Ένα μπαράζ επιθέσεων σε πετρελαιοφόρα έχει συγκλονίσει τον ναυτιλιακό κόσμο, προκαλώντας εικασίες ότι οι εκρήξεις μπορεί να είναι μέρος μιας κρατικής εκστρατείας δολιοφθοράς, γράφουν οι Financial Times.
Το δημοσίευμα υπενθυμίζει ότι από την αρχή του έτους έχουν σημειωθεί εκρήξεις σε πέντε πλοία, «με το τελευταίο περιστατικό να πλημμυρίζει το μηχανοστάσιο του ελληνόκτητου δεξαμενόπλοιου Vilamoura την περασμένη εβδομάδα καθώς αυτό έπλεε στα ανοικτά των ακτών της Λιβύης».
Όλα τα πλοία καταγράφηκαν σε ρωσικά λιμάνια εβδομάδες πριν από τις επιθέσεις, γεγονός που ώθησε ορισμένους ειδικούς ασφαλείας να υπονοήσουν ότι η Ουκρανία είχε εμπλοκή στις εκρήξεις.
Το Κίεβο δεν έχει διευκρινίσει εάν εμπλέκεται άμεσα, αλλά οι δυνάμεις ασφαλείας του έχουν ιστορικό μυστικών ενεργειών εναντίον ρωσικών συμφερόντων, γράφουν οι FT. Οι στρατιωτικές υπηρεσίες πληροφοριών της Ουκρανίας εξέδωσαν ανακοίνωση την Τρίτη στην οποία περιέγραφαν το Vilamoura ως δεξαμενόπλοιο που ανήκει στον «σκιώδη στόλο» της Ρωσίας.
Τα σενάρια
Ένας σύμβουλος ασφαλείας ανέφερε στους FT δήλωσε ότι αρχικά «όλοι οι υπεύθυνοι» είχαν δείξει την Ουκρανία. Ωστόσο, οι διαφορές στη φύση της επίθεσης στο Vilamoura — το οποίο χτυπήθηκε στο κύτος του και όχι στο πλάι του — έχουν δημιουργήσει θεωρίες σχετικά με το εάν άλλοι πιθανοί σαμποτέρ ήταν υπεύθυνοι για τουλάχιστον ορισμένες από τις επιθέσεις.
Τέσσερα από τα πλοία είχαν φτάσει σε λιμάνια της Λιβύης, μιας χώρας διχασμένης μεταξύ αντίπαλων παρατάξεων που βασίζονται σε έσοδα από τις μεταφορές πετρελαίου. Όλα τα δεξαμενόπλοια έχουν επίσης ιστορικό αγκυροβολίας στα ανοιχτά της Μάλτας για την παραλαβή προμηθειών.
Η επίθεση στο Vilamoura την περασμένη εβδομάδα ακολούθησε ένα άλλο, σε μεγάλο βαθμό, παρόμοιο περιστατικό τον Ιανουάριο και τρία τον Φεβρουάριο. Ενώ τα περισσότερα περιστατικά σημειώθηκαν στη Μεσόγειο, ένα δεξαμενόπλοιο χτυπήθηκε στη Βαλτική Θάλασσα.
Ο Μάρτιν Κέλι, επικεφαλής συμβουλευτικής στην ομάδα EOS Risk Group (εμπειρογνώμονες στη θαλάσσια ασφάλεια), δήλωσε ότι υπήρχαν μόνο «κάποιες» ομοιότητες μεταξύ του τελευταίου περιστατικού και των προηγούμενων.
«Υπάρχει μια σειρά από εναλλακτικές δυνατότητες, συμπεριλαμβανομένων των Λιβύων παραγόντων και άλλων κρατικών παραγόντων που έχουν την ικανότητα και πιθανώς το κίνητρο», δήλωσε ο Κέλι στους FT.
Ανησυχίες
Ακόμη και πριν από την τελευταία έκρηξη, ο Αρσένιο Ντομίνγκεζ, γενικός γραμματέας του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών, εξέφρασε τον περασμένο μήνα την ανησυχία του για την έξαρση των εκρήξεων.
«Επιβεβαιώνω ότι θα παρακολουθούμε στενά αυτά τα περιστατικά και τις έρευνες που διεξάγονται σχετικά με αυτά», δήλωσε στην επιτροπή ασφαλείας του οργανισμού.
Όπως γράφουν οι FT «τέσσερα από τα πλοία ανήκουν σε γνωστούς Έλληνες και Κύπριους εφοπλιστές»:
Το Vilamoura, που χτυπήθηκε την περασμένη εβδομάδα, ανήκει στον Όμιλο Cardiff του Γιώργου Οικονόμου
Το Seacharm, που χτυπήθηκε τον Ιανουάριο στα ανοικτά της Τουρκίας, και το Seajewel, που χτυπήθηκε τον Φεβρουάριο στην Ιταλία, ανήκουν και τα δύο στην Thenamaris, έναν μεγάλο ναυτιλιακό όμιλο που ελέγχεται από τον Νικόλαο Μαρτίνο
Το Grace Ferrum, το οποίο υπέστη ζημιές στα ανοικτά της Λιβύης τον Φεβρουάριο, ανήκει στην Cymare της Κύπρου.
Το Koala υπέστη ζημιές σε έκρηξη στο λιμάνι Ουστ-Λούγκα της Ρωσίας τον Φεβρουάριο. Το πλοίο τέθηκε υπό κυρώσεις από την ΕΕ τον Μάιο για ακατάλληλη μεταφορά ρωσικού πετρελαίου.
Οι κυρώσεις και το πλαφόν
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι τα άλλα πλοία παραβίασαν τους κανόνες της G7 μεταφέροντας ρωσικό πετρέλαιο που αγοράστηκε σε τιμή άνω των 60 δολαρίων το βαρέλι. Τα δεδομένα παρακολούθησης πλοίων υποδηλώνουν ότι τα πλοία που δέχτηκαν επίθεση προσέγγισαν κυρίως σε ρωσικά λιμάνια που διαχειρίζονται πετρέλαιο που παράγεται στο Καζακστάν, το οποίο δεν υπόκειται σε κυρώσεις.
Η TMS Tankers επιβεβαίωσε ότι στο πλοίο της σημειώθηκε «έκρηξη στο μηχανοστάσιο» ενώ μετέφερε 1 εκατομμύριο βαρέλια αργού πετρελαίου φορτωμένα στη Ζουβετίνα της Λιβύης. Δεν υπήρξαν τραυματισμοί ή ρύπανση.
«Το μηχανοστάσιο πλημμύρισε και το πλοίο έχασε την ικανότητα ελιγμών, αλλά η εισροή νερού σταμάτησε και παρέμεινε σταθερό», ανέφερε η εταιρεία.
Η Thenamaris επιβεβαίωσε ότι τα πλοία της είχαν νωρίτερα φέτος υποστεί «περιστατικά ασφαλείας σε ξεχωριστά χρονικά σημεία και σε διαφορετικές γεωγραφικές τοποθεσίες στη Μεσόγειο Θάλασσα».
«Η Thenamaris, συμμορφούμενη πάντα με τους διεθνείς και ευρωπαϊκούς κανόνες και κανονισμούς, συνεργάζεται πλήρως με τις αρμόδιες αρχές για να υποστηρίξει τις συνεχιζόμενες έρευνές τους», ανέφερε.
