Iσραήλ-Ιράν: «Φωτιά» παίρνει ξανά το πετρέλαιο – Φόβοι για ράλι στα 120 δολ.

Σοκ δέχτηκαν ξανά οι τιμές του πετρελαίου από τις νέες εντάσεις στη Μέση Ανατολή. Τις ώρες αμέσως μετά την επίθεση του Ισραήλ στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν οι τιμές του μαύρου χρυσού κατέγραψαν τη μεγαλύτερη ποσοστιαία ημερήσια άνοδο από το Μάρτιο του 2022, όταν ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Η άνοδος του πετρελαίου έφτασε ακόμη και το 13%, ξεπερνώντας τα 75 δολάρια το βαρέλι στην αγορά του Λονδίνου (Brent) και τα 73 δολάρια το βαρέλι στην αγορά της Νέας Υόρκης (WTI). Οι έντονες ανοδικές τάσεις είχαν περιοριστεί στη συνέχεια.

Οι αγορές βάζουν πλέον για τα καλά στο μικροσκόπιο τις εξελίξεις, αφού από την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής εξάγονται οι περισσότερες ποσότητες πετρελαίου από όλο τον κόσμο.

Οι διακυμάνσεις τα τελευταία χρόνια είναι συνεχείς, ειδικά από το ξέσπασμα του Covid-19 και μετά μέχρι το σκληρό πόκερ του ΟΠΕΚ+ με την παραγωγή, τον πόλεμο Ρωσίας και Ουκρανίας, την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, την προηγούμενη επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν και τις επιθέσεις σε πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα.

Αυτή τη φορά το Ισραήλ ανακοίνωσε ότι στόχευσε τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, τα εργοστάσια βαλλιστικών πυραύλων και στελέχη των ενόπλων δυνάμεων της χώρας. Στόχος σύμφωνα με το Τελ Αβίβ είναι να αποτρέψει την Τεχεράνη από την κατασκευή πυρηνικών όπλων. Το Ισραήλ έχει κάνει επίσης λόγο για την έναρξη παρατεταμένης στρατιωτικής επιχείρησης. Οι πυρηνικές εγκαταστάσεις στη Νατάνζ φέρονται να υπέστησαν ζημιές, μεταξύ άλλων. Στις αγορές, η κύρια ανησυχία αφορούσε μεταξύ άλλων το κατά πόσον οι τελευταίες εξελίξεις θα επηρέαζαν τα Στενά του Ορμούζ.

Οι προβλέψεις της JPMorgan

Με βάση το χειρότερο δυνατό σενάριο αναλυτές της JPMorgan εκτιμούσαν ότι το κλείσιμο των στενών ή άλλου είδους έντονη αντίδραση από τις μεγάλες χώρες παραγωγής πετρελαίου στην περιοχή θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αύξηση των τιμών στα επίπεδα των 120 με 130 δολαρίων το βαρέλι. Τα επίπεδα αυτά είναι σχεδόν διπλάσια από την τρέχουσα βασική πρόβλεψη των αναλυτών.

Τα Στενά του Ορμούζ

Στο παρελθόν το Ιράν έχει απειλήσει ότι μπορεί να κλείσει τα Στενά του Ορμούζ σε αντίποινα για πιέσεις κατά του πυρηνικού του προγράμματος. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να επηρεάσει ακόμη περισσότερο τις παγκόσμιες τιμές πετρελαίου και την τροφοδοσία της αγοράς με μαύρο χρυσό.

Τα Στενά του Ορμούς έχουν πλάτος 33 χιλιόμετρα στο στενότερο σημείο τους, ενώ η ναυτιλιακή οδός έχει πλάτος μόλις δύο μίλια ή τρία χιλιόμετρα προς κάθε κατεύθυνση. Περίπου το ένα πέμπτο της συνολικής παγκόσμιας κατανάλωσης πετρελαίου περνάει από το στενό, ή περίπου 20 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα πετρελαίου, συμπυκνωμάτων και υγρών καυσίμων.

Τα μέλη του ΟΠΕΚ και κυρίως η Σαουδική Αραβία, το Ιράν, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κουβέιτ και το Ιράκ, εξάγουν το μεγαλύτερο μέρος του αργού πετρελαίου τους μέσω του στενού, κυρίως προς την Ασία σύμφωνα με στοιχεία του Reuters. Το Κατάρ, ένας από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στον κόσμο, στέλνει σχεδόν όλο το LNG του μέσω της διαδρομής αυτής.

Μέχρι πρόσφατα είχε δημιουργηθεί αισιοδοξία για συμφωνία της Δύσης με το Ιράν σχετικά με το πυρηνικό του πρόγραμμα. Τώρα όμως οι παίκτες των αγορών φαίνεται ότι δεν βλέπουν πολλές πιθανότητες οι ΗΠΑ να άρουν σύντομα τους περιορισμούς προς το ιρανικό πετρέλαιο και εκτιμούν ότι ενδέχεται να υπάρξουν πρόσθετες διαταραχές στην παραγωγή πετρελαίου στην περιοχή.