Αν και η αποχώρηση από την Ελλάδα ξένων ομίλων που δραστηριοποιούνται στις επενδύσεις Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) ρίχνουν σκιές στο success story της «πράσινης» μετάβασης, η ισχυρή παρουσία και, σε αρκετές περιπτώσεις, η ενίσχυση του αποτυπώματος μεγάλων ενεργειακών κολοσσών λειτουργεί ως αντίβαρο διατηρώντας τη χώρα στον χάρτη των ελκυστικών προορισμών για βιώσιμες επενδύσεις.
Σήματα «εξόδου» στις ΑΠΕ
Όσον αφορά στις αποχωρήσεις τα πρώτα «καμπανάκια» είχαν ηχήσει στις αρχές του έτους όταν η γερμανική IB vogt σύναψε συμφωνία για την πώληση στην ελληνική εταιρεία FARIA Renewables ενός χαρτοφυλακίου έργων που περιλαμβάνει περίπου 780 MW φωτοβολταϊκών και συστημάτων αποθήκευσης σε διάφορα στάδια ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένου ενός φωτοβολταϊκού πάρκου 45 MW υπό κατασκευή, με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση. Tον δρόμο της… εξόδου από την ελληνική αγορά πήρε πριν λίγο καιρό και η πορτογαλική EDPR βάζοντας «πωλητήριο» στο χαρτοφυλάκιό της, το οποίο περιλαμβάνει ένα «πακέτο» έργων ΑΠΕ σε λειτουργία, ισχύος περίπου 80 MW (μεγαβάτ), ένα δεύτερο «πακέτο» έργων υπό κατασκευή και ένα τρίτο που περιλαμβάνει τα έργα υπό ανάπτυξη που διαθέτει στο χαρτοφυλάκιό της.
Παράγοντες της αγοράς, μιλώντας στον ΟΤ εκτιμούν ότι, οι συγκεκριμένες κινήσεις περισσότερο φαίνεται ότι εντάσσονται σε μια ευρύτερη στρατηγική των ξένων ομίλων για «ανακατανομή» των χαρτοφυλακίων τους στις διεθνείς αγορές
Ακολούθησε, προ ημερών, η ανακοίνωση της επίσης γερμανικής ABO Energy για την πώληση του χαρτοφυλακίου της στη HELLENiQ ENERGY που περιλαμβάνει 22 έργα ΑΠΕ και συστήματα αποθήκευσης συνολικής ισχύος 1,5 GW (γιγαβάτ), τα οποία βρίσκονται σε διάφορα στάδια ανάπτυξης. Μάλιστα, στελέχη της αγοράς μιλούν και για άλλες αποχωρήσεις ξένων εταιρειών που επίκεινται το επόμενο διάστημα, δίχως οι πληροφορίες να έχουν ακόμη επιβεβαιωθεί.
Τα… σήματα εξόδου αναδεικνύουν τη συσσωρευμένη πίεση που δέχεται ο εγχώριος κλάδος των ΑΠΕ, λόγω μιας σειράς παραγόντων που αφορούν τις συνεχιζόμενες περικοπές πράσινης ηλεκτροπαραγωγής, τις μηδενικές ή και αρνητικές τιμές στη χονδρεμπορική αγορά ρεύματος, τις καθυστερήσεις στη χορήγηση όρων σύνδεσης των έργων, τις συχνές ανατροπές των θεσμικών πλαισίων, τις αγκυλώσεις στις αδειοδοτικές διαδικασίες, αλλά και τις έντονες αντιδράσεις από τοπικούς φορείς και αυτοδιοίκηση. Αποτέλεσμα είναι η δημιουργία ενός επιβαρυμένου επενδυτικού κλίματος, που ωθεί αρκετούς διεθνείς επενδυτές να επανεκτιμούν τη θέση τους και να στρέφονται προς αγορές με μεγαλύτερη προβλεψιμότητα και λιγότερες στρεβλώσεις.
Ωστόσο, παράγοντες της αγοράς, μιλώντας στον ΟΤ εκτιμούν ότι, οι συγκεκριμένες κινήσεις περισσότερο φαίνεται ότι εντάσσονται σε μια ευρύτερη στρατηγική των ξένων ομίλων για «ανακατανομή» των χαρτοφυλακίων τους στις διεθνείς αγορές. Όπως επισημαίνουν, «τα ίδια προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στην Ελλάδα – περικοπές, αρνητικές τιμές, αντιδράσεις κλπ. – αποτυπώνονται και στις υπόλοιπες αγορές, ίσως σε μικρότερη κλίμακα από ότι στη χώρα μας».
Δυναμικό «παρών»
Δεν είναι τυχαίο ότι, στον αντίποδα των αποχωρήσεων, πολύ μεγάλοι «παίκτες» δίνουν δυναμικά το «παρών» στην ελληνική αγορά όπως η αραβική Masdar η οποία εξαγόρασε την TΕΡΝΑ Ενεργειακή, τη μεγαλύτερη εταιρεία ανάπτυξης ΑΠΕ στην Ελλάδα, η αυστραλιανή Macquarie που διαθέτει το 50% της Principia, ενώ στη χώρα μας δραστηριοποιείται και η θυγατρική της Cero. Επίσης, ισχυρή θέση στην ελληνική αγορά κατέχουν η γαλλική Edf, η ισπανική Iberdrola, ο σουηδικός όμιλος ΟΧ2 κ.ά.
Σημαντική είναι και η παρουσία της γερμανικής RWE η οποία αναπτύσσει ένα τεράστιο χαρτοφυλάκιο φωτοβολταϊκών πάρκων σε joint venture με τη ΔΕΗ μέσω της κοινής εταιρίας ΜΕΤΩΝ Ενεργειακή. Μάλιστα, τις προηγούμενες ημέρες ο επικεφαλής του γερμανικού ομίλου Μάρκους Κρέμπαρ, συναντήθηκε και με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, με την πορεία των επενδύσεων στην Ελλάδα να βρίσκεται στο επίκεντρο της συζήτησης.

Σε τροχιά άπνοιας τα υπεράκτια αιολικά
Ζητούμενο αποτελεί ωστόσο εάν ο κ. Κρέμπαρ εξέφρασε στον πρωθυπουργό και τη δυσαρέσκεια της γερμανικής εταιρείας σχετικά με την αδράνεια της ελληνικής κυβέρνησης να προχωρήσει στην εφαρμογή του σχεδίου για την ανάπτυξη των υπεράκτιων αιολικών πάρκων (ΥΑΠ), ένα σχέδιο που νομοθετήθηκε το 2021, αλλά ακόμη δεν έχει εξειδικευθεί με την Κοινή Υπουργική Απόφαση που προβλεπόταν για το Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης ΥΑΠ. Η RWE έχει δημιουργήσει κοινή εταιρεία με την HELLENiQ ENERGY για την ανάπτυξη offshore αιολικών.
Έτσι, όσο τα υπεράκτια αιολικά μπαίνουν σε τροχιά… άπνοιας, ξεθωριάζει και το αρχικά έντονο ενδιαφέρον των ξένων επενδυτών. Αρκετοί διεθνείς «παίκτες» που είχαν αρχικά εκδηλώσει πρόθεση να επενδύσουν, φαίνεται πλέον να αποσύρονται διακριτικά, μεταξύ των οποίων η δανέζικη Copenhagen Infrastructure Partners (CIP), η ισπανική BlueFloat και η κοινοπραξία των Engie–EDPR «Ocean Wind».