1.4. Υπολογισμός του αρχικού ποσού του ελάχιστου ετήσιου εισοδήματος (προ των τυχόν μειώσεων)
Όπως προαναφέρεται το άθροισμα των ανωτέρω παραγόντων, μη δυνάμενο να υπερβεί το ποσό των 50.000,00 ευρώ, αποτελεί το αρχικό ποσό, προ τυχόν μειώσεων, του ελάχιστου ετησίου εισοδήματος του υπόχρεου που ασκεί ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα.
Επισήμανση: Αν το ανωτέρω άθροισμα είναι μικρότερο από 30.000,00 ευρώ και ο υψηλότερα αμειβόμενος υπάλληλος που απασχολείται από τον υπόχρεο δικαιούται ετήσιες μικτές αποδοχές που υπερβαίνουν το ποσό που προκύπτει από το άθροισμα αυτό, τότε το ποσό των μικτών αποδοχών λαμβάνεται ως τεκμαιρόμενο ετήσιο εισόδημα του υπόχρεου μέχρι του ποσού των 30.000,00 ευρώ.
Παράδειγμα
Λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένων των παραδειγμάτων των προηγουμένων παραγράφων το τεκμαιρόμενο ελάχιστο ετήσιο εισόδημα των υπόχρεων Α’, Β’ και Γ’, με 8, 11 και 15 έτη από τη δήλωση έναρξης επαγγελματικής δραστηριότητας αντίστοιχα, διαμορφώνεται ως ακολούθως:

Επισήμανση: Για τον υπόχρεο Β’ όπου το άθροισμα (α) + (β) + (γ) είναι μικρότερο των 30.000,00 ευρώ, αν αυτός απασχολεί μόνο έναν υπάλληλο με ετήσιες μικτές αποδοχές 34.500,00 ευρώ, ήτοι μεγαλύτερες του ανωτέρω αθροίσματος, το ελάχιστο ετήσιο τεκμαιρόμενο εισόδημα θα διαμορφωθεί στο ποσό των 30.000,00 ευρώ.
2. Φορολογούμενοι για τους οποίους δεν προσδιορίζεται το ελάχιστο ετήσιο εισόδημα των άρθρων 28Α έως 28Δ
Σύμφωνα με την παράγραφο 6 του άρθρου 28Α του Κ.Φ.Ε., οι διατάξεις των άρθρων 28Α έως και 28Δ, αναφορικά με τον προσδιορισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος, δεν εφαρμόζονται:
α) Στα κέρδη από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, (αγρότες κανονικού και ειδικού καθεστώτος). Ο φορολογούμενος δεν χρειάζεται να συμπληρώσει κάποια ένδειξη στην δήλωσης διότι ο έλεγχος της εξαίρεσης από τον προσδιορισμό του ελάχιστου ετήσιου εισοδήματος διενεργείται αυτοματοποιημένα από την Α.Α.Δ.Ε.
β) Σε όσους αμείβονται σύμφωνα με την περίπτωση στ’ της παραγράφου 2 του άρθρου 12 του Κ.Φ.Ε. (μπλοκάκια), εφόσον συμβάλλονται με έως και τρία (3) φυσικά ή νομικά πρόσωπα. Ο φορολογούμενος δεν χρειάζεται να συμπληρώσει κάποια ένδειξη στην δήλωσης διότι ο έλεγχος της εξαίρεσης από τον προσδιορισμό του ελάχιστου ετήσιου εισοδήματος διενεργείται αυτοματοποιημένα από την Α.Α.Δ.Ε.
Επισήμανση: Για τους σκοπούς τους Κ.Φ.Ε. εργασιακή σχέση υφίσταται όταν ένα φυσικό πρόσωπο παρέχει υπηρεσίες βάσει έγγραφων συμβάσεων παροχής υπηρεσιών ή συμβάσεων έργου, με φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες τα οποία δεν υπερβαίνουν τα τρία (3) ή, εφόσον υπερβαίνουν τον αριθμό αυτόν, ποσοστό 75% του ακαθάριστου εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα προέρχεται από ένα (1) από τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που λαμβάνουν τις εν λόγω υπηρεσίες και εφόσον δεν έχει την εμπορική ιδιότητα και δεν διατηρεί επαγγελματική εγκατάσταση που διαφέρει από την κατοικία του. Σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης β’ της παραγράφου 6 του άρθρου 28Α του Κ.Φ.Ε., το τεκμήριο αυτό δεν εφαρμόζεται σε όσους αμείβονται σύμφωνα με την περίπτωση στ’ της παραγράφου 2 του άρθρου 12 (μπλοκάκια), εφόσον συμβάλλονται με έως και τρία (3) φυσικά ή νομικά πρόσωπα. Ερμηνεύοντας γραμματικά τη διάταξη βλέπουμε ότι η πρόθεση του νομοθέτη ήταν να εξαιρεθούν από τον προσδιορισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος τα «μπλοκάκια» μόνο εφόσον συμβάλλονται με έως και τρία (3) φυσικά ή νομικά πρόσωπα. Σε αντίθετη περίπτωση, ήτοι καθολικής εξαίρεσης, η διάταξη θα είχε διατυπωθεί «β) σε όσους αμείβονται σύμφωνα με την περ. στ) της παρ. 2 του άρθρου 12 και σε ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές που συμβάλλονται με έως και δύο (2) ασφαλιστικές επιχειρήσεις και δηλώνουν ως επαγγελματική έδρα την κατοικία τους». Η Διοίκηση όμως με την εγκύκλιο Ε.2027/2024 «διευκρίνισε» ότι, επειδή το σύνολο του καθαρού εισοδήματος που αποκτάται από την παροχή υπηρεσιών υπό τις προϋποθέσεις της περίπτωσης στ’ της παραγράφου 2 του άρθρου 12 του Κ.Φ.Ε., φορολογείται ως εισόδημα από μισθωτή εργασία και όχι ως καθαρό εισόδημα (κέρδος) από επιχειρηματική δραστηριότητα, για το οποίο εφαρμόζεται το τεκμήριο του άρθρου 28Α, οι διατάξεις του άρθρου 28Α, δεν εφαρμόζονται για τα φυσικά πρόσωπα τα οποία εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της περίπτωσης στ’ της παραγράφου 2 του άρθρου 12 του Κ.Φ.Ε., ακόμα και στην περίπτωση που οι φορολογούμενοι αυτοί, συμβάλλονται με περισσότερα από τρία (3) φυσικά ή νομικά πρόσωπα, (σ.σ. νομοθέτηση δια της εγκυκλίου).
γ) Σε ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές που συμβάλλονται με έως και δύο (2) ασφαλιστικές επιχειρήσεις και δηλώνουν ως επαγγελματική έδρα την κατοικία τους. Ο φορολογούμενος χρειάζεται να συμπληρώσει τη σχετική ένδειξη του υποπίνακα των Κ.Α. 045 – 046 «Εμπίπτετε στις διατάξεις των περ. β’ ή δ’ της παρ. 6 του άρθρου 28Α ΚΦΕ και εξαιρείστε από την εφαρμογή του ελάχιστου καθαρού εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα ή εμπίπτετε στην παρ. 7 του άρθρου 28Α ΚΦΕ» του εντύπου Ε1.
δ) Σε πρόσωπα που παρουσιάζουν αναπηρία ίση ή μεγαλύτερη του 80%. Ο φορολογούμενος δεν χρειάζεται να συμπληρώσει κάποια ένδειξη στην δήλωσης διότι ο έλεγχος της εξαίρεσης από τον προσδιορισμό του ελάχιστου ετήσιου εισοδήματος διενεργείται αυτοματοποιημένα από την Α.Α.Δ.Ε.
ε) Σε καφενεία που βρίσκονται σε οικισμούς της χώρας με πληθυσμό μικρότερο των 500 κατοίκων. Ο φορολογούμενος χρειάζεται να συμπληρώσει τη σχετική ένδειξη του υποπίνακα των Κ.Α. 045 – 046 «Εμπίπτετε στις διατάξεις των περ. β’ ή δ’ της παρ. 6 του άρθρου 28Α ΚΦΕ και εξαιρείστε από την εφαρμογή του ελάχιστου καθαρού εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα ή εμπίπτετε στην παρ. 7 του άρθρου 28Α ΚΦΕ» του εντύπου Ε1.
Γιώργος Α. Κορομηλάς
Φορολογικός σύμβουλος – Συγγραφέας φορολογικών βιβλίων
Διευθυντής Φορολογικού τμήματος Tax Advisors I.K.E.
Πρόεδρος Ινστιτούτου Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών