Σταθερή είναι η πορεία του κρατικού προϋπολογισμού του 2025 προς το στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος με περιθώρια για υπερκάλυψη, όπως επισημαίνει η Eurobank στην έκδοσή της 7 Ημέρες Οικονομία, υπογραμμίζοντας επιπλέν την θετική προοπτική για την ελληνική οικονομία από τον οίκο πιστοποίησης Fitch.
Σε σύγκριση με το α τρίμηνο 2024, τόσο το πρωτογενές ισοζύγιο, όσο και τα συνολικά έσοδα, τα φορολογικά έσοδα συμπεριλαμβανομένων των εσόδων του ΦΠΑ αλλά και οι δαπάνες δείχνουν την προσήλωση της κυβέρνησης στην δημοσιονομική πειθαρχία, τονίζει η Eurobank, ενώ σημειώνει ότι το 2024 ήταν η τρίτη συνεχόμενη χρονιά μετά την περίοδο της πανδημίας (2020-2021) και η έβδομη από το 2014 (με την εξαίρεση του 2015) που η Ελλάδα επιτυγχάνει σημαντικό πρωτογενές πλεόνασμα.
Σύμφωνα με τα τελικά στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών για την περίοδο Ιανουαρίου-Μαρτίου 2025, ο Κρατικός Προϋπολογισμός (ΚΠ) παρουσίασε δημοσιονομικό πλεόνασμα ύψους €1,61 δισ., ξεπερνώντας τον στόχο ελλείμματος ύψους €2,36 δισ. κατά €3,97 δισ. (-168,1%). Το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώθηκε στα €4,50 δισ., υπερβαίνοντας τον στόχο κατά €3,88 δισ. (630,2%).
Η υπέρβαση του πρωτογενούς πλεονάσματος περιορίζεται σε €0,53 δισ. – πρωτογενές πλεόνασμα για το Α’ τρίμηνο συνολικού ύψους €1,15 δισ. – αν εξαιρεθούν:
- Τα δημοσιονομικά ουδέτερα, ποσά που αφορούν ετεροχρονισμούς πληρωμών του τακτικού και του επενδυτικού σκέλους του ΚΠ (€1,42 δισ. και €0,70 δισ. αντίστοιχα)
- Τα φορολογικά έσοδα που εισπράχθηκαν νωρίτερα από το προβλεπόμενο (€0,898 δισ. από τον ΕΝΦΙΑ και €0,17 δισ. από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων). Η εν λόγω χρονική μετατόπιση των εισπράξεων ενδέχεται να εξομαλυνθεί στους επόμενους μήνες.
- Τα φορολογικά έσοδα ύψους €0,34 δισ. που αφορούν στο 2024.
Τα συνολικά έσοδα του ΚΠ έφτασαν τα €17.70 δισ., υπερβαίνοντας τον στόχο για το Α τρίμηνο του 2025 κατά €1,82 δισ. (11,5%), ενώ οι αντίστοιχες δαπάνες ανήλθαν σε €16,09 δισ., χαμηλότερες από τον στόχο για το Α’ τρίμηνο κατά €2,15 δισ. (-11,80%), και αντιστοιχούν στα ποσά που αναφέρθηκαν και παραπάνω ως ετεροχρονισμός πληρωμών.
Δημοσιονομική πειθαρχία
Σε σύγκριση με το Α’ τρίμηνο 2024, τόσο το πρωτογενές ισοζύγιο, όσο και τα συνολικά έσοδα, τα φορολογικά έσοδα συμπεριλαμβανομένων των εσόδων του ΦΠΑ αλλά και οι δαπάνες δείχνουν την προσήλωση της κυβέρνησης στην δημοσιονομική πειθαρχία. Σημειώνεται ότι το 2024 ήταν η τρίτη συνεχόμενη χρονιά μετά την περίοδο της πανδημίας (2020-2021) και η έβδομη από το 2014 (με την εξαίρεση του 2015) που η Ελλάδα επιτυγχάνει σημαντικό πρωτογενές πλεόνασμα. Αναλυτικότερα:
- Δημοσιονομικό Ισοζύγιο: Το δημοσιονομικό ισοζύγιο κατέγραψε πλεόνασμα €1,61 δισ., βελτιωμένο κατά €3,97 δισ. (-168,1%) σε σχέση με τον στόχο του Α’ τριμήνου 2025.
- Πρωτογενές Ισοζύγιο: Το πρωτογενές δημοσιονομικό ισοζύγιο κατέγραψε πλεόνασμα €4,50 δισ., που αντιπροσωπεύει βελτίωση κατά €3,88 δισ. (+630,2%) σε σύγκριση με τον στόχο του Α’ τριμήνου 2025.
- Έσοδα ΚΠ: Τα συνολικά έσοδα ανήλθαν σε €17,70 δισ., σημειώνοντας αύξηση κατά €1,82 δισ. (11,5%) σε σχέση με τον στόχο του Α’ τριμήνου 2025. Τα φορολογικά έσοδα διαμορφώθηκαν στα €16,82 δισ., υπερβαίνοντας τον στόχο του Α’ τριμήνου κατά €1,76 δισ. (11,7%). Η υπεραπόδοση των εσόδων αποδίδεται κυρίως στον ΦΠΑ, τον ΕΝΦΙΑ και τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων, οι οποίοι ξεπέρασαν σημαντικά τους αντίστοιχους στόχους. Λεπτομερέστερα:
- Φόρος Εισοδήματος: Τα έσοδα από φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων ανήλθαν σε €6,10 δισ. το Α’ τρίμηνο 2025, υπερβαίνοντας τον στόχο κατά 6,6%, ενώ τα αντίστοιχα έσοδα από νομικά πρόσωπα υπολείπονται κατά 6,4%. Η αύξηση των εν λόγω εσόδων αντανακλά, μεταξύ άλλων, την ανάγκη για προσαρμογή της φορολογικής κλίμακας, ώστε να διασφαλιστεί μια πιο ισορροπημένη φορολογική επιβάρυνση. Η εξέλιξη αυτή δημιουργεί ευκαιρίες για στοχευμένες φορολογικές ελαφρύνσεις, που θα ενισχύσουν τη σταθερότητα των εισοδημάτων και θα συμβάλουν στη διατήρηση και προσέλκυση παραγωγικού ανθρώπινου δυναμικού.
- Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ): Τα συνολικά έσοδα από ΦΠΑ έφτασαν τα €6,55 δισ., καταγράφοντας αύξηση κατά €0,37 δισ. (5,9%) σε σχέση με τον αντίστοιχο στόχο για το Α’ τρίμηνο 2025. Ο ΦΠΑ προϊόντων και υπηρεσιών εκτός καπνικών προϊόντων και πετρελαιοειδών και παραγώγων, ήταν στα €5,93 δισ., αυξημένος κατά €0,38 δισ. (6,9%) έναντι του αντίστοιχου στόχου του Α’ τριμήνου 2025.
- Φόρος Ακίνητης Περιουσίας: Τα έσοδα από τον φόρο ακίνητης περιουσίας, (εδώ συμπεριλαμβάνονται κυρίως τα έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ), ανέρχονταν στα €1,08 δισ. βελτιωμένα κατά €0,83 δισ. (329,9%), έναντι του αντίστοιχου στόχου για το Α’ τρίμηνο 2025.
- Συνολικές Δαπάνες ΚΠ: Οι δαπάνες του ΚΠ ανήλθαν σε €16,09 δισ., καταγράφοντας μείωση κατά €2,15 δισ. (-11,80%) σε σύγκριση με τον αντίστοιχο στόχο Α’ τριμήνου 2025.
- ΠΔΕ: Τα έσοδα από το ΠΔΕ ανέρχονταν στα €1,17 δισ., μειωμένα κατά €0,70 δισ. (-37,44%) σε σύγκριση με τον στόχο Α’ τριμήνου 2025. Οι δαπάνες του ΠΔΕ ήταν στα €1,32 δισ., μειωμένες κατά €0,32 δισ. (-19,27%) έναντι του στόχου Α’ τριμήνου 2025. Το ισοζύγιο του ΠΔΕ ήταν αρνητικό, καταγράφοντας έλλειμμα €0,15 δισ., καταγράφοντας υστέρηση έναντι του στόχου κατά €0,39 δισ. (-161,25%) σε σχέση με τον στόχο του Α’ τριμήνου 2025.
- Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (TAA): Τα έσοδα από το ΤΑΑ ανήλθαν σε €0,62 δισ. στο ίδιο επίπεδο με τον στόχο του Α’ τριμήνου 2025. Οι δαπάνες του ΤΑΑ ήταν μηδενικές όπως και ο αντίστοιχος στόχος τριμήνου.. Το ισοζύγιο του ΤΑΑ ήταν πλεονασματικό στα €0,62 δισ. στο ίδιο επίπεδο με τον στόχο του τριμήνου.
- Συνολικά, η εκτέλεση του ΚΠ κατά το Α’ τρίμηνο 2025 αποτυπώνει θετική απόκλιση έναντι των στόχων, κυρίως λόγω ενισχυμένων εσόδων και συγκρατημένων δαπανών, δημιουργώντας επιπλέον δημοσιονομικό χώρο για το επόμενο διάστημα.
