Η τετραήμερη περιοδεία του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στις χώρες του Αραβικού Κόλπου αποτέλεσε ένα εντυπωσιακό διπλωματικό γεγονός με σημαντικές οικονομικές και πολιτικές προεκτάσεις. Ο Αμερικανός πρόεδρος επισκέφθηκε τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, όπου έγινε δεκτός με εξαιρετική μεγαλοπρέπεια και πολυτέλεια.
Οι οικονομικές συμφωνίες που ανακοινώθηκαν κατά τη διάρκεια της επίσκεψης είχαν αστρονομικά μεγέθη, όπως μεταδίνουν τα αμερικανικά ΜΜΕ. Το Κατάρ και οι ΗΠΑ συμφώνησαν σε μια «οικονομική ανταλλαγή» ύψους 1,2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ η Σαουδική Αραβία υποσχέθηκε επενδύσεις 600 δισεκατομμυρίων δολαρίων στις ΗΠΑ.
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είχαν ήδη δεσμευτεί τον Μάρτιο σε ένα δεκαετές επενδυτικό πλαίσιο ύψους 1,4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Μεταξύ των σημαντικότερων συμφωνιών ήταν η παραγγελία-ρεκόρ του Κατάρ για 210 αεροσκάφη της Boeing και η συμφωνία ύψους 142 δισεκατομμυρίων δολαρίων της Σαουδικής Αραβίας με τις ΗΠΑ για δαπάνες που αφορούν την άμυνα, που χαρακτηρίζεται ως η μεγαλύτερη συμφωνία πώλησης όπλων που έχει υπογραφεί ποτέ.
Η Saudi Aramco υπέγραψε 34 συμφωνίες με μεγάλες αμερικανικές εταιρείες, αξίας έως και 90 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ εταιρείες τεχνολογίας όπως η Nvidia, η Qualcomm, η AMD και η Amazon Web Services ανακοίνωσαν σημαντικές επενδύσεις στην περιοχή. Τα ΗΑΕ φαίνεται να αποκομίζουν ήδη οφέλη από τη στροφή στην προσέγγιση, με προκαταρκτική συμφωνία που θα τους επιτρέψει να εισάγουν 500.000 τσιπ H100 της Nvidia ετησίως – τα πιο προηγμένα της εταιρείας.
«Ο Κόλπος πάντα τα πήγαινε καλύτερα με προέδρους που βάζουν τις επιχειρήσεις πρώτα, και ο Πρόεδρος Τραμπ ταιριάζει απόλυτα σε αυτό το πρότυπο», δήλωσε ο Ταρίκ Σόλομον, μέλος του διοικητικού συμβουλίου και πρώην πρόεδρος του Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου στη Σαουδική Αραβία, στο CNBC.
Ωστόσο, υπάρχουν αμφιβολίες για το αν αυτοί οι αριθμοί είναι ρεαλιστικοί, ειδικά σε μια περίοδο χαμηλών τιμών πετρελαίου και ασθενέστερων εσόδων για τις χώρες που παράγουν αργό. Πολλές από τις συμφωνίες πιθανότατα θα χρειαστούν δεκαετίες για να υλοποιηθούν πλήρως.
U.S. President Donald Trump meets United Arab Emirates President Sheikh Mohamed bin Zayed Al Nahyan, at Qasr Al Watan, in Abu Dhabi, United Arab Emirates, May 15, 2025. REUTERS/Amr Alfiky
«Θερμή» υποδοχή των Αράβων στον Τραμπ
Η επίσκεψη του Τραμπ χαρακτηρίστηκε από εντυπωσιακές υποδοχές και ιδιαίτερες στιγμές. Ο Σαουδάραβας Πρίγκιπας Διάδοχος Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν (MBS) οδήγησε προσωπικά ένα γκολφ καρτ με τον Τραμπ στη θέση του συνοδηγού, μεταφέροντάς τον σε δείπνο σε όαση της ερήμου.
.@POTUS gets a golf cart tour of At-Turaif in Diriyah from Crown Prince Mohammed bin Salman 🇺🇸🇸🇦 pic.twitter.com/9YQgEaOh85
— Rapid Response 47 (@RapidResponse47) May 13, 2025
Έσπασε επίσης το βασιλικό πρωτόκολλο, υποδεχόμενος προσωπικά τον πρόεδρο στο αεροδρόμιο του Ριάντ. Στο Κατάρ, η αυτοκινητοπομπή του Τραμπ συνοδευόταν από κατακόκκινα Tesla Cybertrucks και ιππείς πάνω σε άλογα, ενώ μια παρέλαση βασιλικών καμηλών τον υποδέχτηκε έξω από το Αμιρί Ντιουάν, το προεδρικό γραφείο του Κατάρ. Στο Αμπού Ντάμπι, ο ηγέτης των ΗΑΕ Μοχάμεντ μπιν Ζάγεντ απένειμε στον Τραμπ το Βραβείο Τάγματος του Ζάγεντ, την υψηλότερη πολιτική τιμή της χώρας.
Ο Τραμπ εξέφρασε επανειλημμένα τον θαυμασμό του για τους Άραβες ηγέτες. Μίλησε με διθυραμβικά λόγια για τον Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν, χαρακτήρισε τον Σεΐχη Μοχάμεντ μπιν Ζάγεντ των ΗΑΕ ως «μεγαλοπρεπή άνθρωπο», και σημείωσε ότι «είναι φίλοι εδώ και πολύ καιρό» με τον Εμίρη του Κατάρ. Ακόμη και ένα κινητό φορτηγό φαγητού McDonald’s έφτασε στο Ριάντ ειδικά για τον Τραμπ, γνωστό θαυμαστή της αλυσίδας fast-food.
Mobile McDonald’s set up outside facility in Riyadh created for President Trump’s visit to the Saudi Arabian capital. @livenowfox pic.twitter.com/smgnL6Pg8E
— Josh Breslow (@JoshBreslowTV) May 13, 2025
Αρκετός λόγος έγινε και για την ανακοίνωση του Κατάρ ενός δώρου προς τον Τραμπ: ενός πολυτελούς αεροσκάφους αξίας 400 εκατομμυρίων δολαρίων ώστε να χρησιμοποιηθεί ως προεδρικό αεροπλάνο.
Ο Τραμπ είπε ότι θα ήταν «ανόητος» αν δεν δεχόταν ένα τέτοιο δώρο — παρά τις ανησυχίες για την ασφάλεια και ηθικά ζητήματα.
Συναλλακτική διπλωματία και Ισραήλ στο περιθώριο
Η επίσκεψη του Τραμπ ανέδειξε τη συναλλακτική του προσέγγιση στην εξωτερική πολιτική και είχε σημαντικές διπλωματικές προεκτάσεις. Ο Τραμπ έδειξε ιδιαίτερη προτίμηση στους «strongmen» ηγέτες της περιοχής, σε αντίθεση με την περιφρόνηση που επιδεικνύει προς δημοκρατικούς συμμάχους των ΗΠΑ, όπως τον Καναδά και τις ευρωπαϊκές χώρες. Η επίσκεψη δεν περιελάμβανε το Ισραήλ, έναν παραδοσιακό σύμμαχο των ΗΠΑ, σε αντίθεση με την πρώτη του προεδρική περιοδεία το 2017 που περιλάμβανε στάση στο Ισραήλ μετά τη Σαουδική Αραβία.
Η περιοδεία ξεκίνησε με τον Τραμπ να έχει μόλις κηρύξει κατάπαυση του πυρός με τους μαχητές Χούθι της Υεμένης, οι οποίοι εξακολουθούν να επιτίθενται στο Ισραήλ. Ακολούθησε η ανακοίνωση για τη Συρία και ο Τραμπ να λέει ότι οι ΗΠΑ είναι πιο κοντά σε μια πυρηνική συμφωνία με το Ιράν. Καθώς το Ισραήλ ετοιμάζεται για μια μεγαλύτερης κλίμακας στρατιωτική κλιμάκωση στη Γάζα, ο Τραμπ αναβίωσε μια πρόταση για τις ΗΠΑ να μετατρέψουν τη λωρίδα σε «ζώνη ελευθερίας».
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν της Τουρκίας αναδείχθηκε ως διαμεσολαβητής στην περιοχή για τον Τραμπ και πραγματοποίησε τηλεφωνική παρέμβαση στη συνάντηση του Τραμπ με τον Σύρο πρόεδρο. Υπήρξε επίσης προσπάθεια για συνάντηση μεταξύ Τραμπ, Πούτιν και Ζελένσκι με μεσολάβηση του Ερντογάν, η οποία τελικά δεν πραγματοποιήθηκε καθώς ο Πούτιν έστειλε μόνο χαμηλόβαθμους αξιωματούχους στην Τουρκία.
