Λονδίνο: Η αγορά πολυτελών ακινήτων πάει από το κακό στο χειρότερο

Όταν δύο Κινέζοι επενδυτές αγόρασαν το πλειοψηφικό πακέτο μετοχών σε ένα συγκρότημα που ονομάστηκε «η πιο αποκλειστική διεύθυνση του Mayfair» το 2015, η αγορά κατοικίας στο Λονδίνο βρισκόταν σε άνθηση. Σχεδόν 10 χρόνια και μια πτώχευση αργότερα, τα μισά διαμερίσματα είναι ακόμη απούλητα.

Οι ταλαιπωρίες της 60 Curzon είναι ενδεικτικές μιας άθλιας περιόδου για την κορυφαία αγορά ακινήτων της βρετανικής πρωτεύουσας, με τις τιμές να έχουν μειωθεί περισσότερο από 20% από την κορύφωσή τους.

Η πτωτική τάση ενισχύεται τώρα από την πρόσφατη κατάργηση του φορολογικού πλεονεκτήματος για τους λεγόμενους non-doms (δηλαδή κατοίκους με φορολογική έδρα στο εξωτερικό) και την έξοδο πλουσίων.

Πολύ απλά, η αγορά πολυτελών ακινήτων φαίνεται να βρίσκεται σε χρόνια παρακμή, χωρίς να διαφαίνεται ανάκαμψη.

Οι πωλητές μειώνουν τις τιμές, οι συμφωνίες διαρκούν περισσότερο – αν συμβούν – και ορισμένα πολυτελή συγκροτήματα είναι εν μέρει άδεια. Μόλις αυτόν τον μήνα, ο οίκος Sotheby’s μείωσε την τιμή ενός ρετιρέ στο Mayfair στα 68 εκατομμύρια λίρες από 85 εκατομμύρια λίρες. Αρχικά είχε διατεθεί στην αγορά για περίπου 100 εκατομμύρια λίρες.

Οι τιμές σε ελεύθερη πτώση

Η μεσιτική εταιρεία Savills αναμένει ότι οι τιμές για τα κορυφαία ακίνητα στο κεντρικό Λονδίνο θα μειωθούν περίπου 4% φέτος. Στην Black Brick Property Solutions στο Mayfair, η διευθύνουσα εταίρος Καμίλα Ντελ προβλέπει ακόμη πιο απότομη πτώση 8 έως 10% μέχρι το τέλος του έτους στην αγορά του Κεντρικού Λονδίνου και εντοπίζει άλλα σημάδια οικονομικών όπως αύξηση στις συμφωνίες πτώχευσης.

Τα τελευταία στοιχεία φαίνεται να υποστηρίζουν αυτή την απαισιοδοξία. Οι συμφωνίες για ακίνητα αξίας 5 εκατομμυρίων λιρών ή περισσότερο έχουν μειωθεί κατά περίπου 15% τον τελευταίο χρόνο, δήλωσε η ερευνητική LonRes την περασμένη εβδομάδα. Το αποτέλεσμα είναι ένα αυξανόμενο πλεόνασμα κατοικιών που δεν πωλούνται, πράγμα που προμηνύει σοβαρότερες μειώσεις τιμών για να προσελκύσουν αγοραστές.

Η ζημιά ξεκίνησε από μια σειρά αυξήσεων φόρων που στοχεύουν τόσο τα πολυτελή ακίνητα όσο και την πλούσια ελίτ της πόλης, και έχει επιδεινωθεί από τα χτυπήματα από το Brexit στα υψηλότερα επιτόκια και στις κυρώσεις στα ρωσικά χρήματα.

Φέτος, η κυβέρνηση των Εργατικών τερμάτισε ένα μακροχρόνιο φορολογικό καθεστώς που ωφελούσε τους non-doms. Καθώς αυτό πυροδότησε ένα κύμα αποχωρήσεων, οι Financial Times ανέφεραν ότι η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να αναιρέσει μια απόφαση για τον φόρο κληρονομιάς.

Η πτωτική τάση για τις πολυτελείς κατοικίες αντικατοπτρίζει την τύχη του ίδιου του Λονδίνου, ιδιαίτερα μετά το Brexit που έθεσε ερωτήματα σχετικά με τη θέση της πόλης στον κόσμο και την έλξη της ως τόπου για επιχειρήσεις και χρήματα.

Ακόμα κι αν ορισμένες από τις πιο απαισιόδοξες προβλέψεις για το Brexit αποδείχθηκαν λανθασμένες, υπάρχουν πολλά παραδείγματα για το πόσο έχουν υποβαθμιστεί τα πολυτελή ακίνητα τα τελευταία χρόνια και πόσο πιο δύσκολο έχει γίνει να πουληθούν.

Το 60 Curzon, το οποίο αργότερα χρηματοδοτήθηκε από κεφάλαια που διαχειριζόταν η Apollo Global Management, δεν είναι το μόνο συγκρότημα με άδεια ακίνητα.

Το Bryanston, ένας πολυτελές οικιστικός πύργος με θέα στο Hyde Park, έχει γεμίσει μόνο περίπου τις μισές από τις 54 μονάδες του από τότε που βγήκαν προς πώληση πριν περίπου τέσσερα χρόνια.

Η τεράστια έπαυλη που δεν πουλήθηκε

Κατά το πρώτο μισό της δεκαετίας του 2010, τα κεφάλαια κατέκλυζαν τα καυτά οικιστικά ακίνητα του Λονδίνου, καθώς τα επιτόκια μειώθηκαν μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση.

Κάτι που αποτύπωνε εκείνη την άνθηση ήταν οι εικασίες το 2015 σχετικά με τον ιδιοκτήτη του «Witanhurst», της μεγαλύτερης ιδιωτικής κατοικίας της πόλης, η αξία της οποίας εκτιμήθηκε σε 300 εκατομμύρια λίρες από εφημερίδες τότε.

Αλλά ακριβώς τη στιγμή που όλοι διάβαζαν για την τεράστια έπαυλη και θαύμαζαν τον χείμαρρο πλούτου που έρρεε στην πρωτεύουσα του Ηνωμένου Βασιλείου, η αγορά έστριβε αθόρυβα.

Αρχικά, ο τότε υπουργός Οικονομικών, Τζορτζ Όσμπορν, αναδιατύπωσε τους κανόνες περί φόρου ακίνητης περιουσίας στα τέλη του 2014, μειώνοντας ουσιαστικά τις εισφορές για ακίνητα χαμηλότερης αξίας, αλλά αυξάνοντας για κατοικίες υψηλής ποιότητας. Ακολούθησε η αύξηση των ακινήτων δεύτερης κατηγορίας.

Η καταστολή του ξεπλύματος χρήματος και του ανεξήγητου πλουτισμού, καθώς και οι κυρώσεις σε πλούσιους Ρώσους, έχουν επίσης μειώσει τις τάξεις των ξένων αγοραστών στην αγορά ακινήτων του Λονδίνου.

Ένας Ρώσος δισεκατομμυριούχος που έπεσε θύμα των κυρώσεων ήταν ο Αντρέι Γκουριέφ, ιδρυτής του γίγαντα λιπασμάτων PhosAgro και ιδιοκτήτης της «Witanhurst».

Οι τιμές των κατοικιών στο κεντρικό Λονδίνο μειώθηκαν κατά σχεδόν 21% από το 2014, σύμφωνα με την Savills. Ο δείκτης πωλήσεων της Knight Frank, ένας μακροχρόνιος δείκτης των κορυφαίων ακινήτων της πόλης, κορυφώθηκε τον Αύγουστο του 2015. Έχει μειωθεί κατά 19% από τότε.

Η ύφεση του Λονδίνου αντανακλά μια ευρεία παγκόσμια πτώση στις τιμές των ακινήτων υψηλής ποιότητας. Νωρίτερα φέτος, η Savills προέβλεψε ότι τουλάχιστον έξι μεγάλες πόλεις θα δουν μειώσεις τιμών το 2025.

Στο Λονδίνο, καθώς αυξάνεται ο χρόνος πώλησης, διαφαίνονται μεγαλύτερες μειώσεις τιμών. Οι δε πλούσιοι δεν αγοράζουν, αλλά νοικιάζουν, υιοθετώντας μια τακτική «περιμένω και βλέπω».