PODCAST ΒΑΒΕΛ – Κ. Μακέδος (Πρ.ΤΜΕΔΕ): Τα μυστικά των μικροπιστώσεων – Πώς θα πάρετε κεφάλαια κίνησης έως 400.000 ευρώ

«Στόχος είναι να γίνουμε ένα ταμείο επιστημόνων, να μπορούν όλοι οι επιστήμονες να έχουν τις δυνατότητες. Γιατί πρέπει το επιστημονικό δυναμικό της χώρας από επιλογή να μείνει στη χώρα μας» αναφέρει ο πρόεδρος του Ταμείου Μηχανικών Εργοληπτών Δημοσίων Έργων του γνωστού ΤΜΕΔΕ Κωνσταντίνος Μακέδος.

Δεν είναι μόνο για μηχανικούς, αλλά για γεωπόνους, για όλους όσους έκαναν, όσοι έχουν τις μελέτες δημοσίων και κατασκευές δημοσίων έργων δημοσίου συμφέροντος, σημειώνει και προσθέτει για τους Έλληνες του εξωτερικού «ελάτε να κάνετε επιχειρήσεις αφού το έχετε δει εκεί πως δουλεύει; Ελάτε αυτό που κάνετε να το φτιάξετε εδώ, να το κάνετε στην Ελλάδα. Έχει μεγάλη σημασία να ξέρουν ότι μπορούν να βρουν ένα πρώτο βήμα που εγγυάται για αυτούς και στη συνέχεια βέβαια ένα υγιές τραπεζικό σύστημα που θα τους ωθήσει για να πάνε με εξωστρέφεια ξανά έξω αν θέλουν και να μεγεθυνθούν».

Το ΤΜΕΔΕ διαθέτει προγράμματα που δίνουν κεφάλαια κίνησης από 0 έως 400.000 πάλι μαζί με την Αναπτυξιακή Τράπεζα που είναι η πρώτη σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού φορέα που έχει γίνει, με μια γκάμα πιστωτικών προϊόντων που λέγεται 025, 0400.

Σχολιάζοντας το κλίμα αβεβαιότητας των τελευταίων εβδομάδων σε διεθνές επίπεδο, επισημαίνει ότι «το κομμάτι που λέγεται υποδομές, το κομμάτι που λέγεται τουριστικό προϊόν, το κομμάτι που λέγεται μέσα μεταφοράς και επικοινωνία και δίκτυα δεν μπορεί να σταματήσει. Είναι νομοτέλεια. Μπορεί να υπάρξουν νέες πολιτικές για την κλιματική κρίση. Μπορεί ο κλιματικός κίνδυνος να ενταχθεί με λιγότερα ή περισσότερα ρίσκα, όμως όλο πηγαίνει μπροστά. Γιατί και ο επιχειρηματίας είναι ο κ. Τραμπ. Άλλωστε στα κτίρια ξεκίνησε την καριέρα του. Δεν νομίζω ότι θα αφήσει το construction, όπως θα το έλεγε και ο ίδιος, να πάει πίσω».

Πώς προέκυψε το ΤΜΕΔΕ

Μιλώντας για τον φορέα που διοικεί το ΤΜΕΔΕ, το περιγράφει ως «ένα παιδί της κρίσης που ξεκίνησε από ασφαλιστικός φορέας, μετασχηματίστηκε… Είναι το παλιό ΤΣΜΕΔΕ, που είχε ασφαλιστική κάλυψη, είχε προνοιακές παροχές, είχε και εγγυοδοσία. Το 2016 στην κρίση χρέους και στην κρίση όλων των ασφαλιστικών ταμείων υπήρχε, ένα γαλατικό χωριό που ήταν κερδοφόρο. Το ΤΣΜΕΔΕ. Είχε 1,8 δις κεφάλαια στο κοινό κεφάλαιο των ασφαλιστικών ταμείων, αλλά κι αυτό έφυγε και πήγε στη διαδρομή όλων των ασφαλιστικών κι έγινε ΕΦΚΑ.

100.000 μηχανικοί είχαν το 20% του ασφαλιστικού κεφαλαίου. Όμως είχαμε κάτι που ήταν χρηματοοικονομικό. Ήταν η εγγυοδοσία. Το εξηγήσαμε στους θεσμούς, το πιστέψανε, έκαναν due diligence και έμειναν οι εγγυητικές. Άρα είναι ένας φορέας εγγυοδοσίας και πιστοδοσίας. Κρατήσαμε τα δύο χαρακτηριστικά, κρατήσαμε το χαρτοφυλάκιο των εγγυητικών επιστολών και πλέον στηρίζουμε από 1/1/2017 οτιδήποτε έργο είναι μικρό ή μεγάλο σε οποιονδήποτε δήμο ή κοινότητα, τότε και στη συνέχεια περιφέρεια στην Ελλάδα για όλους τους μηχανικούς και όχι μόνον τους μηχανικούς, αλλά και τους γεωλόγους, τους δασοπόνους. Όσοι μπορούν να κάνουν μελέτες και έργα δημοσίου συμφέροντος.

Αυτήν τη στιγμή είμαστε 33.000 μέλη, σχεδόν 6.000 τεχνικές εταιρείες, μικρές και μεσαίες. Δεν έχουμε να κάνουμε με τις μεγάλες εταιρείες. Είναι εταιρείες που συνήθως έχουν έργα από 1 έως 5 εκατομμύρια, το πολύ 10 εκατομμύρια φτάνουν αυτά. Πλέον το 2024 τα κεφάλαια των νέων εγγυητικών επιστολών καλής εκτέλεσης, δηλαδή όλες οι νέες συμβάσεις αγγίζουν τα 200 εκατομμύρια, που σημαίνει – επί 50 είναι αυτό – έργα 10 δις και μελέτες συμβασιοποιήθηκαν μέσα από εγγυητικές επιστολές του ΤΜΕΔΕ. Να πω και κάτι άλλο που έχει σημασία, ότι είναι σε ένα ψηφιακό περιβάλλον».

 Τι κάνει το ΤΜΕΔΕ

«Στηρίζουμε τους επιστήμονες. Στηρίζουμε τον μηχανικό που τελειώνει τις σπουδές του και θέλει να μπει στην αγορά εργασίας, αφού έχει δει λίγο πολύ τι συμβαίνει, έχει πάει κάπου δουλέψει σαν στέλεχος, σαν υπάλληλος ή τις εταιρείες που θέλουν λίγο να μεγεθυνθούν, που θέλουν κάποιοι μεμονωμένα να ξεκινήσουν να κάνουν εταιρεία. Ήρθε ο νόμος που και αυτό ξεκίνησε λίγο πριν την κρίση, αλλά επί Νέας Δημοκρατίας, ψηφίστηκε το 2020, που ισχύει σε όλη την Ευρώπη. Να δίνεις μικροπιστώσεις, δάνεια μέχρι 25.000 ευρώ χωρίς καλύψεις, σαν να είσαι σε τράπεζα. Αρκεί να εμπιστευτείς κάποιον για να το κάνεις. Εμείς γιατί καταθέτουμε τον φάκελο; Γιατί πιστεύουμε στους μηχανικούς. Πιστεύουμε στους νέους μηχανικούς.

Πιστεύουμε σε αυτούς που βγαίνουν στην αγορά εργασίας που θέλουν να μεγεθυνθούν. Άρα τους δίνουμε εγγύηση για να κατέβουν σε ένα έργο. Τους δίνουμε εγγύηση για να τους εργασιοποιήσουν και τους δίνουμε και ένα απαραίτητο χρηματοδοτικό εργαλείο, πάλι σε ψηφιακό περιβάλλον, χωρίς φυσική παρουσία, από όπου είναι, σε οποιοδήποτε σημείο της Ελλάδας να κάνουν ένα μικρό γραφείο, να πάρουν ένα μικρό μηχάνημα, να πάρουν υπολογιστές, software. Αυτή είναι η ώθηση που ξεκινάει και το καταφέραμε.

Το 2022 αδειοδοτηθήκαμε, το 2023 ξεκινήσαμε, δώσαμε 7.5 εκατομμύρια είδη στην αγορά σε νέους μηχανικούς, πάνω από 350 φυσικά πρόσωπα που έχουν πάρει αυτά τα δάνεια. Σημαντικό ότι ήρθε στη συνέχεια, η ίδια η Αναπτυξιακή Τράπεζα και πήρε πρωτοβουλίες πάνω στις μικροπιστώσεις και μας έδωσε πλέον μέσα από το ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ, νέα κεφάλαια 63 εκατομμύρια, να ξεπερνάνε τα 80 για τις τρεις εταιρείες που έχουν την άδεια των μικροπιστώσεων. Αποτέλεσμα; Φτάνουμε σήμερα να δίνουμε τελικό επιτόκιο 4% στη γενική επιχειρηματικότητα και 2,5% στη γυναικεία. Γιατί η Αναπτυξιακή Τράπεζα ήθελε να δώσει έμφαση στις γυναίκες. Άρα αυτή τη στιγμή υπάρχει σχεδόν διπλάσιος αριθμός αιτήσεων για να πάρουν δάνεια, γιατί πλέον το επιτόκιο είναι πάρα πολύ ανταγωνιστικό».

Η διαδικασία των πιστοδοτήσεων

Ξεκινάει από μια διαδικασία το αν έχει Τειρεσία, αν έχει προβλήματα από το παρελθόν. Δεν σημαίνει ότι δεν μπορείς. Το κρίνεις εσύ σαν φορέας μικροπιστώσεων να έχει η εταιρεία ένα έτος. Δώδεκα μήνες. Όχι, μία χρήση. Και σημαντικό επίσης τον κώδικα, τον ΚΑΔ που έχει. Όταν κανείς είναι, όπως είναι σε εμάς είναι πολύ πιο εύκολη η διαδικασία. Αλλά αυτό επειδή είναι ανοιχτό για όλους, αρχίζει και μπαίνει μια σκοροκάρτα σαν τις τράπεζες, αρχίζει και έχει μια διαδικασία. Εντάξει, είναι από 3 έως 25.000. Το κρίνει κανείς. Στόχος είναι να μην γεμίσουμε την αγορά με δάνεια και δημιουργήσουμε άλλα θέματα. Το θέμα είναι να έχει αποτύπωμα στην αγορά και να δώσει την πραγματική ώθηση. Και υπάρχουν τεχνολογικά μέσα για να δεις τι κάνει κανείς. Βλέπεις την περιοχή, βλέπεις γύρω γύρω τι έχει γίνει, έχεις τρόπο πλέον να δεις την τάση και πού πηγαίνει αυτό.

Για να πάρεις τα χρήματα, έχει τη λογική, υποβάλλεις ένα business plan, βλέπεις τι θέλει να κάνει, έχει συμβουλευτική, κάτι που είναι πολύ σημαντικό. Δηλαδή είναι υποχρέωση για τις εταιρείες μικροπιστώσεων.

Απευθύνεται σε εταιρίες, δεν είναι για κάποιο φυσικό πρόσωπο που απλώς άνοιξε. ΄Έχει για κυλικεία. Έχει αυτά που πηγαίνουν οι γυναίκες με τα νύχια, έχει διάφορους ΚΑΔ που έχουν ενδιαφέρον και είναι όμως πραγματική οικονομία. Το βλέπεις ότι κινείται. Δεν έχει ίδια συμμετοχή. Δεν είναι υποχρεωτικό. Είναι τι κάνεις, τι έχεις, και κρίνεσαι.

Η διάρκεια αποπληρωμής είναι μέχρι 96 μήνες. Είναι μεγάλο. Συνήθως ζητάνε 70 – 75 μήνες διάρκεια. Αλλά για να καταλάβουμε λίγο τα μεγέθη, στην Ελλάδα, ας πούμε, είναι περίπου 15 εκατομμύρια που έχουν δοθεί μέχρι σήμερα σε μικροπιστώσεις, στην Ευρώπη είναι 1,3 εκατομμύρια δανειολήπτες και ξεπερνούν κάποια πολλά εκατομμύρια τα μεγέθη τους. Άρα είναι κάτι που τώρα στήνεται. Θα το δούμε πως θα δουλέψει. Έχει ενδιαφέρον.

Η ενασχόληση με την Attica Bank

Το ΤΣΜΕΔΕ είχε το 55%, ήταν βασικός μέτοχος, θυμίζει ο κ. Μακέδος για την αρχική του ενασχόληση με την Attica Bank. «Όταν γίναμε ΤΜΕΔΕ είχαμε 5%. Και όταν κερδίσαμε τα δικαστήρια και την περιουσία από την πολιτεία στη μεταβίβαση έρχονταν και ποσοστά της Αττικής. Ήρθε η πρώτη αύξηση το 2018 και στη συνέχεια ήταν μια ωραία έκπληξη αυτή, γιατί με την αύξηση του 2018 που μπήκαμε βρεθήκαμε με ένα ποσοστό πάνω από 10% και χτύπησε το τηλέφωνο από την Τράπεζα της Ελλάδος, έχετε περάσει το 10%, fit and proper. Αρχίζει μια άλλη διαδικασία. Οπότε όταν φτάσαμε να έχουμε τελικά το 2019, το 40% περάσαμε, είχαμε περάσει ήδη τη διαδικασία fit and proper, τα μάθαμε όλα.

Το 2019 είπαμε να πάμε σε ιδιωτικοποίηση της τράπεζας μέσα από ιδιώτη στρατηγικού επενδυτή. Γίνανε πολλές προσπάθειες στη συνέχεια. Είχαμε την ευτυχή συγκυρία να έχουμε πολύ καλό και πολύ ουσιαστικό ιδιώτη μέτοχο. Είχε ήδη μπει στην Παγκρήτια, η Παγκρήτια, είχε εξαγοράσει την HSBC Ελλάδος, είχε αγοράσει τη Συνεταιριστική Μακεδονίας Θράκης, οπότε όλο αυτό το κομμάτι ήρθε με την Άττικα, που βέβαια το όραμα είναι της Ελένης Βρεττού.

Η τράπεζα όχι απλά σώθηκε αλλά αναπτύσσεται. Είναι η 5η, μεγαλύτερη ελληνική τράπεζα».

Η σημασία του πέμπτου τραπεζικού πυλώνα

Την σημασία του πέμπτου τραπεζικού πυλώνα την είδε πρώτος ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας Γιάννης Στουρνάρας αναφέρει ο πρόεδρος του ΤΜΕΔΕ και στην συνέχεια η κυβέρνηση.

«Υπήρχε η ανάγκη να γίνει, γιατί υπάρχουν εταιρείες που δεν τις βλέπουν οι μεγάλες τράπεζες. Υπάρχει ανάγκη για αυτή ακριβώς τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Εμείς έχουμε τις μικρομεσαίες. Αυτό είναι ένα μπουστάρισμα αρχικό. Θέλει και κάτι παραπάνω. Αυτό το κάτι παραπάνω είναι και η Attica Bank. Υπάρχει και η optima, αλλά η τράπεζα αυτή τη στιγμή, η Attica Bank, την οποία έχω και την τιμή να υπηρετώ ως πρώτος αντιπρόεδρος από τις 26 Φεβρουαρίου. είναι η 5η μεγαλύτερη και αυτή που έχει σχέση και με τους μηχανικούς και με τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Έχει δεσμούς, οπότε αυτούς τους δεσμούς πιστεύω θα τους κρατήσουμε με νέα προϊόντα και θα τους αναπτύξουμε».

Τα προβλήματα της οικονομίας

Ο κ. Μακέδος αναφέρει ότι κατορθώσαμε σαν χώρα να λύσουμε εξαιρετικά καλά τα δημοσιονομικά μας, Εξαιρετικά καλά. Οι αγορές το πιστώνουν. Πήραμε επενδυτική βαθμίδα, έχουμε σταθερά αναπτυξιακή πορεία και πλεονάσματα εδώ και πολλά χρόνια, εκτός από την εποχή του covid. Στα υπόλοιπα χρειάζεται να μπούμε σε ένα παραγωγικό μοντέλο που να έχει πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό, να απονέμει δικαιοσύνη πολύ γρήγορα, να μπορέσει να πάει σε πρωτογενή τομέα, έξυπνο, να δει και το δημογραφικό του.

Να δει το εργατικό τους δυναμικό, να δει την τεχνική του παιδεία. Έχει τη σημασία του. Σημαντικό καμπανάκι, τι ήταν αυτές οι αποφάσεις του ΣτΕ; Ότι χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός δεν είναι στη χώρα έτοιμο. Στο Τεχνικό Επιμελητήριο ξεκίνησε έγκαιρα αυτή η διαδικασία. Δεν πρόλαβε δηλαδή τώρα ακόμα προκηρύσσονται μελέτες και παραδίδονται μελέτες.

Ποια είναι η επόμενη γενιά έργων

Για την επόμενη γενιά των έργων ο κ. Μακέδος σημειώνει ότι η λύση δεν είναι να συνεχίζουμε με τους δρόμους. Θα κάνεις πάντα έργα που θα δίνουν τις ανάσες. Αλλά το να επενδύσεις στα μέσα μαζικής συγκοινωνίας, το να επενδύσεις στα αεροδρόμια και να επενδύσεις σε σταθερή τροχιά στο τρένο και στον εμπορευματικό εμπορευματικόείναι νομοτέλεια.

Αυτά πρέπει να τα κάνεις και πρέπει να τα κάνεις σωστά. Να τα κάνεις έγκαιρα και να βλέπεις πως υπάρχει και η διασύνδεση αυτών των μέσων. Δηλαδή το λιμάνι και μαρίνες. Λοιπόν, λιμάνι, μέσο σταθερής τροχιάς, οδικό δίκτυο. Όλα αυτά πρέπει να τα συντηρήσει το έργο. Μεγάλη ιστορία η συντήρηση. Μην ξεχνάμε ότι πρέπει να ξέρουμε να κάνουμε σωστές καταγραφές, να δούμε τι χρειάζεται συντήρηση και πώς αυτό το αναβαθμίζουμε.