Νέα δεδομένα και αλλαγές στο χρονοδιάγραμμα δημιουργούν οι αναμενόμενες μεταβολές στη μεθοδολογία εξέτασης των αγορών από την MSCI, σχετικά με την πορεία αναβάθμισης του ελληνικού χρηματιστηρίου στο club των ανεπτυγμένων αγορών, που βρισκόταν πάντως για 12 χρόνια, προτού υποβαθμιστεί τον Νοέμβριο του 2013, με αποτέλεσμα να εκτιμάται πως για μία μεγαλύτερο περίοδο η εγχώρια αγορά μετοχών θα πατά σε δύο βάρκες, καθώς θα διευρυνθεί η περίοδος στην οποία θα βρίσκεται ενταγμένη τόσο σε δείκτες αναδυομένων όσο και σε δείκτες ανεπτυγμένων αγορών.
Ηδη, πάροχοι δεικτών όπως οι FTSE Russell, S&P Dow Jones και STOXX έχουν εντάξει το ελληνικό χρηματιστήριο σε watch list (λίστα υπό παρακολούθηση) για αναβάθμιση σε ανεπτυγμένη αγορά, ενώ το μεγάλο στοίχημα ήταν αρχικά και η ένταξη σε watch list και από τον οίκο MSCI στις 24 Ιουνίου, αφού έχει ιδιαίτερη απήχηση, καθώς είναι ο μεγαλύτερος πάροχος δεικτών, τον οποίο ακολουθεί ως δείκτη αναφοράς το 70% των funds παγκοσμίως.
Τα νέα κριτήρια
Πλέον κάτι τέτοιο δεν μοιάζει πιθανό, καθώς με βάση τα αναμενόμενα νέα κριτήρια και ιδίως αυτά που θα προβλέπουν τουλάχιστον πέντε εταιρείες μίας υπό ένταξη αγοράς να διαθέτουν κεφαλαιοποίηση περίπου 6 δισ. ευρώ και ελεύθερη διασπορά περίπου 3 δισ. ευρώ, για οκτώ όμως συνεχόμενα τρίμηνα, καθιστούν δύσκολο ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Σημαντική παράμετρος είναι να δημιουργηθεί μία κρίσιμη μάζα εταιρειών γύρω από αυτές τις κεφαλαιοποιήσεις (τη στιγμή μάλιστα που μία μεγάλη σε κεφαλαιοποίηση εισηγμένη, η Metlen, θα έχει οσονούπω ως κύρια αγορά το Λονδίνο (όπως και η Coca Cola HBC) και δεν θα μπορεί έτσι να ενταχθεί στους ελληνικούς δείκτες της MSCI.
Με βάση μάλιστα τα καινούργια δεδομένα, από την ένταξη σε λίστα υπό παρακολούθηση από την MSCI ως την επίσημη ένταξη στις ανεπτυγμένες αγορές θα απαιτούνται πλέον δύο χρόνια σε σχέση με περίπου ένα έτος προηγουμένως. Ετσι είναι πιθανό, όπως συμβαίνει ήδη με την πολωνική αγορά, δύο πάροχοι δεικτών να αναβαθμίσουν εφέτος το ΧΑ σε ανεπτυγμένη αγορά και ένας το 2026, ενώ ο μεγαλύτερος πάροχος δεικτών (MSCI) θα μας διατηρεί τα επόμενα χρόνια στις αναδυόμενες αγορές ή σε λίστα υπό παρακολούθηση.
Ορισμένα διεθνή επενδυτικά κεφάλαια τοποθετούνται ήδη ανάλογα, την ώρα που κορυφαία «επενδυτικά σπίτια» διαθέτουν ούτως ή άλλως funds που επενδύουν τόσο στις ανεπτυγμένες όσο και στις αναδυόμενες αγορές, τα οποία σε όλη τη διάρκεια της διαδικασίας θα μπορούσαν να πάρουν αντίστοιχες θέσεις με γνώμονα τη μεγιστοποίηση των κερδών τους από την ελληνική αγορά.
Αναβαθμίσεις
Από τις πιθανές αναβαθμίσεις, έχουμε αρχικά την απόφαση τέλος Ιουλίου με αρχές Αυγούστου του S&P Dow Jones, ο οποίος θα μπορούσε να είναι και ο πρώτος πάροχος που θα εντάξει το ελληνικό χρηματιστήριο στις ανεπτυγμένες αγορές, ενώ ακολουθεί στο τέλος Σεπτεμβρίου ο δεύτερος μεγαλύτερος πάροχος δεικτών για τα διεθνή επενδυτικά κεφάλαια, ο FTSE Russell, μία πιθανή αναβάθμιση του οποίου θα οδηγήσει στην ένταξη 28 ελληνικών μετοχών (ή 29 εάν ενταχθεί, όπως αναμένεται, και η Τράπεζα Κύπρου) στους δείκτες ανεπτυγμένων αγορών του οίκου.
Παράλληλα, ο STOXX, που έχει εντάξει το ΧΑ σε λίστα υπό παρακολούθηση τόσο στον παγκόσμιο δείκτη STOXX World All Cap όσο και στον ευρωπαϊκό STOXX Europe, με σημαντικό αποτύπωμα για τις μετοχές που παρακολουθεί και τα futures του, θα εξετάσει την πιθανή αναβάθμιση του ελληνικού χρηματιστηρίου τον Απρίλιο του 2026. Ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου του Χρηματιστηρίου Αθηνών, Γιάννος Κοντόπουλος, εκτιμά πάντως πως τουλάχιστον ένας οίκος θα αναβαθμίσει φέτος το ελληνικό χρηματιστήριο σε ανεπτυγμένη αγορά.
Το διακύβευμα
Σε κάθε περίπτωση, με την αναβάθμιση σε ανεπτυγμένη αγορά από την MSCI να παρατείνεται, το ελληνικό χρηματιστήριο έχει μπροστά του μία περίοδο που θα προσελκύει τόσο κεφαλαία από τις αναδυόμενες αγορές όσο και από τις ανεπτυγμένες. Το διακύβευμα εξάλλου της αναβάθμισης, όπως αναφέρεται, δεν είναι πότε και με ποιους όρους βραχυπρόθεσμα θα λάβει χώρα, αλλά πώς θα αποτελέσει την αφορμή ώστε να μεγιστοποιηθεί το όποιο όφελος για την κεφαλαιαγορά.
Πώς θα βελτιωθούν π.χ. ακόμα περισσότερο οι υποδομές και οι υπηρεσίες ως ένα οικοσύστημα που θα ανταγωνίζεται τα μεγαλύτερα των δυτικοευρωπαϊκών αγορών. Πώς θα έχουμε όσο το δυνατόν περισσότερες εταιρείες να συμμετέχουν στους δείκτες, ώστε να παίρνουμε ως αγορά το μέγιστο δυνατό βάρος (index weight) από τα πολλαπλάσια κεφάλαια των passive investors που παρακολουθούν τις αναπτυγμένες αγορές.
Πώς θα αποκτήσουν από τώρα πρόσβαση τα μέλη και οι εταιρείες σε όσο το δυνατόν περισσότερα διεθνή desks, αναλυτές και funds που καλύπτουν τις αναπτυγμένες αγορές για να γίνει η μετάβαση και το rebalancing απρόσκοπτα (και όχι απότομα, όπως το 2001).
Πώς θα βελτιώσουμε τη ρευστότητά μας σε όλα τα προϊόντα ώστε να αυξηθούν οι εταιρείες που αντλούν κεφάλαια από το χρηματιστήριο, χρησιμοποιώντας αφενός τα κίνητρα που θεσπίζει η πολιτεία με τον νέο νόμο για την κεφαλαιαγορά, αλλά και το όφελος από το χαμηλότερο κόστος κεφαλαίου που έχουν οι ανεπτυγμένες αγορές έναντι των αναπτυσσόμενων. Το ελληνικό χρηματιστήριο θα πρέπει δηλαδή να αξιοποιήσει αυτή τη συγκυρία με στρατηγικές κινήσεις και διαρθρωτικές βελτιώσεις ώστε να εδραιωθεί ως ένας σύγχρονος, ανταγωνιστικός και ελκυστικός επενδυτικός προορισμός, στηρίζοντας και την ελληνική οικονομία.
Ταυτόχρονα, οι επενδύσεις του χρηματιστηρίου σε υποδομές και υπηρεσίες έχουν βοηθήσει στην υποστήριξη του ενδιαφέροντος των επενδυτών, τονώνοντας περαιτέρω τον τζίρο, ενώ το μοντέλο εκκαθάρισης κινδύνου για την αγορά αξιών που βρίσκεται στο στάδιο της έγκρισης από την Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA) σταδιακά θα μειώσει ακόμα περισσότερο το κόστος εντολοδοσίας, εφαρμόζοντας τις βέλτιστες πρακτικές των Ευρωπαϊκών Κεντρικών Αποθετηρίων.
Επιπλέον, η απάλειψη του φόρου δανεισμού σε εξωχρηματιστηριακές συναλλαγές, του φόρου σε έσοδα από δανεισμό μετοχών μέσω της χρηματιστηριακής αγοράς, οι αυτοματοποιήσεις στην εκκαθάριση, ιδιαίτερα για υποστήριξη δανεισμού κατά τη διάρκεια αυξήσεων μετοχικού κεφαλαίου και η επέκταση του αριθμού μετοχών που καλύπτονται μέσω του χρηματιστηριακού δανεισμού έχουν δημιουργήσει μια ιδιαίτερα ρευστή αγορά δανεισμού για τις ελληνικές μετοχές.
Εμπιστοσύνη
Η άποψη μέρους της αγοράς ότι η αναβάθμιση μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε μικρότερες εισροές κεφαλαίων σε σχέση με τις εκροές, καθώς το ειδικό βάρος του ελληνικού χρηματιστηρίου θα είναι πολύ μικρό (0,15%) στον δείκτη MSCI Developed Market και κατά συνέπεια μπορεί να αγνοηθεί (ως tracking error), από ορισμένα funds που επενδύουν στις ανεπτυγμένες αγορές δεν μπορεί να αποκλειστεί, αλλά τα μακροπρόθεσμα οφέλη είναι σαφώς μεγαλύτερα, καθώς θα αυξηθεί περαιτέρω η εμπιστοσύνη των διεθνών κεφαλαίων και θα διευρυνθεί σταδιακά η γκάμα των επενδυτών, την ώρα που τόσο τα passive όσο και τα active funds που παρακολουθούν τις ανεπτυγμένες αγορές έχουν πολλαπλάσιο ενεργητικό σε σχέση με αυτά που παρακολουθούν τις αναδυόμενες αγορές.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ (ΟΤ) – ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ