Δασμοί Τραμπ: Πώς θα αμυνθούν οι ελληνικές τράπεζες – Οι τρεις κίνδυνοι

Με μία κρίση κάθε δύο χρόνια έρχονται αντιμέτωπες από το ξεκίνημα της τρέχουσας δεκαετίας οι ελληνικές τράπεζες. Το 2020 ήταν η πανδημία που πάγωσε την οικονομική δραστηριότητα σε ολόκληρο τον πλανήτη, το 2022 η επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία οδήγησε τον πληθωρισμό σε ιστορικά υψηλά στην εποχή του ευρώ, ενώ πλέον η παγκόσμια οικονομία απειλείται με ύφεση, λόγω του πολέμου που κήρυξε η κυβέρνηση των ΗΠΑ στους μεγαλύτερους εμπορικούς της εταίρους.

Η εξυγίανση

Πρόκειται για κρίσεις που έθεσαν εν αμφιβόλω το αναπτυξιακό αφήγημα της χώρας μετά την έξοδο από τα μνημόνια και την επιστροφή στην κανονικότητα. Κόντρα όμως στις συνθήκες εκτάκτων αναγκών που επικράτησαν, όχι μόνον δεν επιδεινώθηκαν οι προοπτικές του εγχώριου τραπεζικού τομέα, αλλά αντιθέτως πέτυχε να βελτιώσει τα θεμελιώδη μεγέθη του, να ολοκληρώσει το πλάνο εξυγίανσης από τα κόκκινα δάνεια και να ενισχύσει την κερδοφορία σε πολυετή υψηλά.

Ανοιξε με τον τρόπο αυτόν ο δρόμος για την αποχώρηση του Δημοσίου από το μετοχικό κεφάλαιο των τεσσάρων συστημικών ομίλων, με την είσοδο μεγάλων ξένων επενδυτικών σχημάτων, ενώ ξεκίνησε για πρώτη φορά μετά από 16 χρόνια η επιβράβευση των μετόχων τους. Τη μεγάλη πρόοδο στο χρηματοπιστωτικό σύστημα ήλθαν να πιστοποιήσουν οι οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης, που έδωσαν ξανά την επενδυτική βαθμίδα τόσο στο Δημόσιο όσο και στις τράπεζες.

«Σε αυτή τη συγκυρία όλες οι τράπεζες διαθέτουν γραμμές άμυνας ικανές να αμβλύνουν τις επιπτώσεις»

Τα ρίσκα

Μπορεί ο πρόεδρος Τραμπ την περασμένη Τετάρτη να πάγωσε τα νέα δασμολογικά μέτρα για 90 ημέρες, με εξαίρεση την Κίνα, η αβεβαιότητα ωστόσο για τις εξελίξεις παραμένει.

Σε αυτή τη φάση τρεις είναι οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι για τον εγχώριο κλάδο:

1. Η υποχώρηση των ρυθμών ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, που αναπόφευκτα θα επηρεαστεί τουλάχιστον έμμεσα από ενδεχόμενη επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας διεθνώς.

2. Η μείωση της όρεξης για επενδύσεις, λόγω του πλήγματος στην επιχειρηματική εμπιστοσύνη, η οποία θα επιδράσει αρνητικά στην πιστωτική επέκταση.

3. Η ταχύτερη και μεγαλύτερη, έως σήμερα, του αναμενόμενου αποκλιμάκωση των επιτοκίων στη ζώνη του ευρώ, η οποία θα ασκήσει πιέσεις στο οργανικό εισόδημα.

Πρόκειται για ρίσκα ευθέως συνδεδεμένα με τους επιχειρησιακούς στόχους της ερχόμενης τριετίας, που παρουσιάστηκαν πριν από περίπου δύο μήνες, αλλά και με τις υποσχέσεις των τραπεζικών διοικήσεων στους μετόχους τους για ακόμη πιο γενναιόδωρη μερισματική ανταμοιβή.

Τραπεζικές πηγές σημειώνουν ότι η τρέχουσα κρίση μπορεί να αποτελέσει τον καταλύτη για ανάληψη νέων δράσεων από την Ευρώπη για τη στήριξη της οικονομίας

Κι αυτό διότι τα πλάνα αυτά στηρίζονται στη διατήρηση της ανάπτυξης στην Ελλάδα πάνω από τη ζώνη του 2%, στη μεγέθυνση του δανειακού χαρτοφυλακίου κατά 7% – 8% ετησίως και στην ολοκλήρωση της διαδικασίας χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής όταν το επιτόκιο της ΕΚΤ φτάσει στο 2%.

Οι άμυνες

«Κάθε αλλαγή σε αυτές τις υποθέσεις επηρεάζει τις προβλέψεις για τα τραπεζικά αποτελέσματα» σημειώνει αναλυτής που παρακολουθεί τον κλάδο, προσθέτοντας πως «πρόκειται για εξωγενείς κινδύνους, τους οποίους δεν μπορούν να αποφύγουν τα πιστωτικά ιδρύματα».

Σημειώνει ωστόσο πως «σε αυτή τη συγκυρία όλες οι τράπεζες διαθέτουν γραμμές άμυνας ικανές να αμβλύνουν τις επιπτώσεις». Σε αυτές αναφέρθηκε και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας κατά την παρουσίαση της έκθεσής του για το έτος 2024 την περασμένη εβδομάδα.

Συγκεκριμένα, οι εγχώριοι όμιλοι μετά από τρεις σερί κερδοφόρες χρήσεις διατηρούν ισχυρά κεφαλαιακά μαξιλάρια, οι δείκτες ρευστότητας, παρότι έχει αποπληρωθεί το μεγαλύτερο μέρος των ανοιγμάτων προς το Ευρωσύστημα, βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά, στηριζόμενοι στην καταθετική βάση, ενώ τα κόκκινα δάνεια έχουν υποχωρήσει στο χαμηλότερο σημείο από την ένταξη της χώρας στην ευρωζώνη.

Αλλες πηγές

Ταυτόχρονα, έχει ξεκινήσει η διαδικασία μείωσης της εξάρτησης της κερδοφορίας τους από τα επιτοκιακά έσοδα, με την ενίσχυση του εισοδήματος από άλλες πηγές, όπως το asset management, το wealth management και το bancassurance.

Εξάλλου, τραπεζικές πηγές σημειώνουν ότι η τρέχουσα κρίση μπορεί να αποτελέσει τον καταλύτη για ανάληψη νέων δράσεων από την Ευρώπη για τη στήριξη της οικονομίας και την επιτάχυνση της διαδικασίας ενοποίησης. Θυμίζουν δε ότι μετά την πανδημία δημιουργήθηκε το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, που παίζει σήμερα καθοριστικό ρόλο στις εργασίες στα δάνεια.

Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ (ΟΤ) – ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ