Με ευχολόγια στον πόλεμο 

Αν σε φτύνουν και νομίζεις ότι ψιχαλίζει τότε έχεις χάσει την αίσθηση με την κοινή λογική. Και όσα (δεν) έγιναν το τελευταίο τριήμερο στην Ευρώπη μάλλον το επιβεβαιώνουν, στην περίπτωση των ευρωπαίων ηγετών.

Την Παρασκευή ακούσαμε με τον πλέον… επίσημο τρόπο (μέσω social truth) τον αμερικανό πρόεδρο να ανακοινώνει δασμούς στα ευρωπαϊκά προϊόντα, με ισχύ από την 1η Ιουνίου, της τάξης του 50%.

Οι μόνες που αντέδρασαν ήταν οι αγορές, με μεγάλη και απότομη πτώση στα χρηματιστήρια, όλοι οι άλλοι σιώπησαν. Την ανακοίνωση του Ντόναλντ Τραμπ συνόδευσαν πληροφορίες από τις ΗΠΑ, ότι δεν μπορούν να διαπραγματευτούν με την ΕΕ και αν ήταν να το συζητήσουν το θέμα με τη Γερμανία θα το έκλειναν σύντομα. Διαίρει και βασίλευε δηλαδή.

Εκ των υστέρων μάθαμε (για την ακρίβεια, επιβεβαιώθηκε) ότι ο καθ’ ύλην αρμόδιος σλοβάκος επίτροπος Εμπορίου Μάρος Σέφκοβιτς είχε μεταβεί 2-3 φορές στις ΗΠΑ και προσπαθούσε να κλείσει μια συμφωνία.

Είχε προτείνει να αγοράζει η ΕΕ περισσότερη ενέργεια και αγροτικά προϊόντα από τις ΗΠΑ και να συνεργαστούν στην ανάπτυξη δικτύων κινητής τηλεφωνίας 6G. Στο φλέγον ωστόσο ζήτημα, του χάλυβα, του αλουμινίου, των ημιαγωγών και των αυτοκινήτων, ο ευρωπαίος διαπραγματευτής πρότεινε μια αμοιβαία συμφωνία μη δασμών.

Αυτή ήταν η τελευταία πρόταση της Ευρώπης, που απορρίφθηκε, καθώς οι ΗΠΑ απαιτούν μονομερείς και μόνο παραχωρήσεις από ευρωπαϊκής πλευράς και κάπως έτσι προέκυψε η ανάρτηση Τραμπ.

Πώς απάντησε η ΕΕ σε αυτόν τον ξεκάθαρο εκβιασμό; Με ευχολόγια. Ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Λαρς Κλιγκμπάιλ μίλησε στην «Bild» την Κυριακή και έκανε πως δεν συμβαίνει τίποτα. «Δεν χρειαζόμαστε περαιτέρω προκλήσεις, αλλά σοβαρές διαπραγματεύσεις» είπε ο κεντροαριστερός πολιτικός την ώρα που, αν δεν αλλάξει κάτι δραματικά, σε μία εβδομάδα θα τεθούν σε ισχύ οι αμερικανικοί δασμοί.

Το πρόβλημα με τους Ευρωπαίους είναι πως βασίζονται σε μια αίσθηση ότι τα περισσότερα από όσα λέει ο αμερικανός πρόεδρος αποτελούν μπλόφα (μπορεί να έχουν δίκιο), αλλά κυρίως σε μια σιγουριά ότι «δεν τρέχει και τίποτα», δεν έχει συμβεί τίποτα στην οικονομία.

Η πραγματικότητα για το δεύτερο ωστόσο τους διαψεύδει. Η αναταραχή στο παγκόσμιο εμπόριο είναι ήδη πραγματικότητα, μόνο με την αναταραχή των προηγούμενων εβδομάδων μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Η συμφόρηση στα λιμάνια και οι αναμονές στις εκφορτώσεις αρχίζουν να θυμίζουν την περίοδο μετά την πανδημία. Μεγάλες καθυστερήσεις παντού.

Αν τώρα δεν αντιμετωπιστούν, θα φέρουν αυξήσεις στις τιμές των προϊόντων και πληθωρισμό. Ο χρόνος αναμονής για χώρο αγκυροβόλησης στο λιμάνι Μπρεμερχάβεν της Γερμανίας από τα τέλη Μαρτίου έως τα μέσα Μαΐου αυξήθηκε κατά 77%. Στην Αμβέρσα κατά 37% και στο Αμβούργο κατά 49%. Αύξηση καταγράφεται στην αναμονή τόσο στο λιμάνι Shenzhen της Κίνας όσο και στα αμερικανικά λιμάνια του Λος Αντζελες και της Νέας Υόρκης.

Οι ξαφνικές απειλές και η εκεχειρία που συνήθως ακολουθεί τις τελευταίες εβδομάδες δυσκολεύουν τους εισαγωγείς και τους εξαγωγείς. Προκαλούν διακυμάνσεις στη ζήτηση και οδηγούν σε καθυστερήσεις, και αυτές με τη σειρά τους σε υψηλότερο κόστος και υψηλότερα ναύλα, δηλαδή σε αύξηση του κόστους ζωής για τους ευρωπαίους καταναλωτές.