Γνωστά ως ως «jiko bukken» ή «άτυχα ακίνητα», τα σπίτια στα οποία έχουν σημειωθεί δολοφονίες ή αυτοκτονίες στην Ιαπωνία, μένουν στα αδιάθετα επί χρόνια καθώς θεωρείται ότι μπορεί να προκαλέσουν ψυχολογική δυσφορία στους νέους ιδιοκτήτες ή ενοικιαστές. Το ίδιο ισχύει και για τα σπίτια με «κοινωνικά απομονωμένους» θανάτους – τον πιο συνηθισμένο τύπο άτυχης ιδιοκτησίας όπου τα πτώματα δεν βρίσκονται για κάποιο χρονικό διάστημα και έχει ξεκινήσει η σήψη, κάτι που οδηγεί σε ειδικές υπηρεσίες καθαρισμού ή ακόμα και αντικατάσταση δαπέδων και ταπετσαριών.
Ωστόσο, η στεγαστική κρίση στη χώρα έρχεται να «παντρέψει» το επάγγελμα του μεσίτη με αυτό του κυνηγού φαντασμάτων: χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Καζουτόσι Κοντάμα ο οποίος καλείται να εξαγνίσει τα «jiko bukken». Όπως περιγράφει στο Reuters, τελευταίο του έργο είναι μια κατοικία στην οποία πριν από επτά χρόνια, μια ηλικιωμένη γυναίκα κρεμάστηκε στο μπάνιο και πέρυσι ο γιος της πέθανε μόνος του, και το σώμα του δεν βρέθηκε για περίπου 10 ημέρες.
Ο Κοντάμα λέει ότι έχει μείνει στο σπίτι – που βρίσκεται σε μια ήσυχη κατοικημένη περιοχή στην Τσίμπα κοντά στο Τόκιο – από τις 10 μ.μ. έως τις 6 π.μ. σχεδόν 20 φορές, παρακολουθώντας με τέσσερις βιντεοκάμερες, μια θερμική κάμερα, ένα μετρητή ηλεκτρομαγνητικού πεδίου, ένα μανόμετρο πίεσης αέρα, ένα θερμόμετρο και ένα καταγραφικό IC. Σημειώνει τις μετρήσεις κάθε ώρα.
Πιστοποιητικό για φαντάσματα
Όταν βεβαιωθεί ότι δεν υπάρχουν παραφυσικά φαινόμενα όπως ανεξήγητες ηλεκτρομαγνητικές διαταραχές, θα εκδώσει ένα πιστοποιητικό που θα χαρακτηρίζει το ακίνητο απαλλαγμένο από φαντάσματα.
Η σύγχρονη σκέψη γύρω από τις περιουσίες αυτές έχει έχει τις ρίζες της στην την αρχαία θρησκεία Σίντο της Ιαπωνίας, η οποία υποστηρίζει ότι όταν ένα άτομο πεθαίνει με τύψεις, το πνεύμα του παραμένει στη γη, συχνά στον τόπο του θανάτου του, κουβαλώντας μνησικακίες ή θλίψη.
«Η εύρεση ενοικιαστών ήταν κάποτε σχεδόν αδύνατη», δήλωσε ο Κοντάμα, ο οποίος ίδρυσε την εταιρεία του, Kachimode, πριν από τρία χρόνια για να προσφέρει αυτό που αποκαλεί υπηρεσίες έρευνας «φαντασμάτων» για υποψήφιους αγοραστές και ενοικιαστές.
«Αλλά με την αύξηση των τιμών των ακινήτων, οι άνθρωποι έχουν αρχίσει να εξετάζουν τα ακίνητα που δεν έχουν καμία τύχη ως επιλογή».
Οι τιμές των ακινήτων στην Ιαπωνία έχουν εκτοξευθεί λόγω της αύξησης του κόστους των δομικών υλικών και της εργασίας, καθώς και λόγω της εισροής ξένων επενδυτών.
Η μέση τιμή για ένα μεταχειρισμένο διαμέρισμα 70 τετραγωνικών μέτρων στις 23 συνοικίες του Τόκιο, για παράδειγμα, αυξήθηκε κατά περισσότερο από το ένα τρίτο τον Μάιο σε σχέση με ένα χρόνο νωρίτερα, στα 100,9 εκατομμύρια γιεν (697.000 δολάρια), σύμφωνα με την εταιρεία έρευνας ακινήτων Tokyo Kantei.
Οι μοναχικοί θάνατοι
Η ραγδαία γήρανση του πληθυσμού της Ιαπωνίας έχει οδηγήσει σε περισσότερους κοινωνικά απομονωμένους θανάτους. Η πρώτη έκθεση της εθνικής υπηρεσίας πολιτικής για το θέμα ανέφερε ότι πέρυσι υπήρξαν σχεδόν 21.900 περιπτώσεις όπου ο θάνατος δεν ανακαλύφθηκε για οκτώ ή περισσότερες ημέρες.
Η τάση είναι τέτοια που οι ηλικιωμένοι δυσκολεύονται να νοικιάσουν σπίτια, καθώς οι ιδιοκτήτες ανησυχούν ότι τα ακίνητά τους μπορεί κάποια μέρα να στιγματιστούν.
Εν μέρει για να μετριάσει αυτό το πρόβλημα, η κεντρική κυβέρνηση εξέδωσε το 2021 κατευθυντήριες γραμμές που συνιστούν ότι τρία χρόνια μετά από έναν τέτοιο θάνατο, τα σπίτια μπορούν να απαλλαγούν από την ετικέτα του ακινήτου που θεωρείται άτυχο, διευκολύνοντας ενδεχομένως την εύρεση ενοικιαστών.
Ωστόσο, οι ιδιοκτήτες και οι μεσίτες εξακολουθούν να πρέπει να γνωστοποιούν πληροφορίες σχετικά με το ιστορικό του ακινήτου σε όλους τους υποψήφιους αγοραστές και στους ενοικιαστές, εάν ρωτήσουν.
Νέο επάγγελμα
Παρόλο που ο Κοντάμα μπορεί να είναι μοναδικός στην προσφορά υπηρεσιών έρευνας ακινήτων με βάση την έννοια του «φαντάσματος», και άλλοι μεσίτες ακινήτων επιδιώκουν επίσης να αξιοποιήσουν αυτήν την αναδυόμενη αγορά.
Λένε ότι ορισμένοι νεότεροι άνθρωποι έχουν γίνει πιο ανοιχτοί στο να ζουν σε τέτοια ακίνητα άρεσε, ενώ τόσο οι εγχώριοι όσο και οι ξένοι επενδυτές -μεταξύ των οποίων πολλοί Κινέζοι- προσελκύονται από πιθανές υψηλές αποδόσεις. «Οι επενδυτές δεν ενδιαφέρονται (για την ιστορία του ακινήτου) επειδή δεν θα ζήσουν εκεί», δήλωσε ο Akira Ookuma, ιδρυτής της μεσιτικής εταιρείας Happy Planning, προσθέτοντας ότι ορισμένοι αυξάνουν τα ενοίκια μετά από τρία χρόνια.
Οι μεσίτες σημειώνουν επίσης ότι ενώ ο χώρος μιας δολοφονίας μπορεί να χρειαστεί να πωληθεί 80% κάτω από τις κανονικές τιμές της αγοράς ή ακόμη και να μην πωληθεί καθόλου, για άλλα ακίνητα που δεν έχουν καμία τύχη, η έκπτωση μπορεί να είναι σχετικά μικρή, 20%.
Τα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω που ζουν μόνα τους αντιπροσωπεύουν σήμερα το 14% όλων των ιαπωνικών νοικοκυριών, αλλά σε 20 χρόνια θα αποτελούν το ένα πέμπτο, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Εθνικού Ινστιτούτου Έρευνας Πληθυσμού και Κοινωνικής Ασφάλισης.
Ο Κοντάμα δεν έχει ακόμη εγκρίνει την άδεια λειτουργίας του ακινήτου στην Τσίμπα – το οποίο τώρα νοικιάζει με σχέδια να υπενοικιάσει – ως απαλλαγμένο από φαντάσματα. Ωστόσο, λέει ότι έχει κάνει περισσότερες από 70 έρευνες και μόνο ένα μικρό μέρος έχει αποκαλύψει φαινόμενα όπως ηλεκτρομαγνητικές διαταραχές.
Για ορισμένους υποψήφιους αγοραστές, το πιστοποιητικό του μπορεί να είναι αρκετό: «Ακόμα και με εκπτώσεις, θα μείνω μακριά… Δεν είναι μόνο η πιθανότητα εμφάνισης φαντασμάτων. Απλώς με τρομάζουν οι ασυνήθιστες και ατυχείς ιστορίες», δήλωσε η Mari Shimamura, μια 24χρονη υπάλληλος γραφείου.
