Κίνα: Τα «κόλπα» με τις σπάνιες γαίες

Οι έλεγχοι εξαγωγών της Κίνας επεκτείνονται σε προϊόντα πέρα ​​από τις σπάνιες γαίες και τους μαγνήτες που έχουν επίσημα αναγνωριστεί από το Πεκίνο, απειλώντας με ευρύτερη διαταραχή της αλυσίδας εφοδιασμού και υπονομεύοντας τους ισχυρισμούς των ΗΠΑ ότι μια νέα εμπορική συμφωνία είχε επιλύσει τις καθυστερήσεις στις αποστολές.

Το Πεκίνο, το οποίο κυριαρχεί στην παγκόσμια προσφορά κρίσιμων ορυκτών, άρχισε να απαιτεί άδειες για τις εξαγωγές επτά σπάνιων γαιών και συναφών μαγνητικών υλικών τον Απρίλιο, σε αντίποινα για τους σαρωτικούς δασμούς του Ντόναλντ Τραμπ στις κινεζικές εισαγωγές.

Στις 10 Ιουνίου, οι ΗΠΑ δήλωσαν ότι συμφώνησαν με την Κίνα ότι οι αποστολές σπάνιων γαιών θα πρέπει να επιταχυνθούν, αναβιώνοντας μια εμπορική εκεχειρία 90 ημερών στον δασμολογικό πόλεμο που επιτεύχθηκε τον προηγούμενο μήνα στη Γενεύη.

Ωστόσο, το υπουργείο Εμπορίου και οι τελωνειακοί υπάλληλοι της Κίνας άρχισαν να απαιτούν πρόσθετους ελέγχους και χημικές δοκιμές και αναλύσεις από τρίτους για προϊόντα που δεν περιλαμβάνονται στον αρχικό κατάλογο ελέγχου, σύμφωνα με κινεζικές εταιρείες και στελέχη της δυτικής βιομηχανίας.

«Εφόσον περιέχει έστω και μία ευαίσθητη λέξη [όπως μαγνήτης], τα τελωνεία δεν θα την απελευθερώσουν — θα ενεργοποιήσουν έναν έλεγχο, και μόλις ξεκινήσει αυτός, μπορεί να χρειαστούν ένας ή δύο μήνες», δήλωσε ένας στους Financial Times πωλητής σε κινεζικό εξαγωγέα μαγνητών.

«Για παράδειγμα, ράβδοι τιτανίου και σωλήνες ζιρκονίου δεσμεύονται επίσης», είπε το άτομο. «Το πραγματικό ελεγχόμενο αντικείμενο είναι σκόνη τιτανίου. Ενώ οι ράβδοι και οι σωλήνες μας δεν βρίσκονται στον κατάλογο ελέγχου, εξακολουθούν να μην εκτελωνίζονται».

Ένας έλεγχος καθυστερεί ολόκληρο φορτίο

Ένας εκπρόσωπος μιας δεύτερης κινεζικής εταιρείας δήλωσε στους FT ότι είχε «επηρεαστεί σοβαρά» και ότι οι εταιρείες logistics «αρνούνται να χειριστούν μαγνήτες». Η εταιρεία εξυπηρετεί πελάτες σε διάφορους τομείς, όπως μαγνητικούς διαχωριστές, βιομηχανικό φιλτράρισμα, ένδυση, τρόφιμα και ηλεκτρονικά εξαρτήματα.

«Ακόμα κι αν τα προϊόντα δεν περιέχουν ελεγχόμενες ουσίες… ανησυχούν ότι, εάν τα τελωνεία ελέγξουν την αποστολή, θα μπορούσε να επηρεάσει άλλα αγαθά στο ίδιο εμπορευματοκιβώτιο και να προκαλέσει καθυστερήσεις σε ολόκληρη την αποστολή», είπε η συγκεκριμένη πηγή.

Οι έλεγχοι εξαγωγών του Πεκίνου αποτελούν σημαντικό σημείο μόχλευσης έναντι των εμπορικών εταίρων του. Η χώρα κυριαρχεί στην επεξεργασία σπάνιων γαιών και στην κατασκευή των μαγνητών στους οποίους χρησιμοποιούνται. Οι σπάνιες γαίες και οι σχετικοί μαγνήτες τους χρησιμοποιούνται ευρέως σε ηλεκτρονικά είδη, βαρέα μηχανήματα και αμυντικές εφαρμογές, όπως σε μαχητικά αεροσκάφη.

Απαντώντας στους περιορισμούς των ΗΠΑ στις εξαγωγές τεχνολογίας προς την Κίνα, το Πεκίνο έχει επεκτείνει τα τελευταία δύο χρόνια τους ελέγχους σε άλλα στρατηγικά υλικά κρίσιμα για την κατασκευή τσιπ, συμπεριλαμβανομένου του γαλλίου, του γερμανίου, του αντιμονίου, του γραφίτη και του βολφραμίου.

Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, είχε αναφερθεί ότι το υπουργείο Εμπορίου ζητά λεπτομέρειες παραγωγής και εμπιστευτικές λίστες πελατών για την εξασφάλιση σπάνιων γαιών και μαγνητών, εγείροντας ανησυχίες για πιθανή κακή χρήση δεδομένων και αποκάλυψη εμπορικών μυστικών.

Σύμφωνα με αρκετούς παράγοντες του κλάδου, η διαδικασία έγκρισης αδειών ελέγχου εξαγωγών του υπουργείου Εμπορίου έχει βελτιωθεί από τότε που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά τον Απρίλιο.

Η Κίνα βελτιώνει τις διαδικασίες

Τις τελευταίες εβδομάδες, ευρωπαϊκές εταιρείες, βιομηχανικοί σύνδεσμοι και αξιωματούχοι της ΕΕ παρέχουν στο υπουργείο λίστες με τις «πιο επείγουσες αιτήσεις». Αυτά έχουν εγκριθεί ως επί το πλείστον από την κινεζική πλευρά, αλλά οι ευρωπαϊκές ομάδες δήλωσαν ότι, υπό ιδανικές συνθήκες, θα καλύπτονταν περισσότερες εταιρείες και χώρες.

«Έχουμε δει μια βελτίωση στις εγκρίσεις αδειών πρόσφατα, αλλά για να σταθεροποιήσουμε τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού, πρέπει να μεταβούμε από την τρέχουσα λειτουργία πυρόσβεσης σε μια τακτική, σταθερή και προβλέψιμη διαδικασία έγκρισης», δήλωσε ο Γιενς Έσκελουντ, πρόεδρος του Εμπορικού Επιμελητηρίου της ΕΕ στην Κίνα.

Σύμφωνα με έρευνα που διεξήχθη μεταξύ δυτικών εταιρειών στην Κίνα τον Ιούνιο , περισσότερο από το 60% των ερωτηθέντων ανέφεραν ότι οι αιτήσεις εξαγωγής τους δεν είχαν εγκριθεί.

Ένα ανώτερο Ευρωπαϊκό στέλεχος στην Κίνα, μιλώντας ανώνυμα στους FT, δήλωσε ότι ορισμένες εταιρείες που είχαν λάβει άδεια εξαγωγής για σπάνιες γαίες και σχετικούς μαγνήτες αντιμετώπισαν στη συνέχεια πρόσθετες καθυστερήσεις, λόγω των νέων απαιτήσεων των τελωνειακών αρχών για χημικές δοκιμές και ανάλυση.

«Είναι σαν ένα μαύρο κουτί: δεν έχεις ιδέα ποιος κάνει την ανάλυση, πόσο χρόνο χρειάζεται, πού βρισκόμαστε στη διαδικασία. Αυτό είναι πολύ απογοητευτικό», είπε το στέλεχος.

Ορισμένοι εξαγωγείς με άδειες επέλεγαν να μεταφέρουν αεροπορικώς τους εγκεκριμένους μαγνήτες. Αν και πιο ακριβό, πιστεύεται ότι αυτό μειώνει τις πιθανότητες να πληγούν από πρόσθετες απαιτήσεις δοκιμών και ανάλυσης.