Μέση Ανατολή: Υποτιμούν τον κίνδυνο οι επενδυτές;

Αυξάνονται οι ανησυχίες ότι οι αγορές ίσως να μην εκτιμούν επαρκώς τον αντίκτυπο μιας ενδεχόμενης σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, με αναλυτές να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Παρά την κλιμάκωση του πολέμου στη Μέση Ανατολή, οι μετοχές συνέχισαν την ανοδική τους πορεία, γεγονός που δείχνει ότι οι αγορές φαίνεται να αγνοούν τις ευρύτερες γεωπολιτικές ανησυχίες.

Οι δύο περιφερειακές δυνάμεις συνέχισαν να ανταλλάσσουν πυρά τη Δευτέρα, για τέταρτη συνεχόμενη ημέρα, μετά τις αεροπορικές επιδρομές του Ισραήλ κατά του Ιράν την προηγούμενη εβδομάδα. Παρά τις συνεχιζόμενες συγκρούσεις και τις αναφορές για εκατοντάδες νεκρούς, οι διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές διατήρησαν τη θετική τους δυναμική.

Ο Ρας Μολντ, διευθυντής επενδύσεων στην AJ Bell, προειδοποίησε ότι υπάρχει κίνδυνος οι αγορές να υποτιμούν «τον κίνδυνο μιας μεγάλης ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή», με ιδιαίτερη έμφαση στην αγορά ενέργειας. Οι ευρωπαϊκές μετοχές ξεκίνησαν τη Δευτέρα με άνοδο, ενώ θετική ήταν και η πορεία των μετοχών στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, όπως και των αμερικανικών futures. Ακόμη και οι δείκτες της Μέσης Ανατολής κινήθηκαν ανοδικά, με τον Tel Aviv 35 να ενισχύεται κατά 1%, μετά από πτώση 1,5% την προηγούμενη εβδομάδα.

«Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι υπάρχουν πολλές μεταβλητές και γεωπολιτικοί παράγοντες, και εν μέρει επειδή τα πιθανά σενάρια είναι τόσο δύσκολο να προβλεφθούν», εξήγησε ο Μολντ. «Στο χειρότερο σενάριο, οι τιμές του πετρελαίου και των μετοχών θα ήταν το λιγότερο από τις ανησυχίες μας».

«Πόλεμος χωρίς σαφές τέλος»

Σε σημείωμά του το πρωί της Δευτέρας, ο Ντέιβιντ Ροτς, στρατηγικός αναλυτής στην Quantum Strategy, προειδοποίησε ότι η σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν «θα διαρκέσει περισσότερο από τα σύντομα χτυπήματα του Ισραήλ στα οποία η αγορά έχει συνηθίσει».

Ο Τόρμπγιορν Σολτβετ, επικεφαλής αναλυτής για τη Μέση Ανατολή στη Verisk Maplecroft, συμφώνησε, τονίζοντας ότι η κλιμάκωση παραμένει «πολύ σοβαρή ανησυχία». «Αυτό που βλέπουμε τώρα είναι ουσιαστικά ένας πόλεμος χωρίς σαφές τέλος», δήλωσε στο CNBC στην εκπομπή «Squawk Box Europe». «Και φυσικά, αυτό έχει σημαντικές επιπτώσεις, όχι μόνο για την περιοχή, αλλά και για τις αγορές ενέργειας και τον τρόπο με τον οποίο αντιδρούν στις εξελίξεις, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα».

Οι αγορές ενέργειας έχουν αντιδράσει κυρίως στις ειδήσεις για τις επιθέσεις, καθώς η σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν έχει εντείνει τις ανησυχίες για την προσφορά. Αν και την Παρασκευή σημειώθηκε η μεγαλύτερη ημερήσια άνοδος για το αργό πετρέλαιο από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, τα παγκόσμια συμβόλαια του Brent, που διαπραγματεύονταν τελευταία φορά στα 73,75 δολάρια το βαρέλι, παραμένουν σημαντικά χαμηλότερα από τα επίπεδα που καταγράφηκαν μετά την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία.

«Μια προσωρινή παύση είναι το πιο πιθανό σενάριο πριν από μια ενδεχόμενη νέα κλιμάκωση, όταν το Ιράν απορρίψει τις προσεγγίσεις των ΗΠΑ υπό τον Τραμπ», ανέφερε ο Ροτς. «Η αγορά πιθανότατα θα εκλάβει την παύση ως διαρκή ειρήνη. Προσωπικά, θα αξιοποιούσα μια τέτοια παύση για να επενδύσω σε ενεργειακά περιουσιακά στοιχεία ως ασφαλές καταφύγιο».

Τι λένε λιγότερο απαισιόδοξοι επενδυτές

Ορισμένοι αναλυτές εμφανίζονται λιγότερο απαισιόδοξοι. Ο Τζιμ Ριντ της Deutsche Bank σημείωσε ότι, αν και τόσο το Ιράν όσο και το Ισραήλ έχουν προχωρήσει σε αντίποινα, μέχρι στιγμής έχουν αποφύγει «τα πιο ακραία βήματα κλιμάκωσης».

«Καθώς τα γεωπολιτικά σοκ γίνονται συχνότερα, φαίνεται πως τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο αναφερόμαστε στις αναλύσεις των στρατηγικών μας για τον αντίκτυπο τέτοιων γεγονότων και το χρονικό διάστημα που απαιτείται για να ανακάμψει η αγορά», εξήγησε. «Το συνηθισμένο μοτίβο είναι ο S&P 500 να υποχωρεί περίπου 6% σε τρεις εβδομάδες μετά το σοκ, αλλά στη συνέχεια να ανακάμπτει πλήρως σε άλλες τρεις», ανέφερε ο Ριντ. «Οι στρατηγικοί μας θεωρούν ότι το συγκεκριμένο περιστατικό πιθανότατα θα έχει πιο ήπια επίδραση, εκτός αν υπάρξει σημαντική κλιμάκωση, καθώς η τοποθέτηση στις μετοχές είναι ήδη συντηρητική και μια πτώση 6% θα έφτανε στο κατώτατο όριο της συνήθους διακύμανσης».

Ο Φιλίπ Γκίσελς, επικεφαλής στρατηγικής στην BNP Paribas Fortis, δήλωσε στο CNBC ότι θεωρεί σωστή την εκτίμηση της αγοράς να μην προεξοφλεί μια μεγάλη κλιμάκωση, όπως η άμεση εμπλοκή των ΗΠΑ ή ένας αποκλεισμός των Στενών του Ορμούζ. Τα Στενά του Ορμούζ, που βρίσκονται ανάμεσα στο Ιράν και το Ομάν, αποτελούν ζωτικής σημασίας διαδρομή μεταφοράς πετρελαίου, μέσω της οποίας διακινούνται καθημερινά εκατομμύρια βαρέλια.

«Ωστόσο, η αντίδραση της αγοράς ήταν αρκετά μετριοπαθής, οπότε υπάρχει περιθώριο για απογοήτευση αν τα πράγματα κλιμακωθούν», παραδέχτηκε ο Γκίσελς.