Οι συνέπειες για τον εργαζόμενο όταν δεν σημαίνει («χτυπά») σωστά την ψηφιακή κάρτα εργασίας του, εκτός από τις διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας, εξαρτώνται και από τα παρακάτω:
- τις συμβατικές συμφωνίες με την ατομική σύμβαση εργασίας και
- τις πολιτικές της επιχείρησης – εργοδότη.
Κατά την γνώμη μας υπάρχουν ορισμένα βασικά σημεία που πρέπει να επισημανθούν και να ληφθούν υπόψη.
Κρίσιμες επισημάνσεις
Επισημαίνονται τα παρακάτω:
1) Η ορθή σήμανση της ψηφιακής κάρτας εργασίας αποτελεί υποχρέωση του εργαζόμενου, η οποία θα πρέπει να τηρείται.
Ο εργαζόμενος οφείλει να εκτελεί πιστά τις οδηγίες και εντολές του εργοδότη ως προς την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας και την τήρηση του ωραρίου εργασίας.
Η σωστή σήμανση της ψηφιακής κάρτας εργασίας αποτελεί υποχρέωση του εργαζόμενου, αλλά η ευθύνη για την ορθή εφαρμογή της και την ορθή χρήση της από τον εργαζόμενο, την τήρηση του ψηφιακά δηλωθέντος ωραρίου και της ενημέρωσης του ΕΡΓΑΝΗ, βαρύνει τον εργοδότη.
2) Η υποχρέωση του εργαζόμενου να σημαίνει («χτυπά») σωστά την ψηφιακή κάρτα εργασίας του προκύπτει και από το άρθρο 652 του Αστικού Κώδικα σύμφωνα με το οποίο «ο εργαζόμενος οφείλει να εκτελέσει με επιμέλεια την εργασία που ανέλαβε και ευθύνεται για τη ζημία που προξενείται στον εργοδότη από δόλο ή από αμέλειά του».
Σύμφωνα με το άρθρο 652 του ΑΚ ο εργοδότης δικαιούται να διεκδικήσει την αποκατάσταση εκ μέρους του εργαζόμενου κάθε ζημίας που τυχόν υπέστη από δόλο ή από αμέλεια του εργαζόμενου και ιδίως λόγω αδικαιολόγητης εκ μέρους του άρνησης σήμανσης ή συστηματικής και συνειδητής μη σήμανσης της ψηφιακής κάρτας και γενικά μη ορθής χρήσης της ψηφιακής κάρτας εργασίας.
Συνεπώς, σε περίπτωση που ο εργοδότης έχει λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για την ορθή εφαρμογή του μέτρου της ψηφιακής κάρτας και ο εργαζόμενος παραβεί την παραπάνω υποχρέωσή του περί ορθής χρήσης της ψηφιακής κάρτας, τότε ο εργοδότης δικαιούται να χρησιμοποιήσει κάθε νόμιμο μέσο και να ζητήσει την αποκατάσταση κάθε θετικής και αποθετικής του ζημίας, ως και εύλογη αποζημίωση.
3) Μπορούν να συμπεριληφθούν ειδικοί όροι στην ατομική σύμβαση εργασίας, σχετικά με την υποχρεώσεις της ορθής χρήσης της ψηφιακής κάρτας τόσο από πλευράς εργοδότη όσο και από πλευράς εργαζομένου και τις συνέπειες σε περίπτωση παραβίασης αυτής της υποχρέωσης ήτοι τις συνέπειες για τον εργαζόμενο σε περίπτωση συστηματικής από δόλο ή αμέλεια παραβίαση του εν λόγω όρου της σύμβασης εκ μέρους του εργαζόμενου, υπενθυμίζοντας ότι για την παράβαση αυτή μεταξύ άλλων έχει εφαρμογή και το άρθρο 652 του ΑΚ.
Ευνόητο είναι ότι στην περίπτωση που υπάρχει καταρτισμένος Εσωτερικός Κανονισμός Εργασίας, μπορεί να αντιμετωπισθεί ως σοβαρό πειθαρχικό παράπτωμα με σχετική πρόβλεψη στο πλαίσιο του πειθαρχικού δικαίου της επιχείρησης.
4) Στην περίπτωση που η -κατά τα ανωτέρω- συστηματική παραβίαση της ορθής χρήσης της ψηφιακής κάρτας εκ μέρους του εργαζόμενου βλάπτει τα συμφέροντα του εργοδότη, και ιδίως όταν έχουν επιβληθεί σε βάρος του εργοδότη πρόστιμα από την Ανεξάρτητη Αρχή του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας, μπορεί να προβλεφθεί η επιβολή της πειθαρχικής ποινής του προστίμου, της υποχρεωτικής αποχής,
5) Αν η βαρύτητα της πράξεως αυτής ήτοι της συστηματικής παραβίασης της ορθής χρήσης της ψηφιακής κάρτας εκ μέρους του εργαζόμενου μπορεί να ισοδυναμεί με τη αντισυμβατική συμπεριφορά του εργαζόμενου λόγω της έκθεσης του εργοδότη σε υπέρμετρο κίνδυνο επιβολής προστίμων τότε αυτή δικαιολογεί ακόμη και την καταγγελία της σύμβασης εργασίας.
6) Σε καμία περίπτωση δεν είναι επιτρεπτά τα ακόλουθα:
α) Η μονομερής χρέωση ημερών αδείας ή ο συμψηφισμός των αποδοχών των εργαζομένων, από τους εργοδότες λόγω μη ορθής χρήσης της ψηφιακής κάρτας εργασίας και
β) Το κλείσιμο της ημερήσιας χρονοπαρουσίας μονομερώς από τον εργοδότη (forced clock-out), που -κατά την γνώμη μας- κάνουν δυστυχώς πολλοί εργοδότες με πλήρη άγνοια των εργαζομένων.
7) Η σήμανση της ψηφιακής κάρτας εργασίας, η οποία θα πρέπει να είναι σύμφωνη με την ψηφιακή δήλωση του ωραρίου εργασίας, δεν μπορεί να υποκατασταθεί κατ΄ άλλο τρόπο από τον εργοδότη (π.χ. συμπλήρωση ελλιπών «χτυπημάτων» από τον εργοδότη).
8) Η επαναλαμβανόμενη μη υποβολή δηλώσεων έναρξης και λήξης στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ δηλαδή μη αποστολή σημάνσεων της κάρτας στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ, συνιστά αιτία ελέγχου από την Επιθεώρηση Εργασίας (risk analysis).
Συμπέρασμα
Συνεπώς, αν ο εργαζόμενος συστηματικά παραβιάζει την υποχρέωση ορθής χρήσης της ψηφιακής κάρτας εργασίας, ο εργοδότης μπορεί να προβεί σε κατάλληλα μέτρα, που περιλαμβάνουν:
- προειδοποιήσεις ή άλλες κυρώσεις, ανάλογα με τη σοβαρότητα της παραβίασης, καθώς και
- να διεκδικήσει την αποκατάσταση της οικονομικής του βλάβης.
Σε κάθε περίπτωση, ο εργοδότης θα πρέπει να έχει λάβει τα αναγκαία μέτρα για την ορθή εφαρμογή να έχει εκπαιδεύει το προσωπικό του για την χρήση της ψηφιακής κάρτας καθώς και να έχει ενημερώσει
- τόσο για τα πρόστιμα στα οποία εκτίθεται,
- όσο και για τις λοιπές συνέπειες που μπορούν να επέλθουν.