Τη δυσλειτουργία και την αναποτελεσματικότητα των διαδικασιών για τη δημιουργία του ελαιοκομικού μητρώου επισημαίνει με επιστολή της η ΕΘΕΑΣ προς την ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και του ΟΠΕΚΕΠΕ, ζητώντας την αναμόρφωσή του, ενώ καλεί τους ελαιοπαραγωγούς να διακόψουν την υποβολή δικαιολογητικών μέχρι την τροποποίηση της διαδικασίας ώστε να αποφύγουν περιττή επιβάρυνση χρόνου και κόστους.
Στην τελευταία συνάντηση της ΕΘΕΑΣ με την ηγεσία του ΥπΑΑΤ έγινε ενημέρωση «για τα αδικαιολόγητα προβλήματα που δημιουργούνται στους ελαιοπαραγωγούς της χώρας, εξαιτίας των αναποτελεσματικών και κοστοβόρων διαδικασιών που περιέχουν οι σχετικές αποφάσεις και οδηγίες για τη δημιουργία του ελαιοκομικού μητρώου και της παρακολούθησης της παραγωγής ελαιόκαρπου και ελαιόλαδου».
Η ΕΘΕΑΣ ζητάει επίσης από τους ελαιοκαλλιεργητές να σταματήσουν να υποβάλλουν δικαιολογητικά μέχρι την αναμόρφωση της διαδικασίας ώστε να αποφύγουν περιττή επιβάρυνση χρόνου και κόστους
Η ΕΘΕΑΣ ξεκαθαρίζει ότι συμφωνεί για τη λειτουργία ενός σύγχρονου μητρώου για την ελαιοκαλλιέργεια, το οποίο θα αξιοποιεί τα σύγχρονα εργαλεία και τις υποδομές του κράτους με διαλειτουργικότητα, ώστε να επιτυγχάνονται δύο στόχοι που θεωρούνται κρίσιμοι:
- η χαμηλότερη κατά το δυνατόν διοικητική και οικονομική επιβάρυνση των ελαιοπαραγωγών
- η δυνατότητα άμεσης παροχής στοιχείων και διασταυρώσεων για την καλύτερη αξιοποίηση της παραγωγής, καθώς και την προστασία του προϊόντος από κακές πρακτικές
Τι αγνοήθηκε
Οι παραπάνω στόχοι δεν επιτεύχθηκαν, όπως σημειώνει η ΕΘΕΑΣ, καθώς οι συντάκτες των αποφάσεων και οδηγιών αγνοήσαν:
- Το άρθρο 8 του Ν. 4727/2020, με τίτλο “Αρχή της «μόνον άπαξ» καταχώρησης και διαλειτουργικότητας”, που ορίζει τα εξής: Η Δημόσια Διοίκηση, όταν ζητεί από φυσικά ή νομικά πρόσωπα δεδομένα ή στοιχεία, που αυτά έχουν ήδη υποβάλει σε άλλη δημόσια αρχή, τα αναζητεί αυτεπάγγελτα από την αρμόδια δημόσια αρχή στην οποία αυτά τηρούνται.
- Τις αλλαγές που έχουν γίνει και εφαρμόζονται στην ψηφιακή παρακολούθηση της διακίνησης των αγροτικών προϊόντων και της μεταποίησης τους.
- Την μεγάλη πρόοδο και ολοκλήρωση του κτηματολογίου με συνέπεια την ακριβή αποτύπωση των ιδιοκτησιών και ελαιώνων εκτός πολύ μικρών εξαιρέσεων στην χώρα.
- Την ετήσια δήλωση των στοιχείων των ελαιώνων στο ΟΣΔΕ για τη λήψη ενισχύσεων.
- Τη λήψη, πλέον ελευθέρα από τη χώρα, δορυφορικών εικόνων για τον έλεγχο της γεωργικής δραστηριότητας από την ΕΕ κατά πολύ τακτά διαστήματα.
- Τις δυνατότητες των ERP των λογιστηρίων των ελαιοτριβείων και της μεταποίησης ελιάς λόγω υποχρεώσεων από τη φορολογική νομοθεσία.
- Τη μεγάλη έλλειψη προσωπικού στις ΔΑΟΚ για την διεκπεραίωση αυτών των αναποτελεσματικών διαδικασιών με αδικαιολόγητο και αχρείαστο κόστος για τους ελαιοπαραγωγούς.
Οι συντάκτες δεν προέβησαν σε οποιασδήποτε διαβούλευσης με τους ελαιοπαραγωγούς και τις οργανώσεις που τους εκπροσωπούν.
Αποτυχημένη μέθοδος
«Όπως προκύπτει από το περιεχόμενο των σχετικών αποφάσεων και τις οδηγίες ορισμένων ΔΑΟΚ, οι συντάκτες φαίνεται ότι απλώς αντέγραψαν, χωρίς ουσιαστικές αλλαγές, την αποτυχημένη μέθοδο που είχε χρησιμοποιηθεί πριν από 20 χρόνια για τη δημιουργία του ελαιοκομικού μητρώου, μιας προσέγγισης που τότε απέτυχε και ποτέ δε λειτούργησε στην πράξη», σημειώνει η ΕΘΕΑΣ, επισημαίνοντας ότι οι συντάκτες αγνόησαν ότι στις ΔΑΟΚ δεν υπάρχει το στοιχειώδες προσωπικό για να υλοποιήσει τους ελέγχους με τον τρόπο που περιγράφονται στις αποφάσεις.
«Έτσι λοιπόν η αναστάτωση μεταξύ των παραγωγών και των ελαιοκομικών οργανώσεων είναι βάσιμη και τεκμηριωμένη. Στον πίνακα που ακολουθεί συνημμένα, παρατίθενται σχόλια και προτάσεις για τις εναλλακτικές που υπάρχουν με βάση την αρχή της «μόνον άπαξ» καταχώρησης», σημειώνεται.
Η ΕΘΕΑΣ αναμένει τη δέσμευση από τη συνάντηση της 5.6.2025 για κοινή σύσκεψη με τις υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ για την παρουσίαση της ολοκληρωμένης και σύγχρονης πρότασης δημιουργίας ελαιοκομικού μητρώου χωρίς ταλαιπωρία και κόστος για τους ελαιοκαλλιεργητές.
Για τον λόγο αυτό, η ΕΘΕΑΣ ζητάει επίσης από τους ελαιοκαλλιεργητές να σταματήσουν να υποβάλλουν δικαιολογητικά μέχρι την αναμόρφωση της διαδικασίας ώστε να αποφύγουν περιττή επιβάρυνση χρόνου και κόστους.