Το ελβετικό φράγκο έχει εκτοξευθεί σε υψηλό δεκαετίας έναντι του δολαρίου, καθώς οι επενδυτές σπεύδουν να αναζητήσουν καταφύγιο από την παγκόσμια εμπορική αναταραχή, πυροδοτώντας στοιχήματα ότι η κεντρική τράπεζα της χώρας θα πρέπει να μειώσει τα επιτόκια στο μηδέν ή και χαμηλότερα για να περιορίσει την άνοδο του νομίσματος.
Το νόμισμα, ιστορικά καταφύγιο της χρηματοπιστωτικής αγοράς λόγω της πολιτικής και οικονομικής σταθερότητας της αλπικής χώρας, έφτασε σε σχεδόν ρεκόρ ισχύος έναντι του δολαρίου αυτή την εβδομάδα, με το δολάριο να βυθίζεται κοντά στο 0,80 ελβετικού φράγκου για πρώτη φορά από την ανατίμηση – σοκ του φράγκου το 2015.
Οι αποδόσεις του βραχυπρόθεσμου κρατικού χρέους έχουν υποχωρήσει σε αρνητικό έδαφος τις τελευταίες ημέρες, καθώς οι επενδυτές στοιχηματίζουν ότι η κεντρική τράπεζα της Ελβετίας SNB θα απαντήσει με μειώσεις επιτοκίων
Αυτό έχει θέσει τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής σε δύσκολη θέση, όπως υπογραμμίζουν οι Financial Times, καθώς επιδιώκουν να περιορίσουν το νόμισμα για να στηρίξουν την οικονομία που βασίζεται στις εξαγωγές χωρίς να προκαλέσουν αντίδραση από τις ΗΠΑ, οι οποίες έχουν ήδη απειλήσει την Ελβετία με υψηλούς δασμούς.
Αυτά τα «διασταυρούμενα ρεύματα» έφεραν την κεντρική τράπεζα σε μια «εκπληκτικά δύσκολη» θέση, δήλωσε ο Kit Juckes, επικεφαλής στρατηγικός αναλυτής συναλλάγματος της Société Générale.
«Η ελβετική κυβέρνηση δεν θέλει να αντιμετωπίσει ξανά σημαντικές αντιπληθωριστικές πιέσεις και γι’ αυτό είναι απογοητευμένη», πρόσθεσε.
Οι αποδόσεις του βραχυπρόθεσμου κρατικού χρέους έχουν υποχωρήσει σε αρνητικό έδαφος τις τελευταίες ημέρες, καθώς οι επενδυτές στοιχηματίζουν ότι η κεντρική τράπεζα της Ελβετίας SNB θα απαντήσει με μειώσεις επιτοκίων. Οι αποδόσεις των διετών ελβετικών ομολόγων, οι οποίες αντανακλούν τις προσδοκίες για τα επιτόκια, διαπραγματεύτηκαν οριακά κάτω από το μηδέν την Παρασκευή.
Ελβετικό φράγκο: Οι κίνδυνοι από την ταχεία ανατίμηση
Η ταχεία ανατίμηση του φράγκου ενέχει τον κίνδυνο ενός αποπληθωριστικού σοκ για την Ελβετία, λένε οι αναλυτές, το οποίο επιδεινώθηκε από τον αντίκτυπο στην ανάπτυξη του εμπορικού πολέμου του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.
Με ποσοστό 31%, οι «αμοιβαίοι» δασμοί που επιβλήθηκαν σε ελβετικά προϊόντα νωρίτερα αυτόν τον μήνα – πριν ανασταλούν για 90 ημέρες – υπερβαίνουν τους δασμούς στην ΕΕ. Η Ελβετία βασίζεται στους Αμερικανούς καταναλωτές για περισσότερο από το 10% των εξαγωγών.
Η κατάσταση ώθησε την κυβέρνηση σε μια διπλωματική επίθεση. Η πρόεδρος της Ελβετίας Κάριν Κέλερ-Σάτερ, η οποία είναι και η υπουργός Οικονομικών, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τραμπ ώρες πριν ανακοινώσει την παύση των δασμών. Αυτή την εβδομάδα ταξίδεψε στην Ουάσινγκτον με τον υπουργό Οικονομικών για μια συνάντηση με τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ, στην οποία είπε ότι συζήτησαν «ευκαιρίες για ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών μας».
Η Ελβετία, η οποία ιστορικά επιδιώκει να περιορίσει την ισχύ του νομίσματός της, έχει εμπειρία στη διαχείριση των απρόσμενων ανατροπών. Τον Ιανουάριο του 2015, η SNB ακύρωσε ξαφνικά την πολιτική της για τον περιορισμό της αξίας του φράγκου έναντι του ευρώ, εκτινάσσοντας το νόμισμα.
«Χειραγωγός νομίσματος»
Οι αναλυτές λένε ότι η Βέρνη φοβάται ότι οι ΗΠΑ θα την χαρακτηρίσουν ξανά ως χειραγωγό νομίσματος, αν παρέμβει έντονα στις αγορές για να περιορίσει το φράγκο.
Η Ελβετία προστέθηκε στον αμερικανικό κατάλογο χωρών που «χειραγωγούν νομίσματα» τις τελευταίες εβδομάδες της πρώτης προεδρίας Τραμπ, εν μέρει λόγω της παρέμβασής της για την αντιμετώπιση της οικονομικής αναταραχής από την πανδημία του κορονοϊού. Αφαιρέθηκε από τον κατάλογο επί κυβέρνησης Μπάιντεν.
Το φράγκο έχει επίσης αυξηθεί έναντι του ευρώ, αφήνοντας τη χώρα που εξαρτάται από τις εξαγωγές σε δύσκολη θέση με τον μεγαλύτερο εμπορικό της εταίρο.
Η SNB έχει ήδη κινηθεί ταχύτερα από τους ομολόγους της στη μείωση του βασικού επιτοκίου της στο 0,25%, και περαιτέρω μειώσεις θεωρούνται ως μια διπλωματικά ασφαλέστερη επιλογή για την αναχαίτιση της ανόδου του φράγκου.
Η κεντρική τράπεζα της Ελβετίας διατήρησε τα επιτόκια πολύ κάτω από το μηδέν για οκτώ χρόνια – εν μέρει για να αποτρέψει την υπερβολική άνοδο του φράγκου – πριν τα αυξήσει σε θετικό έδαφος το 2022 για να καταπολεμήσει την έκρηξη του πληθωρισμού που ακολούθησε την πανδημία.
«Εάν η SNB είναι δυσαρεστημένη με το ισχυρό φράγκο και περιορίζεται στις παρεμβάσεις συναλλάγματος, τα χαμηλότερα επιτόκια είναι η μόνη επιλογή», δήλωσε ο Francesco Pesole, στρατηγικός αναλυτής συναλλάγματος στην ING.
Ο Stefan Gerlach, επικεφαλής οικονομολόγος της EFG Bank, δήλωσε ότι τα αρνητικά επιτόκια «ενδέχεται κάλλιστα να γίνουν πραγματικότητα», προσθέτοντας ότι η παρέμβαση στο νόμισμα θα μπορούσε επίσης να είναι απαραίτητη. Ο Gerlach υποβάθμισε τις πιθανότητες να χαρακτηριστεί ξανά η Ελβετία ως χειραγωγός του νομίσματος. Υπάρχει μια αίσθηση μεταξύ των «ενήλικων στο δωμάτιο» στο υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ ότι αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα, είπε.
«Μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα αν πιέσετε προς τα κάτω τη συναλλαγματική ισοτιμία για να αποκτήσετε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Αλλά δεν αποτελεί πρόβλημα αν το νόμισμά σας σημειώσει άνοδο και προσπαθήσετε να μετριάσετε την άνοδό του».
Οι αγορές εκτιμούν ότι η πιθανότητα η ισοτιμία να πέσει στο μηδέν στην επόμενη συνεδρίαση τον Ιούνιο είναι περίπου 80%, με μια μικρή πιθανότητα να κινηθεί σε αρνητικό έδαφος αργότερα μέσα στο έτος, σύμφωνα με τα επίπεδα που υποδηλώνουν οι αγορές swaps.
Ο ετήσιος πληθωρισμός βρίσκεται περίπου στο 0,3%, ήδη στο χαμηλότερο άκρο του εύρους-στόχου της κεντρικής τράπεζας, που είναι από μηδέν έως 2%.
Η ελβετική κεντρική τράπεζα «σίγουρα ανησυχεί», δήλωσε ο Γκρέγκορ Κάπφερερ, επικεφαλής ελβετικών ομολόγων στην Vontobel, υποστηρίζοντας ότι η μεγαλύτερη παρέμβαση θα ήταν η «έσχατη λύση».
«Κατά τη διάρκεια της τελευταίας κυβέρνησης Τραμπ, χαρακτηρίστηκαν χειραγωγοί νομισμάτων, αλλά δεν υπήρξαν πραγματικά συνέπειες. Τώρα ο Τραμπ το κάνει, οπότε νομίζω ότι η SNB θα είναι πολύ πιο προσεκτική εδώ».
