Δασμοί: Πώς θα πείσει ο Τραμπ τις εταιρείες να «φάνε» τις αυξήσεις

Τουλάχιστον 4 μεγάλους λιανοπωλητές έχει βάλει στο στόχαστρο ο Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ, σχετικά με πιθανές αυξήσεις τιμών για να αντιμετωπίσουν τους δασμούς, με μια προσπάθεια που, τουλάχιστον προς το παρόν, αφορά σε μεγάλο βαθμό την άσκηση δημόσιας πίεσης στους διευθύνοντες συμβούλους.

«Θα παρακολουθώ», είπε στην Walmart, με αντίστοιχα σκληρά λόγια να διατυπώνονται επίσης κατά των Amazon, Ford  και Mattel.

Αυτό, είναι μόνο ένα μέτωπο, σε έναν -σε μεγάλο βαθμό- μονόδρομο πόλεμο λέξεων μεταξύ του προέδρου και των αμερικανικών εταιρειών τις τελευταίες εβδομάδες σχετικά με τους δασμούς, με τον Τραμπ να απειλεί επίσης με νέους δασμούς τόσο για την Apple όσο και για τη Samsung για την παραγωγή τηλεφώνων στο εξωτερικό.

Αλλά οι αυξήσεις τιμών που τροφοδοτούνται από τους δασμούς και οι οποίες ήδη γίνονται αισθητές στη βάση των ψηφοφόρων του είναι αυτές που πλήττουν περισσότερο πολιτικά τον Τραμπ, καθώς αφήνει να εννοηθεί ότι θα μπορούσε να κάνει περισσότερα από το να παρακολουθεί απλώς τις αυξήσεις των τιμών για τους καταναλωτές τους επόμενους μήνες.

Έχουν ήδη διατυπωθεί απειλές για πρόσθετους δασμούς ως απάντηση στις αυξήσεις των τιμών, με μια σειρά από πρόσθετα εργαλεία στη διάθεση του προέδρου, εάν αποφασίσει να κλιμακώσει περαιτέρω την κατάσταση.

Τα όπλα στη φαρέτρα του Τραμπ

Όπως υπογραμμίζει το Yahoo Finance, οι επιλογές κυμαίνονται από πράγματα όπως έρευνες σε ολόκληρο τον κλάδο από την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου (FTC), άλλες κυβερνητικές έρευνες για συγκεκριμένα προϊόντα και κέρδη εταιρειών, πιέσεις για νέα νομοθεσία στο Καπιτώλιο σχετικά με το θέμα ή ακόμη και ελέγχους τιμών μέσω εκτελεστικού διατάγματος.

Αν κάποιες από αυτές τις επιλογές σας ακούγονται οικείες, αυτό συμβαίνει επειδή πολλά από αυτά τα εργαλεία εξετάστηκαν και μάλιστα χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Τζο Μπάιντεν, στο πλαίσιο των τότε κατηγοριών των Δημοκρατικών για «αύξηση των τιμών» εν μέσω πληθωρισμού. Ξεκίνησαν ακόμη και επίσημες έρευνες σε ορισμένους τομείς, όπως το συσκευασμένο κρέας.

Άλλες επιλογές για τον Τραμπ ανάγονται πολύ πιο πίσω, ιδίως ένα εκτελεστικό διάταγμα που εξέδωσε ο Ρίτσαρντ Νίξον το 1971, το οποίο επέβαλε πάγωμα μισθών και τιμών για 90 ημέρες κατά τη διάρκεια αυτής της πληθωριστικής κρίσης.

Αυξημένη προεδρική διαφάνεια

Ο Ράιαν Μπορν, οικονομολόγος στο Ινστιτούτο Cato, έχει μελετήσει το ζήτημα και λέει ότι οι ΗΠΑ απέχουν πολύ πολιτικά από κάτι σαν εκείνες τις δρακόντειες πολιτικές της εποχής Νίξον.

Ωστόσο, βλέπει ένα είδος διακομματικής ανόδου τα τελευταία χρόνια στην προθυμία της κυβέρνησης να παρεμβαίνει στις αποφάσεις τιμολόγησης των επιχειρήσεων.

«Ανησυχώ ότι βρισκόμαστε στον ιμάντα μεταφοράς προς αυτό το είδος πολιτικής», είπε για τους ελέγχους τιμών σε πρόσφατη συνέντευξή του.

Προς το παρόν, πρόσθεσε, οι επιχειρήσεις βρίσκονται σε ένα περιβάλλον όπου οι διευθύνοντες σύμβουλοι «πρέπει όλο και περισσότερο να αναρωτιούνται πώς θα αντιδράσει ο πρόεδρος ή η κυβέρνηση απέναντί ​​τους».

«Φάτε τις αυξήσεις»

Ο Τραμπ δεν έχει αφήσει να εννοηθεί ότι επίκειται έλεγχος των τιμών. Πέρασε επίσης μεγάλο μέρος της τελευταίας προεκλογικής εκστρατείας επιτιθέμενος σε ένα σχέδιο της Καμάλα Χάρις για την απαγόρευση της υπερτίμησης των τροφίμων, με τους συμμάχους του να λένε ότι αυτό ισοδυναμούσε με ελέγχους «σοβιετικού τύπου».

Ωστόσο, ο Τραμπ έχει καταστήσει σαφές ότι διατηρεί ανοιχτές τις επιλογές του, δημοσιεύοντας στις 17 Μαΐου ότι η Walmart, μαζί με την Κίνα, θα πρέπει να «ΦΑΕΙ ΤΟΥΣ ΔΑΣΜΟΥΣ» και να μην χρεώνει ΤΙΠΟΤΑ στους πολύτιμους πελάτες της».

Ομοίως, ένα σχέδιο της Amazon για την επισήμανση του κόστους των δασμών χαρακτηρίστηκε από τον Λευκό Οίκο ως «εχθρική και πολιτική πράξη».

Ο Τραμπ απάντησε επίσης σε μια υπόνοια ότι η Ford θα μπορούσε να αυξήσει τις τιμές λέγοντας ότι «δεν θα πουλούσαν κανένα αυτοκίνητο» αν το έκαναν και ότι αν η Mattel αναλάμβανε δράση, «θα επιβάλλαμε δασμούς εκατό τοις εκατό στα παιχνίδια της».

Προειδοποίηση προς τις εταιρείες

Ο Τραμπ έχει επίσης δει κάποια αποτελέσματα από την εκστρατεία του για την άσκηση πίεσης από το κοινό, η οποία περιελάμβανε πολλαπλές τηλεφωνικές κλήσεις σε διευθύνοντες συμβούλους τόσο από τον πρόεδρο όσο και από τον υπουργό Οικονομικών Σκοτ ​​Μπέσεντ.

Μια πρόσφατη επιτυχία για τον Λευκό Οίκο ήρθε όταν η Home Depot δεσμεύτηκε δημόσια σε πολλαπλές συνεντεύξεις να μην αυξήσει τις τιμές .

Είναι μια στάση που οι βοηθοί του Τραμπ γιόρτασαν, αλλά ο Διευθύνων Σύμβουλος της DA Davidson, Michael Baker, υποστήριξε σε πρόσφατη βιντεοσκοπημένη συνέντευξη στο Yahoo Finance ότι δεν ήταν και τόσο διαφορετική από την προσέγγιση της Walmart.

«Έχει να κάνει πολύ περισσότερο με τη σηματοδότηση», είπε. «Δεν νομίζω ότι αυτές οι δύο εταιρείες, η Home Depot και η Walmart, κάνουν τα πράγματα τόσο διαφορετικά. Απλώς είναι ο τρόπος που διατυπώνονται τα πράγματα».

Και ο Ed Yardeni της Yardeni Research σημείωσε ότι άλλες εταιρείες μπορεί να έχουν ελάχιστες επιλογές από το να διακινδυνεύσουν την οργή του Τραμπ δεδομένων των μικρών περιθωρίων κέρδους στο λιανικό εμπόριο, γράφοντας, «αν δεν αυξήσουν τις τιμές τους… αυτό δεν είναι ένα βιώσιμο επιχειρηματικό μοντέλο».

Η κατάσταση έχει περιπλακεί περαιτέρω από τον Λευκό Οίκο που συχνά υιοθετεί τη θέση ότι οι ξένες εταιρείες απορροφούν τους δασμούς, ακόμη και όταν πολλοί λιανοπωλητές έχουν προειδοποιήσει για την πίεση που δέχονται.

«Ο πρόεδρος έχει δεσμευτεί να διασφαλίσει ότι οι τιμές θα παραμείνουν χαμηλές για τους Αμερικανούς καταναλωτές και διατηρεί τη θέση ότι οι ξένες χώρες θα απορροφήσουν αυτούς τους δασμούς», δήλωσε πρόσφατα η γραμματέας Τύπου του Λευκού Οίκου, Καρολίν Λίβιτ.

Διαφωνίες

Ωστόσο, πρόκειται για μια θέση με την οποία λίγοι οικονομολόγοι συμφωνούν. Για παράδειγμα, ο Bourne του Ινστιτούτου Cato δήλωσε ότι η αυξανόμενη πίεση στις τιμές θα μπορούσε να τροφοδοτήσει το αναπτυσσόμενο δικομματικό αφήγημα ότι ο «πληθωρισμός της απληστίας» – η κατηγορία ότι οι εταιρείες αποκομίζουν υπερβολικά κέρδη κατά τη διάρκεια μιας κρίσης – είναι ένα πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί.

Κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Μπάιντεν, «είδαμε πολλές εκφοβιστικές αντιδράσεις από εταιρείες για τη συρρίκνωση του πληθωρισμού και τα τέλη junk», είπε, προσθέτοντας ότι κάτι παρόμοιο θα μπορούσε να ριζώσει περαιτέρω υπό τον Τραμπ, ειδικά εάν η αστάθεια των τιμών που τροφοδοτείται από τους δασμούς οδηγήσει σε αναταραχή για τους καταναλωτές.

Προς το παρόν, ωστόσο, πρόσθεσε: «Πιστεύω ουσιαστικά ότι πρόκειται απλώς για μια προσπάθεια να «συγκεντρωθούν» οι εταιρείες».