Κεντρικές τράπεζες: Ο δασμολογικός πονοκέφαλος που καθορίζει τις αποφάσεις

«Είμαστε σε ένα σύννεφο αβεβαιότητας». Αυτή τη φράση χρησιμοποίησε την περασμένη Πέμπτη η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, για να περιγράψει πλαίσιο μέσα στο οποίο διαμορφώνονται στο εξής οι αποφάσεις της νομισματικής πολιτικής.  Η Κριστίν Λαγκάρντ στη συνέντευξη Τύπου, μετά την απόφαση για τη νέα μείωση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης, υπογράμμισε ότι δεν μπορεί να υπάρξει καμία βεβαιότητα για το μονοπάτι που θα ακολουθήσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναφορικά με την νομισματική της πολιτική, τονίζοντας παράλληλα ότι το μόνο σίγουρο είναι ο προορισμός «στον οποίο θέλουμε να φτάσουμε».

Η Λαγκάρντ, υπογράμμισε ότι οι οικονομικές προοπτικές επικαλύπτονται από εξαιρετική αβεβαιότητα. «Οι εξαγωγείς της ζώνης του ευρώ αντιμετωπίζουν νέα εμπόδια στο εμπόριο, αν και το πεδίο εφαρμογής τους παραμένει ασαφές. Οι διαταραχές στο διεθνές εμπόριο, οι εντάσεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές και η γεωπολιτική αβεβαιότητα επιβαρύνουν τις επιχειρηματικές επενδύσεις. Καθώς οι καταναλωτές γίνονται πιο επιφυλακτικοί για το μέλλον», τόνισε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας την ασάφεια αναφορικά με τους δασμούς Τραμπ και τις επιπτώσεις σε ανάπτυξη και πληθωρισμό.

Ερωτηθείσα αν υπήρξαν κεντρικοί τραπεζίτες που πρότειναν πιο επιθετική μείωση των επιτοκίων κατά 50 μονάδες η κ. Λαγκάρντ είπε ότι η απόφαση ήταν ομόφωνη. Ανέφερε ωστόσο ότι, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης συζητήθηκαν κι άλλες επιλογές, αλλά στο τέλος κανείς δεν πρότεινε τις 50 μ.β.

Η μείωση της Πέμπτης, η έβδομη κατά σειρά, η οποία φέρνει το κόστος δανεισμού στο νομισματικό μπλοκ στο χαμηλότερο επίπεδο σε περισσότερα από δύο χρόνια, ήταν ευρέως αναμενόμενη μετά την ανακοίνωση του Τραμπ για σαρωτικούς δασμούς στους περισσότερους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ στις 2 Απριλίου.

Επαναξιολογώντας τα επόμενα βήμα

Η εξαιρετική αυτή αβεβαιότητα, την οποία περιέγραψε με ιδιαίτερα γλαφυρό τρόπο η Λαγκάρντ, που προκαλούν οι δασμολογικές παλινωδίες του Ντόναλντ Τραμπ,  αναγκάζει τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες να επαναξιολογήσουν τα επόμενα βήματά τους.

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών φαίνονται τώρα πιο πιθανό να μειώσουν τα επιτόκια από ό,τι θα έκαναν διαφορετικά – ή στην περίπτωση της Ιαπωνίας να τα αυξήσουν λιγότερο. Το πρακτορείο Reuters, αναλύει τις προκλήσεις ανά τράπεζα:

Ελβετία

Η Εθνική Τράπεζα της Ελβετίας δεν συνεδριάζει μέχρι τον Ιούνιο, αλλά η απόφασή της αναμένεται με ενδιαφέρον, καθώς οι αγορές αναμένουν ότι θα μειώσει τα επιτόκια στο μηδέν από 0,25%.

Η SNB λέει ότι θα προτιμούσε να μην προχωρήσει παραπέρα και να επιστρέψει σε αρνητικά επιτόκια , αλλά το αυξανόμενο ελβετικό φράγκο βλάπτει μια βαριά εξαγωγική οικονομία και θα μπορούσε να ωθήσει την Ελβετία σε αποπληθωρισμό.

Το φράγκο είναι το νόμισμα της αγοράς με τις καλύτερες επιδόσεις από την ανακοίνωση των δασμών του Τραμπ στις 2 Απριλίου . Το άλλο συχνά χρησιμοποιούμενο εργαλείο πολιτικής της SNB, η παρέμβαση για την αποδυνάμωση του φράγκου, θα μπορούσε να προκαλέσει την κυβέρνηση Τραμπ, η οποία λέει ότι η χειραγώγηση του νομίσματος ήταν ένα από τα κίνητρα για τους δασμούς της.

Καναδάς

Η Τράπεζα του Καναδά διατήρησε τα επιτόκια στο 2,75% την Τετάρτη – στην πρώτη της παύση μετά από επτά διαδοχικές περικοπές – λέγοντας ότι ήθελε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον αντίκτυπο των δασμών.

Ο διοικητής Tiff Macklem αν έφερε ότι η αβεβαιότητα καθιστά δύσκολη την πραγματοποίηση οικονομικών προβλέψεων, σημειώνοντας: «Οι προβλέψεις για την οικονομική ανάπτυξη είναι ελάχιστα χρήσιμες ως οδηγός για οτιδήποτε». Ωστόσο, οι traders στοιχηματίζουν σε πιθανώς δύο ακόμη περικοπές μέχρι το τέλος του έτους.

Νέα Ζηλανδία

Η Reserve Bank of New Zealand μείωσε το βασικό της επιτόκιο κατά 25 μονάδες βάσης στο 3,5% την προπερασμένη εβδομάδα, με συνολικά 200 bps χαλάρωση από τον Αύγουστο.

Η Νέα Ζηλανδία είναι εκτεθειμένη στην Κίνα, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να υποστεί ζημιά από έναν συνεχιζόμενο εμπορικό πόλεμο Κίνας-ΗΠΑ . Οι αγορές αναμένουν περίπου τρεις ακόμη περικοπές φέτος, παρόλο που τα στοιχεία της Πέμπτης έδειξαν υψηλότερο από το αναμενόμενο πληθωρισμό.

Σουηδία

Η Σουηδία άφησε τα επιτόκια στο 2,25% τον Μάρτιο και αναμένει να τα διατηρήσει σε αυτό το επίπεδο προς το παρόν.

Ηνωμένες Πολιτείες

Η Fed έχει ένα δίλημμα, καθώς αναμένει ότι οι δασμοί θα μειώσουν την οικονομική ανάπτυξη και θα ωθήσουν τον πληθωρισμό υψηλότερα. Οι αγορές αναμένουν ότι -παρά τις αντιδράσεις του Τραμπ- η Fed θα διατηρήσει τα επιτόκια σταθερά τον Μάιο πριν συνεχίσει τις μειώσεις αργότερα.

Σημειώνεται ότι ο Ντόναλντ Τραμπ εξαπέλυσε την περασμένο Πέμπτη νέα επίθεση στον επικεφαλής της Fed, λέγοντας ότι το τέλος της θητείας του Τζερόμ Πάουελ, δεν μπορεί να έρθει «αρκετά γρήγορα» την Πέμπτη και καλώντας τημ κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ να μειώσει τα επιτόκια.

Βρετανία

Οι αγορές βλέπουν περισσότερες από 80% πιθανότητες για μείωση των επιτοκίων κατά τέταρτο της μονάδας από την Τράπεζα της Αγγλίας τον Μάιο και αναμένουν ότι θα συνεχίσει με ρυθμό περίπου μίας μείωσης ανά τρίμηνο για το υπόλοιπο του 2025.

Αυστραλία

Η Αυστραλία άρχισε να χαλαρώνει μόλις τον Φεβρουάριο, αλλά οι αγορές αναμένουν μία μεγαλύτερη κίνηση κατά 50 μ.β. τον Μάιο και σχεδόν 125 bps περικοπών φέτος.

Η οικονομία της είναι εκτεθειμένη στις εμπορικές εντάσεις Κίνας-ΗΠΑ. Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Αυστραλίας, επομένως οι αγορές έχουν αυξήσει τα στοιχήματα μείωσης επιτοκίων καθώς αυξάνονται οι εντάσεις.

Νορβηγία

Η κεντρική τράπεζα της Νορβηγίας διατήρησε τα επιτόκια σε αναμονή στο υψηλό 17 ετών στο 4,50% τον περασμένο μήνα, καθώς μια απροσδόκητη αναζωπύρωση του πληθωρισμού οδήγησε τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να αναβάλουν τα προηγούμενα σχέδια για μειώσεις.
Ωστόσο, οι αγορές αναμένουν μείωση τον Ιούνιο με περισσότερες να ακολουθούν εντός του  έτους.

Ιαπωνία

Η Τράπεζα της Ιαπωνίας παραμένει η ακραία περίπτωση της ανεπτυγμένης αγοράς. Ο διοικητής της, Καζούο Ουέντα, είπε ότι η BOJ μπορεί να χρειαστεί να δράσει εάν οι δασμοί βλάψουν την οικονομία, σηματοδοτώντας ότι θα μπορούσε να σταματήσει τον προσεκτικό κύκλο αύξησης των επιτοκίων, ο οποίος έχει φέρει τα επιτόκια στο 0,5%.

Ωστόσο, αυτό θα μπορούσε να αναγκάσει την πρόσφατη ανατίμηση του γιεν να σταματήσει ή ακόμα και να αντιστραφεί, δυνητικά εξοργίζοντας τον Τραμπ. Οι Ιάπωνες αξιωματούχοι ήδη φοβούνται ότι ο αργός ρυθμός των αυξήσεων των επιτοκίων από εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα θα μπορούσε να δεχτεί πυρά στις εμπορικές διαπραγματεύσεις, ακόμη και αν δεν προέκυπτε στον πρώτο γύρο των συνομιλιών .