Είναι απλό. Οι ΗΠΑ δεν μπορούν να κλείσουν το πολύ μεγάλο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών τους, εκτός αν κλείσουν και το δημοσιονομικό τους έλλειμμα.
Με αυτήν την ξεκάθαρη διαπίστωση ο George Saravelos, επικεφαλής FX Research στην Deutsche Bank, επιγράφει την τελευταία ανάλυσή του με τίτλο “Έχουμε πρόβλημα”. Μάλιστα, υπενθυμίζει ότι τις τελευταίες μέρες μαθαίνουμε κάτι πολύ σημαντικό: οι ΗΠΑ φαίνεται ότι δεν έχουν την πρόθεση να το κάνουν αυτό. Το υπό διαμόρφωση νομοσχέδιο συμφιλίωσης από το Κογκρέσο δείχνει προς συνεχιζόμενα μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα άνω του 6%.
Η εμπορική συμφωνία ΗΠΑ – Κίνας υποδηλώνει ουσιαστικά ένα πολύ χαμηλό όριο ανοχής στην επιβολή φόρων (δασμών) στον Αμερικανό καταναλωτή. Συνολικά, ακόμη και αν υπολογίσουμε τα (πλέον μειωμένα) έσοδα από δασμούς, το δημοσιονομικό έλλειμμα των ΗΠΑ θα συνεχίσει να αυξάνεται. Το ίδιο πιθανότατα θα συμβεί και με το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, εκτιμά.
Η αντίδραση της αγοράς
Η σημασία αυτού του συμπεράσματος δεν μπορεί να υποτιμηθεί, κατά τον αναλυτή της Deutsche Bank. Τους τελευταίους μήνες υποστηρίζει ότι η αγορά μειώνει τη διάθεσή της να χρηματοδοτεί τα δίδυμα ελλείμματα των ΗΠΑ.
Αυτό, κατά κάποιον τρόπο, είναι απόλυτα λογικό, δεδομένης της δηλωμένης πρόθεσης των ΗΠΑ να τα περιορίσουν. Όμως οι πράξεις μιλούν δυνατότερα από τα λόγια. Οι πρόσφατες εξελίξεις δείχνουν προς την αντίθετη κατεύθυνση, με την Deutsche Bank να μην κρύβει την ανησυχία της ότι αυτό προμηνύει ένα σοβαρό πρόβλημα για το δολάριο και ενδεχομένως και για την αγορά αμερικανικών ομολόγων.
Η συλλογιστική έχει ως εξής: Οι ΗΠΑ έχουν τη μεγαλύτερη αρνητική καθαρή διεθνή επενδυτική θέση στην ιστορία, τη μεγαλύτερη και ταχύτερα επιδεινούμενη στον κόσμο.
Αυτό αντικατοπτρίζει τρία πράγματα: πολύ υψηλή ξένη κατοχή αμερικανικών περιουσιακών στοιχείων, υπερβολική αποτίμηση των αμερικανικών περιουσιακών στοιχείων και το ίδιο το ακριβό δολάριο. Ένα ευρύτερο δημοσιονομικό έλλειμμα απαιτεί από τους ξένους να αγοράζουν διαρκώς αυξανόμενο όγκο αμερικανικών ομολόγων, γεγονός που συνεπάγεται διαρκή αύξηση των εξωτερικών υποχρεώσεων της Αμερικής. Και αυτό κατά την Deutsche Bank αυτό πλέον δεν είναι βιώσιμο.
Για να το κατανοήσουμε, παραπέμπει στο επιχείρημα ότι το καλύτερο μέτρο του «δημοσιονομικού χώρου» μιας χώρας είναι η καθαρή διεθνής επενδυτική της θέση (NIIP). Όσο περισσότερα χρωστά μια χώρα στον υπόλοιπο κόσμο, τόσο πιο δύσκολο είναι να δανειστεί κι άλλα.
Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στη στενή συσχέτιση μεταξύ αποδόσεων κρατικών ομολόγων και NIIP, η οποία είναι πολύ πιο στενή από τη συσχέτιση με τα δημοσιονομικά ελλείμματα. Η παρούσα πορεία επιδείνωσης της καθαρής εξωτερικής θέσης των ΗΠΑ συνεπάγεται αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων πάνω από 5% τα επόμενα χρόνια. Έτσι, η Deutsche Bank πιστεύει ότι οι ξένοι επενδυτές αρχίζουν να συνειδητοποιούν αυτή τη δυναμική, καθώς το δολάριο χάνει σταδιακά το “ειδικό” του καθεστώς.
Σαφές το συμπέρασμα της αγοράς
Για να συνεχίσουν οι ξένοι να χρηματοδοτούν το αμερικανικό χρέος, πρέπει να συμβεί ένα πράγμα: η μη-δολαριακή τιμή των αμερικανικών ομολόγων πρέπει να μειωθεί – είτε μέσω υποτίμησης του δολαρίου είτε με πτώση της τιμής των ομολόγων. Το πρόβλημα με το δεύτερο είναι ότι επιδεινώνει ακόμη περισσότερο τη δυναμική του χρέους των ΗΠΑ, άρα δεν είναι βιώσιμο.
Καταλήγουμε, λοιπόν, ότι η μόνη ρεαλιστική λύση είναι η αδυναμία του δολαρίου. Αυτό ουσιαστικά θα οδηγήσει σε κεφαλική απομείωση της αξίας των ξένων τοποθετήσεων σε αμερικανικά περιουσιακά στοιχεία και σε βελτίωση της καθαρής εξωτερικής θέσης της Αμερικής, διευκολύνοντας την αναχρηματοδότηση του νέου χρέους, εξηγεί η Deutsche Bank.
Αυτή η δυναμική ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη. Τα δεδομένα υψηλής συχνότητας για τις ξένες εισροές συνεχίζουν να δείχνουν υποτονικές εισροές στις ΗΠΑ. Υπάρχουν επίμονες αναφορές ότι επενδυτές και κράτη επανεξετάζουν την έκθεσή τους σε δολαριακά περιουσιακά στοιχεία (πιο πρόσφατα στην Ταϊβάν).
Η συζήτηση περί “παθητικών” νομισματικών συμφωνιών υποδηλώνει μειωμένες αγορές αμερικανικών ομολόγων από ξένες κεντρικές τράπεζες, ενώ μια πιο επεκτατική δημοσιονομική στάση παγκοσμίως θα μειώσει περαιτέρω τη διάθεση των ξένων να αγοράσουν αμερικανικό χρέος.
Ίσως η πιο πειστική ένδειξη ότι αυτή η τάση επιταχύνεται θα είναι η αυξανόμενη αποσύνδεση των αποδόσεων των αμερικανικών ομολόγων από το δολάριο, με πιο ορατό παράδειγμα την ισοτιμία USD/JPY. Αν η Ιαπωνία, ένας από τους μεγαλύτερους αγοραστές αμερικανικού χρέους, σταματήσει να αγοράζει, τότε θα πρέπει να δούμε ενίσχυση του γεν και ταυτόχρονα άνοδο των αποδόσεων στις ΗΠΑ. Η συσχέτιση μεταξύ δολαρίου και ομολόγων πρέπει να παρακολουθείται στενά – θα είναι το καθαρότερο σήμα επιδείνωσης της δυναμικής της αγοράς αμερικανικών ομολόγων.
Συνοψίζοντας, η Deutsche Bank παραπέμπει στα λόγια του Υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ, Scott Bessent, ο οποίος υπαινίχθηκε ότι οι ΗΠΑ δεν μπορούν να απαιτούν από τον υπόλοιπο κόσμο να μειώσει το εμπορικό του πλεόνασμα με την Αμερική, εάν οι ίδιες δεν είναι διατεθειμένες να μειώσουν το δικό τους έλλειμμα. Ο κίνδυνος είναι ότι ο υπόλοιπος κόσμος θα αναγκάσει τις ΗΠΑ να κάνουν τη διόρθωση με άτακτο τρόπο, καταλήγει η Deutsche Bank.
