Στην πρότασή του για τον προϋπολογισμό του οικονομικού έτους 2026, ο Τραμπ προτείνει περικοπές 56% στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (NSF) και 25% στη NASA, η οποία θα υποχρεωνόταν να ακυρώσει δεκάδες διαστημικές αποστολές, ανάμεσά τους κρίσιμα προγράμματα για τη μελέτη του παγκόσμιου κλίματος.
Οι περικοπές παρατίθενται με λεπτομέρεια σε έγγραφα που παρουσίασε την Παρασκευή ο Λευκός Οίκος, λίγες εβδομάδες μετά την πρώτη σύνοψη της πρότασης που είχε δημοσιοποιηθεί στις αρχές Μαΐου.
Η πρόταση πρέπει να εγκριθεί από το Κογκρέσο, το οποίο συνήθως αποδέχεται τα σχέδια προϋπολογισμού της κυβέρνησης.
Οι περικοπές στον προϋπολογισμό του NSF, από τα 9 στα 3,9 δισ. δολάρια, μεταξύ άλλων οδηγούν στην κατάργηση ενός από τα δύο εργαστήρια του LIGO, του πειράματος που απέδειξε την ύπαρξη των βαρυτικών κυμάτων που προέβλεψε ο Αϊνστάν και οδήγησε σε Νόμπελ Φυσικής το 2017.
Ακόμα, η πρόταση καταργεί τη χρηματοδότηση για το γιγάντιο «Τηλεσκόπιο των Τριάντα Μέτρων» (TMT), το οποίο σχεδιαζόταν να κατασκευαστεί στο Μάουνα Κέα της Χαβάης.
Η χρηματοδότηση προβλέπεται να διατηρηθεί για ένα άλλο γιγάντιο παρατηρητήριο, το Γιγάντιο Τηλεσκόπιο Μαγγελάνου, του οποίου η κατασκευή βρίσκεται σε εξέλιξη στη Χιλή.
Υποβαθμίζεται η NASA
Για την περίπτωση της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας, η πρόταση Τραμπ προβλέπει μείωση του προϋπολογισμού κατά σχεδόν 25% στα 18,8 δισ. δολάρια. Το μεγαλύτερο μέρος αφορά τα επιστημονικά προγράμματα της NASA, τα οποία πετσοκόβονται στο μισό στα 3,9 δισ.
Το δε ανθρώπινο δυναμικό της υπηρεσίας προβλέπεται να μειωθεί κατά 32% στα 11.853 άτομα.
Πρόκειται για τις μεγαλύτερες περικοπές στην ιστορία της NASA, επισήμανε η αστρονομική οργάνωση Planetary Society.
Αν ληφθεί υπόψη ο πληθωρισμός, είναι επίσης ο μικρότερος προϋπολογισμός που έχει προταθεί για τη NASA από το 1961.
Μεταξύ άλλων:
- Ο νέος πύραυλος SLS και η κάψουλα Orion της NASA θα καταργηθούν μετά την πρώτη αποστολή αστροναυτών στη σεληνιακή επιφάνεια γύρω στο 2027, ενώ παράλληλα τερματίζεται το πρόγραμμα του σχεδόν έτοιμου διαστημικού σταθμού Gateway, ο οποίος επρόκειτο να τεθεί σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη με τη συμμετοχή της ευρωπαϊκής διαστημικής υπηρεσίας ESA. Στη θέση αυτών, η NASA θα βασιστεί σε «εμπορικές υπηρεσίες», στις οποίες σήμερα κυριαρχεί η SpaceX, η διαστημική εταιρεία τουΈλον Μασκ.
- Τερματίζεται η αποστολή Juno που εξερευνά το σύστημα του Δία από το 2016.
- Τερματίζεται η αποστολή NewHorizons, η οποία έγραψε ιστορία όταν επισκέφθηκε για πρώτη φορά τον Πλούτωνα το 2015 και τώρα ταξιδεύει στη λεγόμενη Ζώνη του Κάιπερ, έναν δακτύλιο παγωμένων σωμάτων στις παρυφές του Ηλιακού Συστήματος.
- Τερματίζεται η αποστολή OSIRIS-Rex, η οποία το 2020 έφερε στη Γη δείγματα του αστεροειδή Bennu και τώρα ετοιμάζεται να συναντήσει τον αστεροειδή Apophis που θα πλησιάσει τη Γη το 2009.
- Τερματίζονται οι αποστολές των δορυφόρων Mars Odyssey και Maven που κινούνται σε τροχιά γύρω από τον Άρη.
- Ακυρώνεται η αποστολή DaVinci που θα εξερευνούσε την ατμόσφαιρα της Αφροδίτης.
Όπως επισήμανε το Planetary Society, «συνολικά, η πρόταση προϋπολογισμού στοχεύει στην ακύρωση 41 επιστημονικών προγραμμάτων, το ένα τρίτο του επιστημονικού πορτφόλιο της NASA».
Σημαντικό πλήγμα θα δεχτούν και τα προγράμματα της υπηρεσίας για την κλιματική αλλαγή, καθώς η πρόταση προβλέπει τερματισμό της αποστολής των δορυφόρων Terra, Aqua και Aura, οι οποίοι εδώ και 20 χρόνια προσφέρουν πολύτιμες ατμοσφαιρικές μετρήσεις.
Προς κατάργηση βαίνουν επίσης τα τροχιακά όργανα OCO που χαρτογραφούν τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα και ανιχνεύουν ανθρωπογενείς πηγές. Ακόμα, η πρόταση τερματίζει την ανάπτυξη των δορυφόρων AOS, ένα πρόγραμμα δισεκατομμυρίων δολαρίων που θα μελετούσαν την επίδραση των νεφών στην αύξηση της θερμοκρασίας, μια σημαντική πηγή αβεβαιότητας στα σημερινά κλιματικά μοντέλα. «Πρόκειται για τραγικό λάθος της νέας κυβέρνησης» σχολίασε στο περιοδικό Science ο Άλαν Στερν, πλανητικός επιστήμονας του Southwest Research Institute και τέως επιστημονικός επικεφαλής της NASA.
Πηγή: in.gr
