Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει ταράξει –ακόμη μία φορά- τα νερά της διεθνούς πολιτικής σκηνής. Λίγο η οικονομική του πολιτική, που έχει φέρει αναταραχή στο παγκόσμιο εμπόριο, λίγο οι κανόνες για τη διπλωματία που δεν τηρεί, μια συνάντηση με τον Αμερικανό πρόεδρο είναι πρόκληση για τους πολιτικούς ηγέτες.
Το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι ο πρωθυπουργός του Καναδά, Μαρκ Κάρνεϊ, που στο Οβάλ Γραφείο χρειάστηκε να επαναλάβει ότι ο «Καναδάς δεν πωλείται», σε συνθήκες ασφυκτικής πίεσης. Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν παρέλειψε να πει ότι εξακολουθεί να ενδιαφέρεται για την προσάρτηση του Καναδά, λέγοντας μεταξύ άλλων ότι τα σύνορα των δύο χωρών δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια αυθαίρετη γραμμή. Ο Μαρκ Κάρνεϊ είπε, με περισσή ευγένεια, ότι «κάποια μέρη δεν πωλούνται ποτέ. Ο Καναδάς είναι ένα από αυτά και δεν θα πωληθεί ποτέ».
«Ποτέ μη λες ποτέ»

Με σηκωμένα φρύδια ο Ντόναλντ Τραμπ απάντησε: «Ποτέ μη λες ποτέ». Με την ίδια ευγένεια ο Καναδός πρωθυπουργός ίσα που ψέλλισε: «Ποτέ, ποτέ, ποτέ». Και αργότερα, όταν ο Αμερικανός πρόεδρος συνέχισε να μιλάει για άλλα θέματα, που αφορούσαν την εσωτερική κυρίως κατάσταση στις ΗΠΑ, μη αφήνοντας τον Καναδό πρωθυπουργό να πει λέξη για οτιδήποτε, ο Μαρκ Κάρνεϊ ήταν σαφές ότι δεν ένιωθε άνετα: Κρατούσε τα χέρια του δεμένα μπροστά του, όταν δεν έκανε κάποιες αμήχανες χειρονομίες, όταν ήθελε να πάρει τον λόγο.
Η στάση της Γερμανίας είναι «πολύ κακή για τις ΗΠΑ»
Το 2017, ο Ντόναλντ Τραμπ έφερε τις ΗΠΑ και τη Γερμανία κοντά σε διπλωματικό επεισόδιο, όταν με ανάρτησή του στο Χ, είχε χαρακτηρίζει τη στάση της Γερμανίας «πολύ κακή για τις ΗΠΑ». «Έχουμε ΤΕΡΑΣΤΙΟ εμπορικό έλλειμμα με τη Γερμανία, και επιπροσθέτως πληρώνουν ΠΟΛΥ ΛΙΓΟΤΕΡΑ από αυτά που θα έπρεπε για το ΝΑΤΟ και τον στρατό. Είναι πολύ κακό για τις ΗΠΑ. Αυτό θα αλλάξει».
Είχε προηγηθεί σχόλιο της τότε καγκελαρίου της Γερμανίας ή οποία είχε πει ότι οι Ευρωπαίοι θα πρέπει «να πάρουν τη μοίρα τους στα χέρια τους» και να μην αναμένουν υποστήριξη από τις ΗΠΑ και τη Βρετανία.
«Έχει σεβασμό για τη Μέρκελ»
Μετά βέβαια ο Λευκός Οίκος διέψευσε ότι υπήρξε σύγκρουση, με τον εκπρόσωπό του να λέει ότι Τραμπ και Μέρκελ «τα πηγαίνουν πολύ καλά. Έχει πολύ σεβασμό για εκείνη και θεωρεί όχι μόνο τη Γερμανία, αλλά και την υπόλοιπη Ευρώπη ως σημαντικούς αμερικανικούς συμμάχους».

Στην περίπτωση της πρόσφατης συνάντησης με τον πρόεδρο του Σαλβαδόρ, Ναγίμπ Μπουκέλε, τα πράγματα πήγαν λίγο πιο ομαλά. Ο Μπουκέλε, ψύχραιμος, χαμογέλασε όταν ο Ντόναλντ Τραμπ καυχήθηκε ότι πήρε «την υψηλότερη βαθμολογία» στο τελευταίο γνωστικό τεστ, από αυτά που κάνουν τακτικά οι Αμερικανοί πρόεδροι στο πλαίσιο των ιατρικών εξετάσεών τους, και δήλωσε ότι είναι «πολύ ευέλικτος» στους δασμούς.
Πώς τον αντιμετωπίζουν οι ξένοι ηγέτες
Οι ξένοι ηγέτες προσπαθούν να αποφύγουν τη δημόσια αντιπαράθεση με τον Τραμπ, ακολουθώντας συνήθως την τακτική της αλλαγής θέματος και την κοινή πρακτική στη διπλωματία.
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, όταν ο Αμερικανός πρόεδρος μίλησε στο Οβάλ Γραφείο για την προσάρτηση της Γροιλανδίας, η οποία είναι έδαφος της Δανίας, ενός άλλου συμμάχου του ΝΑΤΟ, είπε: «Δεν θέλω να σύρω το ΝΑΤΟ σε αυτό» και γρήγορα γύρισε τη συζήτηση σε κάτι όπου θα μπορούσαν να συμφωνήσουν: την ασφάλεια στην Αρκτική. Και είπε στον Ντόναλντ Τραμπ ότι «έχει απόλυτο δίκιο».
Άφωνος έμεινε ο βασιλιάς της Ιορδανός, Αμπντουλάχ, όταν ο Ντόναλντ Τραμπ του εξήγησε την ιδέα του να καταλάβουν οι Ηνωμένες Πολιτείες τη Γάζα και να εκτοπίσουν τους Παλαιστίνιους. Η Ιορδανία φιλοξενεί περισσότερους από δύο εκατομμύρια Παλαιστίνιους πρόσφυγες και ο Αμπντουλάχ απέφυγε να τις ερωτήσεις σχετικά με την πρόταση. Μετά τη συνάντηση, κατέθεσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της διαφωνία του.
Η αφωνία του βασιλία της Ιορδανίας
Ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, ήταν ίσως ο μοναδικός που τόλμησε να διορθώσει τον Ντόναλντ Τραμπ χωρίς να αντιμετωπίσει αντιδράσεις. Ίσως γιατί γενικά, και ανεξάρτητα από τη διπλωματία, ο Τραμπ φαίνεται να τον συμπαθεί. Οταν ο πρόεδρος των ΗΠΑ ισχυρίστηκε ότι η Ευρώπη δάνειζε χρήματα στην Ουκρανία και πως δεν τα δωρίζει, ο Μακρόν έβαλε το αριστερό του χέρι στο δεξί μπράτσο του Τραμπ για να παρέμβει. Και ο Αμερικανός πρόεδρος υποχρεώθηκε να πει: «Αν το πιστεύετε αυτό, είμαι εντάξει».

Η τρομακτική συνάντηση με τον Ζελένσκι
Η συνάντηση με τον προέδρο της Ουκρανίας στον Λευκό Οίκο ήταν ίσως η πιο τρομακτική για τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι και η πιο αμήχανη για όσους την παρακολούθησαν σε απευθείας μετάδοση.
Αναφερόμενος στις θέσεις της Ουκρανίας για τον τερματισμό του πολέμου με τη Ρωσία, του είπε ο Ντόναλντ Τραμπ: «Θα είναι πολύ δύσκολο να κάνουμε δουλειές έτσι. Πρέπει να είσαι ευγνώμων. Δεν έχεις τα χαρτιά».
Και καθώς οι δημοσιογράφοι αποχωρούσαν από την αίθουσα, ο Τραμπ πρόσθεσε: «Αυτή θα είναι μια εξαιρετική τηλεοπτική μετάδοση».
Ριάλιτι εξωτερικής πολιτικής
Το σίγουρο είναι ότι οι υποστηρικτές του Αμερικανού προέδρου βλέπουν αυτές τις σκηνές ως κάτι συναρπαστικό, αλλά οι ξένοι ηγέτες κατανοούν ότι μια συνάντηση με τον Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να είναι πολύ επισφαλής και πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για όλα, διότι ο διπλωματικός κόσμος είναι εκπαιδευμένος σε μια άλλη προσέγγιση, ακόμη και αν υπάρχουν ουσιώδεις διαφορές και διαφωνίες.

Οι συναντήσεις στον Λευκό Οίκο θυμίζουν περισσότερο ένα ριάλιτι εξωτερικής πολιτικής, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ να επικρίνει ανοιχτά τις χώρες των ηγετών που τον επισκέπτονται: την εμπορική πολιτική, τις αμυντικές δαπάνες, την υποτιθέμενη αχαριστία τους. Και στη συνέχεια, απαντά σε ερωτήσεις εσωτερικής πολιτικής, δίνοντας μια παράσταση με θεατή τον προσκεκλημένο ηγέτη.
Διαφάνεια και… προσβασιμότητα
Η εκπρόσωπος της γραμματέα του Λευκού Οίκου, Άνα Κέλι, υποστηρίζει ότι «χάρη στη δέσμευση αυτού του προέδρου για διαφάνεια και προσβασιμότητα, οι Αμερικανοί μπορούν να παρακολουθήσουν την ατζέντα της εξωτερικής πολιτικής του να εξελίσσεται σε πραγματικό χρόνο. Δίνει μια ευκαιρία τόσο για τους ξένους ηγέτες όσο και για τον πρόεδρο να μεταφέρουν το μήνυμά τους στον αμερικανικό λαό».
Για την Ελίζ Λαμπότ, δημοσιογράφος με μακρά εμπειρία σε θέματα σχετικά με τη διπλωματία και τώρα μέλος του Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων, που μίλησε στο Associated Press, όλα αυτά «είναι απλώς ένα ακόμη μέρος του σόου» και έχουν «υπερβολικά χρησιμοποιηθεί για να γίνουν μέρος του τσίρκου». Σύμφωνα με τον Μαξ Μπέργκμαν, πρώην αξιωματούχο του Υπουργείου Εξωτερικών, αυτή η συμπεριφορά του προέδρου, «θα κάνει πολλούς διπλωμάτες σε όλο τον κόσμο να αναρωτιούνται αν θέλουν να προγραμματίσουν μια συνάντηση.
Πηγή: In.gr