Μετά από τρεις διαδοχικές αναβαθμίσεις από τους οίκους Moody’s, DBRS (Μάρτιος) και S&P (Απρίλιος), και μία αναβάθμιση του outlook σε θετικό την Παρασκευή από την Fitch, τη σκυτάλη παίρνει πλέον Scope, στις 30 Μαΐου.
Με αυτήν την αξιολόγηση κλείνει επί της ουσίας ο πρώτος κύκλος των ραντεβού με τους οίκους για φέτος, με το ραντεβού να ανανεώνεται για τον Σεπτέμβριο.
Υπενθυμίζεται, ότι διεθνής οίκος αξιολόγησης Fitch Ratings στο πρώτο του ραντεβού με την ελληνική οικονομία φέτος, αναβάθμισε τις προοπτικές του αξιόχρεου στο positive (θετικό) από stable (σταθερό), θέτοντας τις βάσεις για μία ακόμα αναβάθμιση στο δεύτερο σκαλοπάτι της επενδυτικής βαθμίδας κατά την αξιολόγηση του Νοεμβρίου. Η Fitch διατηρεί το rating στο ΒΒΒ- .
Η Κομισιόν αναμένεται να δημοσιεύσει τις εαρινές της προβλέψεις, σε μια προσπάθεια να «μετρήσει» τις επιπτώσεις της πολιτικής Τραμπ στην ευρωπαϊκή οικονομία
Σύμφωνα με τον διεθνή οίκο η αναθεώρηση του outlook πηγάζει κυρίως από το μεγάλο πλεόνασμα του προϋπολογισμού και την απότομη μείωση του δημοσίου χρέους, και ακολουθούν το συνετό και αξιόπιστο δημοσιονομικό πλαίσιο, οι περιορισμένοι κίνδυνοι δαπανών, αλλά και η ανθεκτική οικονομική ανάπτυξη, η οποία παραμένει αρκετά πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Ο λόγος στη Scope Ratings
Ο διεθνής οίκος στην τελευταία του αξιολόγηση, τον περασμένο Δεκέμβριο, αναβάθμισε την οικονομία σε BBB, στο δεύτερο σκαλοπάτι της επενδυτικής βαθμίδας.
Υπενθυμίζεται ότι στις 12 Ιουλίου ο διεθνής οίκος αναβάθμισε το outlook της οικονομίας σε positive με το αξιόχρεο στο ΒΒΒ- (επενδυτική βαθμίδα). Η Scope Ratings διατήρησε αμετάβλητη την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας στο ΒΒΒ- στις 26 Ιανουαρίου του 2024, ενώ στις 4 Αυγούστου του 2023 έδωσε στη χώρα μας την επενδυτική βαθμίδα.
Η μείωση του δημόσιου χρέους, η βελτιωμένη ανθεκτικότητα του τραπεζικού συστήματος και η ισχυρότερη τάση ανάπτυξης οδηγούν την αναβάθμιση. Το ακόμη αυξημένο δημόσιο χρέος και οι διαρθρωτικές οικονομικές αδυναμίες παραμένουν πιστωτικοί περιορισμοί.
Η επόμενη ετυμηγορία του πραγματοποιείται σε μια ευνοϊκή οικονομική συγκυρία: η ελληνική οικονομία εμφανίζει ρυθμό ανάπτυξης υψηλότερο της Ευρωζώνης, κάτι που επισημάνθηκε και από τον Fitch και πρωτογενή πλεονάσματα που υπερβαίνουν τον στόχο, χάρη στα αυξημένα έσοδα από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής (επίσης αναφέρθηκε από τον Fitch).
Εντός του τρέχοντος μήνα, η ελληνική κυβέρνηση αναμένεται να λάβει την έγκριση της Κομισιόν σε σχέση με την εφαρμογή της ρήτρας διαφυγής
Τα θετικά αυτά στοιχεία -που μπορεί να φέρουν νέες αναβαθμίσεις- ενισχύονται και από την κυβερνητική πρόθεση για πρόωρη αποπληρωμή των δανείων του πρώτου μνημονίου. Όπως ξεκαθάρισε προσφάτως ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, η Ελλάδα σχεδιάζει την πλήρη αποπληρωμή των εν λόγω δανείων μια 10ετία νωρίτερα, έως το 2031 (αντί του 2041), καταβάλλοντας συνολικά 31,6 δισ. ευρώ, επιπλέον των 21,3 δισ. ευρώ που έχουν ήδη εξοφληθεί.
Η ενέργεια αυτή αποσκοπεί στη μείωση των χρηματοδοτικών αναγκών της χώρας μετά το 2032, στέλνοντας θετικά σήματα σε αγορές, οίκους αξιολόγησης και ευρωπαϊκούς θεσμούς.
Τα επόμενα ραντεβού με τους οίκους
Μετά τη Scope Ratings,στις 30 Μαΐου ακολουθούν:
- 5 Σεπτεμβρίου η DBRS
- 19 Σεπτεμβρίου η Moody’s
- 17 Οκτωβρίου η S&P
- 7 Νοεμβρίου η Scope Ratings
- 14 Νοεμβρίου η Fitch Ratings
Ο χρησμός της Κομισιόν
Σήμερα, εν τω μεταξύ, εκτός απροόπτου, η Κομισιόν αναμένεται να δημοσιεύσει τις εαρινές της προβλέψεις, σε μια προσπάθεια να «μετρήσει» τις επιπτώσεις της πολιτικής Τραμπ στην ευρωπαϊκή οικονομία. Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΕΕ αναμένεται να αναθεωρήσει σημαντικά την πρόβλεψή της για την ανάπτυξη της ΕΕ, από το 1,5% που προέβλεπε τον περασμένο Νοέμβριο κοντά στην περιοχή του 1%. Η σημαντική αυτή αναθεώρηση θα βασίζεται εδράζεται στα όσα συμβαίνουν στη Γερμανία, η οποία μετά από δύο χρόνια ύφεσης αναμένεται να κινηθεί σε κατάσταση στασιμότητας, ενώ τόσο στη Γαλλία όσο και στην Ιταλία αναμένεται να υπάρξει επιβράδυνση.
Αναφορικά με την Ελλάδα, θεωρείται πιθανό το σενάριο της μικρής -επί τα χείρω- αναθεώρησης της ανάπτυξης για φέτος (από το 2,3% που προβλεπόταν το περασμένο φθινόπωρο), ενώ ερώτημα αποτελεί η αλλαγή που θα υπάρξει στην πρόβλεψη για 2,2% το 2026. Υπενθυμίζεται ότι τον επόμενο χρόνο η Ελλάδα θα πρέπει να ολοκληρώσει το εθνικό πρόγραμμα Ελλάδα 2.0 των 36 δισ., το οποίο χρηματοδοτεί το Ταμείο Ανάκαμψης.
Αξίζει να σημειωθεί πως εντός του τρέχοντος μήνα, η ελληνική κυβέρνηση αναμένεται να λάβει την έγκριση της Κομισιόν σε σχέση με την εφαρμογή της ρήτρας διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες, κάτι που θα έχει δημοσιονομική απόδοση της τάξης των 600 εκατ. ευρώ, ενώ η βάση σύγκρισης για την Ελλάδα θα είναι το έτος 2024 και όχι το 2021 που ισχύει για τις άλλες χώρες.
Σημειώνεται ότι οι προβλέψεις αναμένονταν την προηγούμενη Παρασκευή 16 Μαΐου, λόγω όμως υποχρεώσεων των αρμοδίων Επιτρόπων η παρουσίασή τους αναβλήθηκε για την σήμερα. Επίσης , στις 16 Ιουνίου, η Επιτροπή αναμένεται να εγκρίνει το αναθεωρημένο εθνικό σχέδιο ανάκαμψης το οποίο υποβλήθηκε στην Κομισιόν την εβδομάδα που μας πέρασε.
Στο επίκεντρο της αναθεώρησης είναι η διασφάλιση της πλήρους και αποτελεσματικής αξιοποίησης του συνόλου των πόρων που έχει στη διάθεσή της η Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Βασικές κατευθύνσεις
Οι βασικές κατευθύνσεις της πρότασης αναθεώρησης είναι οι εξής: Δεν υπάρχει καμία χρηματοδοτική μείωση του ελληνικού σχεδίου. Ενισχύονται οι προϋπολογισμοί δράσεων για τις οποίες υπάρχει μεγάλη ζήτηση.
Ποια έργα προστίθενται
Στο Σχέδιο «Ελλάδα 2.0» προστίθενται έργα που αφορούν στην ασφάλεια και στην αναβάθμιση των μετακινήσεων των πολιτών, όπως η ολοκληρωμένη αναβάθμιση της υποδομής ασφαλείας των δέκα μεγαλύτερων σιδηροδρομικών τούνελ του ΟΣΕ με τη χρήση έξυπνων συστημάτων, η δημιουργία έξυπνων διαβάσεων σε σχολικές μονάδες και η ανάπτυξη αυτόνομων έξυπνων δικτύων φωτισμού στους οδικούς άξονες υπό την εποπτεία των 13 Περιφερειών της χώρας, καθώς και η προμήθεια επιπλέον 175 ηλεκτροκίνητων λεωφορείων στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη.
Με στόχο τη διεύρυνση της ψηφιοποίησης της εκπαίδευσης προστίθενται επιπλέον διαδραστικά συστήματα μάθησης για τα σχολεία της χώρας και επεκτείνεται το ψηφιακό σχολείο. Οι ψηφιακές υπηρεσίες ενισχύονται και στον τομέα της δημοσίας υγείας με την πρόταση έργου επέκτασης της ψηφιακής υποδομής του συστήματος υγείας, για τη διευκόλυνση και την απλοποίηση των καθημερινών διαδικασιών. Επιπρόσθετα, επεκτείνεται η υλοποίηση του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη, με την προσθήκη του συστήματος καταγραφής της αυθαίρετης δόμησης μέσω δορυφόρων και drones.
Μεταφορά σε άλλα εργαλεία
Για αντικειμενικούς λόγους και με βάση την πορεία υλοποίησης, μεταφέρονται σε άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία έργα όπως η κατασκευή του φράγματος Αλμωπαίου, για το οποίο ο διαγωνισμός κηρύχθηκε άγονος. Το έργο μεταφέρεται στο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, με πόρους του οποίου θα υλοποιηθούν και τα Περιφερειακά Κέντρα Πολιτικής Προστασίας. Η αναβάθμιση των 7 Canadair μεταφέρεται στο ΕΣΠΑ, ενώ αντικαθίστανται με τα ηλεκτρικά λεωφορεία δράσεις όπως τα Πράσινα Ταξί και το Φορτίζω Παντού.
