Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, υπέγραψε με τη Σαουδική Αραβία ένα ευρύτατο στρατηγικό και οικονομικό πλαίσιο συνεργασίας, στο πλαίσιο της πρώτης στάσης της περιοδείας του στις χώρες του Κόλπου.
Η πετρελαϊκή υπερδύναμη τον υποδέχθηκε με λαμπρές τιμές: ο Τραμπ, ανασηκώνοντας τη γροθιά στον αέρα καθώς κατέβαινε από το Air Force One, συναντήθηκε με τον Πρίγκιπα Διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, ο οποίος αργότερα υπέγραψε μαζί του συμφωνίες που καλύπτουν τομείς όπως η ενέργεια, η άμυνα, η εξόρυξη και άλλες υποδομές.
Ο Λευκός Οίκος γνωστοποίησε ότι η Σαουδική Αραβία είναι έτοιμη να επενδύσει 600 δισεκατομμύρια δολάρια στην αμερικανική οικονομία, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζει η μεγαλύτερη αμυντική συμφωνία πώλησης που έχει συναφθεί ποτέ μεταξύ συμμάχων, αξίας σχεδόν 142 δισεκατομμυρίων δολαρίων. «Πραγματικά πιστεύω ότι συμπαθούμε ο ένας τον άλλον πολύ», τόνισε ο Τραμπ σε συνάντηση στο Ριάντ με τον de facto ηγέτη του βασιλείου, υπενθυμίζοντας την επίσκεψή του στη Σαουδική Αραβία το 2017 και προβλέποντας ότι οι σαουδαραβικές επενδύσεις θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ. Αστειευόμενος, είπε ότι η δέσμευση των 600 δισεκατομμυρίων μπορεί σύντομα να ανέλθει στο ένα τρισεκατομμύριο.
Ποιοι συνοδεύουν τον Τραμπ
Μαζί με τον Τραμπ ταξιδεύει στο Ριάντ πλήθος Αμερικανών επιχειρηματιών, ανάμεσά τους και ο δισεκατομμυριούχος Έλον Μασκ. Την Τετάρτη η αποστολή θα συνεχίσει στο Κατάρ και την Πέμπτη στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Κατά την έναρξη του επενδυτικού φόρουμ, ο Σαουδάραβας Υπουργός Επενδύσεων, Χαλίντ αλ-Φάλιχ, επισήμανε: «Ενώ η ενέργεια παραμένει ο ακρογωνιαίος λίθος της σχέσης μας, οι επενδύσεις και οι επιχειρηματικές ευκαιρίες στο βασίλειο έχουν πολλαπλασιαστεί πολλές φορές».
Στο φόρουμ συμμετέχουν κορυφαίοι παράγοντες της παγκόσμιας οικονομίας, όπως ο Λάρι Φινκ, διευθύνων σύμβουλος της BlackRock, ο Στίβεν Σβάρτσμαν της Blackstone και ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ. Ο Ίλον Μασκ είχε σύντομη συνομιλία με τον Τραμπ και τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν σε δεξίωση στο παλάτι, ενώ στο επίσημο δείπνο παρευρέθηκαν επίσης ο Μασκ και ο Σαμ Άλτμαν, διευθύνων σύμβουλος της OpenAI.
Τι ψάχνει η Σαουδική Αραβία
Ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν έχει εστιάσει στη διαφοροποίηση της παραδοσιακά πετρελαϊκής οικονομίας του βασιλείου μέσα από ένα φιλόδοξο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων υπό τον τίτλο Vision 2030. Στο πλαίσιο αυτό υλοποιεί «γιγαντιαία έργα» όπως η NEOM, μια φουτουριστική πόλη στο μέγεθος του Βελγίου. Το πετρέλαιο εξακολουθεί να αποφέρει το 62% των εσόδων του κράτους, όμως η αύξηση των δημοσίων δαπανών και η πτώση των διεθνών τιμών του πετρελαίου άσκησαν σημαντικές πιέσεις στα δημόσια οικονομικά. «Περίπου ένα δισεκατομμύριο δολάρια επενδύονται σε πρωτοποριακές τεχνολογίες και κατά κύριο λόγο αυτά τα κεφάλαια κατευθύνονται σε αμερικανικές εταιρείες», εξήγησε ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της NEOM, Ραγιάν Φαγιέζ.
Οι σχέσεις ΗΠΑ–Σαουδικής Αραβίας στηρίζονται εδώ και δεκαετίες σε μια αμοιβαία –αν και άτυπη– συμφωνία: το βασίλειο εξασφαλίζει πετρέλαιο και η Αμερικήπαρέχει στρατιωτική προστασία. Η συνεργασία με τον Ντόναλντ Τραμπ υπήρξε πιο αρμονική σε σύγκριση με τα δύσκολα σημεία στην καριέρα του προκατόχου του, Τζο Μπάιντεν, ιδίως μετά τη δολοφονία του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι το 2018 στο τουρκικό προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη – ένα έγκλημα που, σύμφωνα με τις αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών, είχε διαταχθεί από τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, κάτι που εκείνος αρνείται κατηγορηματικά.
Στην επίσκεψη δεν περιλαμβάνεται το Ισραήλ, ωστόσο ο Τραμπ ελπίζει ότι ο Πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου θα συναινέσει σε μια νέα συμφωνία εκεχειρίας για τον πόλεμο στη Γάζα.