ΕΕ: Σχεδιάζει εκτεταμένα stress tests για μη τραπεζικά ιδρύματα

Την πρώτη τους άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (stress test) σχεδιάζουν οι ρυθμιστικές αρχές της ΕΕ, προκειμένου να εντοπίσουν ευπάθειες στο χρηματοπιστωτικό σύστημα εκτός των τραπεζών, σε μία κίνηση η οποία αντανακλά τους φόβους για την ταχεία ανάπτυξη λιγότερο ρυθμιζόμενων ομίλων, όπως τα hedge funds και τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια.

Τα σχέδια των ευρωπαϊκών αρχών να εξετάσουν τον αντίκτυπο στο ευρύτερο χρηματοπιστωτικό σύστημα μιας πιθανής κρίσης της αγοράς, η οποία θα περιλαμβάνει επίσης τα συνταξιοδοτικά ταμεία και τους ασφαλιστές, έρχονται σε συνέχεια μιας παρόμοιας πρώτης άσκησης από την Τράπεζα της Αγγλίας πέρυσι.

Σύμφωνα με πηγές τις οποίες επικαλούνται οι Financial Times, αξιωματούχοι των κύριων χρηματοπιστωτικών εποπτικών αρχών της ΕΕ εξακολουθούν να συζητούν τις λεπτομέρειες ενός τέτοιου συστημικού stress test για μη τραπεζικά ιδρύματα, αλλά είναι αισιόδοξοι ότι θα μπορούσε να ξεκινήσει τον επόμενο χρόνο.

Οι μη τραπεζικοί οργανισμοί έχουν διαδραματίσει κεντρικό ρόλο σε πολλά επεισόδια αναταραχής στην αγορά τα τελευταία χρόνια

Ανησυχίες στην αγορά

Η κίνηση αυτή είναι πιθανό να εγείρει σοβαρές ανησυχίες μεταξύ των hedge funds, των ιδιωτικών πιστωτικών ομίλων και των funds της χρηματαγοράς, ότι θα μπορούσαν να υποβληθούν σε μεγαλύτερο έλεγχο και περιορισμούς από τις ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές στο μέλλον.

Από την οικονομική κρίση του 2008, η παροχή δανείων έχει μετατοπιστεί από τους ισολογισμούς των τραπεζών προς άλλες εταιρείες που συμπεριφέρονται όπως οι παραδοσιακοί δανειστές αλλά υπόκεινται σε λιγότερο αυστηρές ρυθμίσεις.

Η επιτροπή δήλωσε την Παρασκευή ότι θα καθυστερήσει την εφαρμογή αυστηρότερων κεφαλαιακών απαιτήσεων για τις δραστηριότητες διαπραγμάτευσης τίτλων των τραπεζών

Τα μη τραπεζικά ιδρύματα αντιπροσώπευαν περίπου το ένα τέταρτο του συνολικού ύψους 19 τρισεκατομμυρίων ευρώ σε δάνεια στην Ευρωζώνη στο τέλος του 2023, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία ανέφερε ότι «όλο και περισσότερα δάνεια παρέχονται από ασφαλιστικές εταιρείες και συνταξιοδοτικά ταμεία».

Οι εποπτικές αρχές ανησυχούν ολοένα και περισσότερο για την αδιαφάνεια και τους πιθανούς κινδύνους που θα μπορούσαν να παρουσιάσουν αυτές οι εταιρείες, καθώς και για τους δεσμούς τους με το τραπεζικό σύστημα. Ο δανεισμός από τις τράπεζες της Ευρωζώνης σε τέτοιες μη τραπεζικές εταιρείες έχει τριπλασιαστεί από το 1999, φτάνοντας τα 6 τρισεκατομμύρια ευρώ μέχρι το τέλος του 2023.

Ενίσχυση του ρόλου

Οι μη τραπεζικοί οργανισμοί έχουν διαδραματίσει κεντρικό ρόλο σε πολλά επεισόδια αναταραχής στην αγορά τα τελευταία χρόνια, συμπεριλαμβανομένης μιας έντονης ζήτησης μετρητών στις αγορές ομολόγων μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, της κατάρρευσης του οικογενειακού γραφείου Archegos Capital Management πριν από τρία χρόνια και μιας κρίσης ρευστότητας στους χρηματιστές ενέργειας μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία .

«Έχουμε δει ορισμένα επεισόδια κρίσης… όπου οι επιπτώσεις του κινδύνου ρευστότητας προήλθαν από τα μη τραπεζικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, τον μη τραπεζικό χώρο χρηματοπιστωτικής διαμεσολάβησης», δήλωσε η Κλαούντια, πρόεδρος του εποπτικού συμβουλίου της ΕΚΤ, στο Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο σε πρόσφατη ακρόαση.

«Επομένως, είναι σημαντικό αυτό να είναι επίσης καλά κατανοητό και να ρυθμίζεται σωστά», δήλωσε η Μπουχ. «Επομένως, δεν είναι όλα τα μη χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (NBFI) πιο επικίνδυνα από τις τράπεζες ή άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, αλλά πρέπει να αντιμετωπίσουμε τους κινδύνους εκεί με τον σωστό τρόπο και επίσης η ρύθμιση πρέπει να στοχεύει σε αυτούς τους κινδύνους».

Οι ρυθμιστικές αρχές της ΕΕ ανησυχούν επίσης ότι η περιοχή έχει καθυστερήσει να αυστηροποιήσει τους κανόνες για τα αμοιβαία κεφάλαια της χρηματαγοράς, τα οποία αποτελούν σημαντική πηγή χρηματοδότησης για τις τράπεζες, με αποτέλεσμα να έχουν χαμηλότερες ελάχιστες απαιτήσεις ρευστότητας από εκείνες στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Εθνικά stress tests

Σύμφωνα με τους FT, ορισμένες εθνικές αρχές στην Ευρώπη έχουν ήδη ανακοινώσει ότι σχεδιάζουν να ξεκινήσουν παρόμοια άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για τους λεγόμενους μη τραπεζικούς χρηματοπιστωτικούς διαμεσολαβητές (NBFI), συμπεριλαμβανομένων εκείνων στη Γαλλία.

Η άσκηση της ΕΕ θα βασιστεί στις ειδικές τομεακές δοκιμές αντοχής που ήδη διεξάγονται τακτικά για τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες, αμοιβαία κεφάλαια χρηματαγοράς και οίκους συμψηφισμού στο μπλοκ των 27 χωρών.

Στόχος είναι να εξεταστεί πώς μια κρίση θα εξαπλωνόταν μεταξύ διαφορετικών τμημάτων του χρηματοπιστωτικού συστήματος και κατά πόσον αυτό θα μπορούσε να μεγεθύνει το σοκ αντί να το απορροφήσει.

Στις συζητήσεις συμμετείχαν η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών, η Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών, η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων και η ΕΚΤ, καθώς και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου.

Η επιτροπή δήλωσε την Παρασκευή ότι θα καθυστερήσει την εφαρμογή αυστηρότερων κεφαλαιακών απαιτήσεων για τις δραστηριότητες διαπραγμάτευσης τίτλων των τραπεζών κατά ένα έτος, μέχρι τις αρχές του 2027. Η καθυστέρηση θα επιτρέψει στις Βρυξέλλες να περιμένουν διευκρινίσεις σχετικά με το εάν οι ΗΠΑ θα προχωρήσουν με τους κανόνες που συμφωνήθηκαν από τις παγκόσμιες ρυθμιστικές αρχές στην Επιτροπή της Βασιλείας για την Τραπεζική Εποπτεία.

Η Τράπεζα της Αγγλίας (BoE) συμπεριέλαβε περισσότερα από 50 ιδρύματα του Σίτι του Λονδίνου στο λεγόμενο διερευνητικό σενάριο σε επίπεδο συστήματος — το οποίο περιελάμβανε τη θεωρητική αθέτηση ενός hedge fund — για να μοντελοποιήσει πώς μια περίοδος πίεσης θα επηρέαζε τις μη τραπεζικές εταιρείες.

Οι εταιρείες ανακουφίστηκαν όταν η Τράπεζα της Αγγλίας δήλωσε ότι η ανθεκτικότητα ήταν «συγκριτικά υψηλή» στα επενδυτικά κεφάλαια που βασίζονται σε υποχρεώσεις σε συνταξιοδοτικά προγράμματα, τα οποία είχαν προκαλέσει κρίση στις αγορές ομολόγων δύο χρόνια νωρίτερα.

Ωστόσο, προειδοποίησε επίσης ότι οι μαζικές πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων από συνταξιοδοτικά ταμεία, hedge funds και άλλους επενδυτές θα μπορούσαν να επιδεινώσουν μια κρίση στην αγορά, ειδικά καθώς πολλοί είχαν «αναντιστοιχίες στις προσδοκίες» σχετικά με την ικανότητά τους να αντλήσουν μετρητά σε περίπτωση κατάρρευσης.