Καταθέσεις: Στην έξοδο από τις προθεσμιακές οι πελάτες των τραπεζών

Δίχως τέλος είναι από τις αρχές του 2025 οι εκροές αποταμιεύσεων από τις προθεσμιακές καταθέσεις, μετά τις συνεχείς περικοπές των παρεμβατικών δεικτών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ).

Οι καταθέτες μετά από μία διετία σαφής προτίμησης στο συγκεκριμένο προϊόν, του γυρίζουν την πλάτη, αναζητώντας πιο αποδοτικές λύσεις.

Αυτό οφείλεται στις διαδοχικές τους τελευταίους μήνες προς τα κάτω αναπροσαρμογές στα επιτόκια που εφαρμόζουν οι τράπεζες.

Πρόκειται για κινήσεις αναγκαίες για την προστασία του οργανικού τους εισοδήματος, σε μία περίοδο που οι απώλειες στα έντοκα έσοδα από το υφιστάμενο χαρτοφυλάκιο χορηγήσεων, είναι αναπόφευκτες, λόγω χαλάρωσης της ευρωπαϊκής νομισματικής πολιτικής.

Δυσμενέστεροι όροι

Στο πλαίσιο αυτό, όλα τα πιστωτικά ιδρύματα έχουν καταστήσει δυσμενέστερους τους όρους αποταμίευσης για τους καταθέτες.

Ενώ μέχρι πριν από περίπου ένα χρόνο, ακόμη και οι συστημικοί όμιλοι διέθεταν προϊόντα με αποδόσεις που προσέγγιζαν το 2%, η εικόνα σήμερα είναι τελείως διαφορετική.

Τα περισσότερα προϊόντα διατίθενται με επιτόκια που υπολείπονται του 1%, ενώ στα μικρότερα πιστωτικά ιδρύματα δεν ξεπερνούν το 1,6% και αυτό σε πολλές περιπτώσεις για ποσά τουλάχιστον 50.000 ευρώ.

Παράλληλα, έχει καταργηθεί η πλειονότητα των προθεσμιακών καταθέσεων με διάρκεια μεγαλύτερη του έτους, περιορίζοντας τις επιλογές των αποταμιευτών που θέλουν να κλειδώσουν ένα σίγουρο εισόδημα στην εποχή του φθηνού χρήματος, στην οποία έχουμε εισέλθει.

Τα στοιχεία που δημοσιεύει κάθε μήνα η Τράπεζα της Ελλάδος είναι ενδεικτικά. Το μέσο επιτόκιο στους λογαριασμούς προθεσμίας 1 – 12 μηνών υποχώρησε από τη ζώνη του 1,90% που βρισκόταν μέχρι και τον Αύγουστο του 2024, στο 1,33% τον περασμένο Απρίλιο.

Αντίστοιχα, στις προθεσμιακές καταθέσεις 15 – 24 μηνών, από το υψηλό του 1,86%, έχει πλέον πέσει στο 1,19%, ενώ ταυτόχρονα, όπως προαναφέρθηκε, έχουν περιοριστεί οι επιλογές των αποταμιευτών.

Το δίλημμα

Ως αποτέλεσμα, με τη λήξη των λογαριασμών που είχαν επιλέξει κατά τη διετία 2023 – 2024, οι καταθέτες βρίσκονται μπροστά σε ένα δίλημμα.

Να ανανεώσουν τα χρήματά τους με ένα πολύ χαμηλότερο επιτόκιο, σε σχέση με αυτό που είχαν εξασφαλίσει προηγουμένως ή να αναζητήσουν εναλλακτικές λύσεις;

Πολλοί από αυτούς επιλέγουν το δεύτερο και στρέφονται κατά κύριο λόγο σε ομολογιακά αμοιβαία κεφάλαια, των οποίων η επενδυτική στρατηγική εξασφαλίζει μία ελάχιστη απόδοση σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο, που είναι καλύτερη των τραπεζικών καταθέσεων.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στο τρίμηνο Φεβρουάριος – Απρίλιος, κατά τη διάρκεια του οποίου οι περικοπές στα τραπεζικά επιτόκια ήταν σημαντικές, τα υπόλοιπα των λογαριασμών προθεσμίας που απευθύνονται σε νοικοκυριά μειώθηκαν κατά 2,04 δισ. ευρώ.

Ως αποτέλεσμα, οι καταθέσεις που τηρούνται στα υπό εξέταση προγράμματα υποχώρησαν κάτω από τα 35 δισ. ευρώ για πρώτη φορά από το Σεπτέμβριο του 2023.

Σύμφωνα με πληροφορίες δε, οι καθαρές εκροές συνεχίστηκαν τόσο το Μάιο, όσο και τον Ιούνιο, μέχρι αυτήν τη στιγμή.

Πού πάνε τα λεφτά

Όπως λένε τραπεζικές πηγές, το μεγαλύτερο μέρος αυτής της πτώσης αποδίδεται στις μετακινήσεις κεφαλαίων σε αμοιβαία κεφάλαια.

Συγκεκριμένα, το επίμαχο τρίμηνο καταγράφηκαν καθαρές εισροές σε αμοιβαία κεφάλαια ύψους 1,5 δισ. ευρώ.

Παράλληλα, σημειώθηκε άνοδος των υπολοίπων στους λογαριασμούς πρώτης ζήτησης, που έφτασε τα 1,4 δισ. ευρώ.

Ένα μέρος αυτής της αύξησης αποδίδεται στη μη ανανέωση ενός αξιοσημείωτου αριθμού λογαριασμών προθεσμίας και στην τοποθέτηση των αποταμιεύσεων σε προϊόντα ανοιχτής ζήτησης μέχρι νεωτέρας.

Κατά τα άλλα, στην κορυφή των προτιμήσεων των αποταμιευτών παραμένουν τα ομολογιακά αμοιβαία κεφάλαια και ιδιαίτερα εκείνα που είναι προκαθορισμένης διάρκειας και επενδύουν σε ομόλογα.

Ο λόγος είναι πως προσομοιάζουν, εξ αυτού του λόγου, με τις προθεσμιακές καταθέσεις και ταυτόχρονα ο επενδυτής έχει εικόνα για το εύρος της απόδοσης που δύναται να πετύχει.

Αυτήν τη στιγμή είναι διαθέσιμα προϊόντα της κατηγορίας, με διάρκεια 2 και 3 ετών, που υπόσχονται μέσο ετήσιο όφελος της τάξης του 1,5% – 2,2%.

Πρόκειται για επίπεδα υψηλότερα των αποδόσεων στις προθεσμιακές καταθέσεις, τα οποία ταυτόχρονα εξασφαλίζονται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.