Εμπορικός πόλεμος: Αβεβαιότητα στις αγορές παρά την ανακωχή ΗΠΑ – Κίνας

Εξι εβδομάδες μετά την έναρξη της καταιγίδας που προκλήθηκε από τους δασμούς της «Ημέρας Απελευθέρωσης» του Τραμπ, η χαοτική εμπορική πολιτική του για τον «Επόμενο Μεγάλο Αμερικανικό Αιώνα», όπως αναφέρει σχετικό έγγραφο της δεύτερης Trump Administration που κατατέθηκε πρόσφατα στο Κογκρέσο, έχει οδηγήσει τις αγορές να μοιάζουν με τρενάκι του λούνα παρκ, ενώ, παρά την ανακωχή των 90 ημερών Κίνας – ΗΠΑ, η αβεβαιότητα για την πορεία των οικονομιών παραμένει στα ύψη.

Η ανακωχή των 90 ημερών στον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ – Κίνας επανέφερε τη διάθεση για ανάληψη επενδυτικού κινδύνου οδηγώντας σε άνοδο των μετοχών των κρυπτονομισμάτων, των εμπορευμάτων και του δολαρίου, με τις τιμές του χρυσού και των ομολόγων να σημειώνουν απώλειες, ενώ και το Χρηματιστήριο της Αθήνας σημειώνει άνοδο περίπου 21% από την αρχή του έτους, σημειώνοντας νέα υψηλά 15ετίας, με τις ελληνικές μετοχές να κερδίζουν περίπου 19 δισ. ευρώ το ίδιο διάστημα.

Η μεταβλητότητα

Ο «δείκτης φόβου» (VIX), που μετρά τη μεταβλητότητα των αγορών, υποχώρησε σε επίπεδα που παρατηρήθηκαν τελευταία φορά πριν από την αναταραχή που προκάλεσαν οι ανταποδοτικοί δασμοί Τραμπ της 2ας Απριλίου.

Η συμφωνία, που αποτέλεσε μια ένεση ανακούφισης για τους επενδυτές που προετοιμάζονταν για την πιθανότητα παγκόσμιας ύφεσης στη σκιά ενός εμπορικού πολέμου μεταξύ των μεγαλύτερων οικονομικών δυνάμεων του κόσμου, θεωρήθηκε από την αγορά «καλύτερη των προβλέψεων», εντείνοντας τη στροφή των επενδυτών στα αμερικανικά assets, καθώς ασκεί πίεση στο αφήγημα του «Sell America».

Η Bank of America

Οι διαχειριστές κεφαλαίων παγκοσμίως πάντως, σύμφωνα με την τελευταία μηνιαία έρευνα στις αρχές Μαΐου της Bank of America, έχουν μειώσει τις θέσεις τους στο δολάριο στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 19 ετών, καθώς η εμπορική πολιτική του Τραμπ οδήγησε σε μεγάλες πωλήσεις αμερικανικών περιουσιακών στοιχείων.

«Η μείωση των φόβων αποτελεί θετικό καταλύτη βραχυπρόθεσμα, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δεν υπάρχει ακόμη αβεβαιότητα. Οι αγορές όμως συμπεριφέρονται σαν να έχει εξαφανιστεί ο κίνδυνος» ανέφεραν διαχειριστές κεφαλαίων. «Σε τελική ανάλυση, οι δασμοί θα εξακολουθούν να είναι δραματικά υψηλότεροι και θα επιβαρύνουν την ανάπτυξη» αποφάνθηκαν αναλυτές διεθνών οίκων.

O Fitch και η Moody’s

Ο οίκος αξιολόγησης Fitch εκτιμά ότι ο πραγματικός δασμολογικός συντελεστής των ΗΠΑ υποχώρησε τώρα στο 13,1%, μια αξιοσημείωτη μείωση από το 22,8% πριν από τη συμφωνία, αλλά εξακολουθεί να βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδα από το 1941, καθώς μόλις στο τέλος του 2024 κυμαινόταν στο 2,3%.

Η Moody’s Analytics υπολόγισε επίσης πως ο πραγματικός δασμολογικός συντελεστής έχει μειωθεί στο 13,7% από το 25% προηγουμένως, καθώς τα πολλά ανησυχητικά σημάδια από την οικονομία και τις αγορές ώθησαν τον Τραμπ να υποχωρήσει.

Τα τρία σενάρια της UBS

Η UBS μετά και την τελευταία συμφωνία ΗΠΑ – Κίνας κατάρτισε τρία σενάρια για την επόμενη ημέρα:

Στο βασικό σενάριο (πιθανότητες 60%), ο παγκόσμιος δασμολογικός συντελεστής διαμορφώνεται στην περιοχή του 15% μέχρι το τέλος του έτους, δηλαδή περίπου στα τρέχοντα επίπεδα, με τους δασμούς ΗΠΑ – Κίνας να κυμαίνονται στο 30%-40% και στον υπόλοιπο κόσμο στο 10%-15%. Δεδομένου ότι ο πραγματικός δασμολογικός συντελεστής των ΗΠΑ κυμαίνεται στο 15%, αυτό είναι το υψηλότερο επίπεδο από τη δεκαετία του 1940, οδηγώντας σε επιβράδυνση του ΑΕΠ της στο 1,5%, με τις αμερικανικές μετοχές να κυμαίνονται από εκεί που ξεκίνησαν τον Ιανουάριο, καθώς ο δείκτης S&P 500 θα βρίσκεται στο τέλος του έτους κοντά στις 5.800 μονάδες.

Στο αρνητικό σενάριο (πιθανότητες 25%), η «παύση» στους δασμούς δεν διατηρείται και τα αντίποινα συνεχίζονται.

Οι ΗΠΑ οδηγούνται σε σοβαρή ύφεση με τον δείκτη S&P 500 να κυμαίνεται 3.500-4.500 μονάδες με βάση και το ιστορικό των πτώσεων σε περιόδους ύφεσης της οικονομίας, ενώ η απόδοση του 10ετούς ομολόγου των ΗΠΑ υποχωρεί στο 2,5%.

Στο θετικό/ανοδικό σενάριο (πιθανότητες 15%), oι αγορές μετοχών συνεχίζουν να ανακάμπτουν απότομα εν μέσω ομαλοποίησης και μόνιμης επίλυσης των εμπορικών συγκρούσεων, με τις οικονομίες να αποφεύγουν τα δύσκολα και την ανάπτυξη να βρίσκει στήριξη στην αισιοδοξία από τις επιπτώσεις της τεχνητής νοημοσύνης στα επιχειρηματικά κέρδη. Ο S&P 500 ολοκληρώνει το έτος γύρω στις 6.500 μονάδες.

Εύθραυστη εκεχειρία

Στις αρχές της περασμένης εβδομάδας, οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου συμφώνησαν για τις επόμενες 90 ημέρες οι πρόσθετοι δασμοί των ΗΠΑ σε κινεζικά προϊόντα να ανέλθουν στο 30% και οι δασμοί της Κίνας σε αμερικανικά προϊόντα να μειωθούν στο 10%.

Αλλά αυτό δεν είναι συμφωνία, είναι μια εύθραυστη εκεχειρία που διέπει το διμερές εμπόριο ύψους 600 δισεκατομμυρίων δολαρίων και θα μπορούσε εύκολα να διαταραχθεί από νέους δασμούς ανά τομέα που έχει υποσχεθεί η κυβέρνηση Τραμπ.

Ακόμη και η κοινή δήλωση υπονοεί ότι οι πρόσθετοι αμερικανικοί δασμοί στις κινεζικές εξαγωγές θα μπορούσαν να αυξηθούν στο 54% ύστερα από 90 ημέρες και οι κινεζικοί δασμοί στις αμερικανικές εξαγωγές να αυξηθούν στο 34%.

Η «βασική αρχή»

Το Πεκίνο ανέφερε επίσης πως η «βασική αρχή» των συμφωνιών μεταξύ χωρών είναι να μη στοχοποιούν άλλα κράτη, σχολιάζοντας και την εμπορική συμφωνία μεταξύ Βρετανίας και ΗΠΑ.

Την ίδια ώρα ερώτημα αποτελεί ποια θα είναι τελικά και η όποια συμφωνία και με την ΕΕ που είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος των ΗΠΑ, καθώς το 2024 οι εμπορικές συναλλαγές ΗΠΑ – Ευρώπης υπερέβησαν τα $2 τρισ., εκ των οποίων $1,3 τρισ. αφορούσαν το εμπόριο αγαθών και άνω των $750 δισ. το εμπόριο υπηρεσιών.

Παρά την ένταση των εμπορικών σχέσεων, το συνολικό αμερικανικό έλλειμμα εμπορίου με την ΕΕ διαμορφώθηκε σε $161 δισ. το 2023 – ποσό που αντιστοιχεί μόλις στο 1/4 του αντίστοιχου ελλείμματος με την Ασία – Ειρηνικό και είναι μικρότερο και από το αντίστοιχο έλλειμμα με τους εταίρους της USMCA.

Νέο ιστορικό υψηλό

Σύμφωνα με το ίδρυμα Foreign Policy Institute του Πανεπιστημίου Johns Hopkins, η διατλαντική οικονομία αποτιμάται πλέον σε $9,5 τρισ., αποτελώντας νέο ιστορικό υψηλό.

Παρά τις γεωπολιτικές και οικονομικές πιέσεις, το οικοσύστημα ΗΠΑ – Ευρώπης αποδεικνύεται ιδιαίτερα ανθεκτικό και αναπτυσσόμενο, με τις διατλαντικές ροές εμπορίου και επενδύσεων να στηρίζουν 16 εκατ. θέσεις εργασίας σε ΗΠΑ και Ευρώπη, καθώς και ετήσιες εμπορικές πωλήσεις ύψους $7,5 τρισ. Η διατλαντική οικονομία αντιστοιχεί στο 50% της παγκόσμιας ιδιωτικής κατανάλωσης και στο 1/3 του παγκόσμιου ΑΕΠ σε όρους αγοραστικής δύναμης.

Η αποκλιμάκωση του εμπορικού πολέμου βελτιώνει τις προοπτικές των ριψοκίνδυνων αξιών, αλλά τα τρέχοντα επίπεδα τιμών μοιάζουν ήδη να έχουν ενσωματώσει την όποια αισιοδοξία, εκτίμησε η Goldman Sachs.

Αν και η συμφωνία ΗΠΑ – Κίνας αποτελεί ανακούφιση, εν τούτοις η αβεβαιότητα είναι ακόμα πολύ υψηλή, καθιστώντας πλέον τη σχέση ρίσκου – απόδοσης πιο ισορροπημένη. «Σε τελική ανάλυση, οι δασμοί θα εξακολουθούν να είναι δραματικά υψηλότεροι και θα επιβαρύνουν την ανάπτυξη» αποφάνθηκαν αναλυτές της Natixis.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ (ΟΤ) – ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ