Σημαντική προειδοποίηση για την μόχλευση των hedge funds που αυξάνει τον κίνδυνο πωλήσεων που θα μπορούν να αποσταθεροποιήσουν τη βρετανική αγορά ομολόγων (Gilts) απευθύνει η Τράπεζα της Αγγλίας (BoE). Η κεντρική τράπεζα αναφέρει ότι η παρουσία τους στη βρετανική αγορά χρέους αυξάνεται ενώ η αδιαφάνεια που χαρακτηρίσει την συναλλακτικής δραστηριότητάς τους μεγιστοποιεί την απειλή.
Τα hedge funds δανείστηκαν το ποσό ρεκόρ των 77 δισ. στερλινών μέσω repos (συμφωνιών επαναγοράς ομολόγων) για να προσθέσουν μόχλευση σε στρατηγικές σχετικής αξίας, συμπεριλαμβανομένης της λεγόμενης διαπραγμάτευσης βάσης, ανέφερε η κεντρική τράπεζα στην έκθεση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας που συντάσσει κάθε δύο χρόνια. Τα funds χρησιμοποιούν αυτές τις στρατηγικές προκειμένου για να καταγράψουν κέρδη από τις διαφορές στην τιμή μεταξύ των ομολόγων μετρητοίς και των futures των ομολογιακών τίτλων.

Το 90 % αυτού του δανεισμού προέρχεται από ένα μικρό αριθμό hedge funds, που σημαίνει ότι αν αποχωρήσουν μερικοί βασικοί παίκτες ο αντίκτυπος στη βρετανική αγορά ομολόγων θα είναι σημαντικός. Επιπλέον, οι αξιωματούχοι προειδοποιούν ότι δεν έχουν την απαραίτητη ορατότητα για την πλήρη παρακολούθηση των απειλών από τα μοχλευμένα κεφάλαια, επειδή ορισμένα ιδρύματα έχουν την έδρα τους σε υπεράκτιες χώρες.
«Η ταυτόχρονη απομόχλευση από μεγάλο αριθμό hedge funds που βρίσκονται σε παρόμοια θέση θα μπορούσε να προκαλέσει αναγκαστικές πωλήσεις και βρόχους ανατροφοδότησης», αναφέρει η έκθεση. «Η αδιαφάνεια μπορεί να παρεμποδίσει την αποτελεσματική παρακολούθηση και αξιολόγηση των κινδύνων των μοχλευμένων στρατηγικών».
Our Financial Stability Report looks at the risks in our financial system and what we are doing to ensure households and businesses can rely on it.
🔗 https://t.co/t5yJApLi8m#FinancialStabilityReport pic.twitter.com/KZHGoPcQz4
— Bank of England (@bankofengland) July 9, 2025
Την προηγούμενη εβδομάδα τα βρετανικά ομόλογα κατέγραψαν βουτιά καθώς κυκλοφόρησαν σενάρια για την αποπομπή της υπουργού Οικονομικών, Ρέιτσελ Ριβς, έχει στόχο την αποκατάσταση των δημοσιονομικών της χώρας. Οι αποδόσεις των τριακονταετών τίτλων εκτινάχθηκαν σχεδόν κατά 20 μονάδες βάσης στη συνεδρίαση, το πιο απότομο άλμα από τότε που οι αμοιβαίοι δασμοί του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ τον Απρίλιο προκάλεσαν ένα παγκόσμιο sell off.
«Υπάρχει μεγαλύτερη μόχλευση στις αγορές, δεν υπάρχει αμφιβολία γι’ αυτό», δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου μετά τη δημοσιοποίηση της έκθεσης. «Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο δώσαμε τόσο μεγάλη έμφαση στην κατανόηση αυτών τόσο σε εγχώριο επίπεδο, εδώ στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο».
Η ρυθμιστική αρχή ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει επίσης να μελετήσει περαιτέρω τον αντίκτυπο που θα είχε ένα σοκ στις ιδιωτικές αγορές στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και τη διαθεσιμότητα των πιστώσεων.
Χθες η δημοσιονομικής εποπτική αρχή της Βρετανίας προειδοποίησε ότι αναμένει η αγορά των ομολόγων να γίνει πιο ασταθής τα επόμενα χρόνια, καθώς οι μεγάλοι διεθνείς παίκτες αναλαμβάνουν μεγαλύτερο ρόλο στην αγορά των Gilts.
Είναι νωπή η μνήμη από την αναταραχή που δημιούργησε στην αγορά ο έωλος προϋπολογισμός της Λιζ Τρας, οδηγώντας σε ξεπούλημα των βρετανικών ομολόγων, προκαλώντας την πυροσβεστική παρέμβαση της κεντρικής τράπεζας.
Η Τράπεζα της Αγγλίας έχει συνεργαστεί με ρυθμιστικές αρχές σε άλλες δικαιοδοσίες για να περιορίσει τη μόχλευση αυτών των επενδυτικών στρατηγικών με γνώμονα το παθητικό, και νωρίτερα φέτος εγκαινίασε την διευκόλυνση για την παροχή μετρητών έκτακτης ανάγκης σε τέτοια ταμεία σε περιόδους πίεσης.
Η προσοχή στα hedge funds
Τώρα, η προσοχή τους στρέφεται όλο και περισσότερο προς τα κεφάλαια αντιστάθμισης κινδύνου, τα οποία έχουν επεκτείνει τη δραστηριότητά τους στη βρετανική αγορά ομολόγων. Η κεντρική τράπεζα αναγνωρίζει μεν ότι τα εν λόγω κεφάλαια εξυπηρετούν μια «χρήσιμη λειτουργία» σε κανονικούς καιρούς βελτιώνοντας τη ρευστότητα, ωστόσο εισάγουν επίσης νέους κινδύνους, επειδή οι στρατηγικές τους είναι ευάλωτες σε ξαφνικές εκκαθαρίσεις που μπορούν να ενισχύσουν τη μεταβλητότητα.
«Οι συμμετέχοντες στην αγορά με μόχλευση» αναφέρει η ανακοίνωση «όπως τα αμοιβαία κεφάλαια αντιστάθμισης κινδύνου, διαδραματίζουν ολοένα και σημαντικότερο ρόλο στη δραστηριότητα της αγοράς Gilts – συμπεριλαμβανομένων των αγορών μετρητών, των repos και των συναφών παραγώγων. Σε κανονικές περιόδους, εξυπηρετούν μια χρήσιμη λειτουργία, καθώς μεσολαβούν μεταξύ διαφορετικών τύπων συμμετεχόντων στην αγορά, βελτιώνοντας έτσι τη ρευστότητα της αγοράς και τον εντοπισμό των τιμών. Ενώ αυτή η διαφοροποίηση ενισχύει τη ρευστότητα και την αποτελεσματικότητα, εισάγει επίσης νέους κινδύνους. Οι συμμετέχοντες στις αγορές με μόχλευση χρησιμοποιούν συχνά στρατηγικές που μπορεί να είναι ευάλωτες σε παράγοντες όπως οι μεταβολές στις συνθήκες χρηματοδότησης ή οι ξαφνικές, απότομες αυξήσεις του περιθωρίου κέρδους, ενισχύοντας ενδεχομένως τη μεταβλητότητα σε περιόδους πίεσης.»
Η κεντρική τράπεζα ανέφερε ότι η αύξηση του δανεισμού των hedge funds μέσω των gilt repo ξεπέρασε τους άλλους παράγοντες της αγοράς και συνδυάστηκε με την αύξηση των short θέσεων στα προθεσμιακά συμβόλαια gilt. Αυτό υποδηλώνει ότι τα εν λόγω κεφάλαια χρησιμοποιούν το εμπόριο βάσης, όπου τα κεφάλαια αγοράζουν ομόλογα σε μετρητά και πωλούν συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης gilts, προβλέποντας ότι οι τιμές τους θα συγκλίνουν.
Προς μεταρρύθμιση η αγορά repos
Η κεντρική τράπεζα επιβεβαίωσε ότι θα δημοσιεύσει έγγραφο συζήτησης σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις στην αγορά ρέπος της χώρας την Τετάρτη αργότερα μέσα στο έτος. Οι προτάσεις θα περιλαμβάνουν μεγαλύτερη κεντρική εκκαθάριση αυτών των repos, σύμφωνα με μια παρόμοια κίνηση των ρυθμιστικών αρχών των ΗΠΑ, καθώς και ελάχιστο κούρεμα των μη εκκαθαρισμένων repos. Τα εν λόγω κουρέματα μειώνουν το ποσό της μόχλευσης που μπορεί να επιτευχθεί μέσω των gilt repo.
Η κεντρική τράπεζα έχει μιλήσει όλο και πιο έντονα για τη σημασία των κεντρικών αντισυμβαλλομένων, ή CCPs, οι οποίοι εκκαθαρίζουν τρισεκατομμύρια λίρες συμβολαίων κάθε μέρα και προορίζονται να βοηθήσουν στην ελαχιστοποίηση του ποσού των χρημάτων που χάνει το ευρύτερο χρηματοπιστωτικό σύστημα κάθε φορά που ένα hedge fund ή άλλος διαχειριστής περιουσιακών στοιχείων χρεοκοπεί.
Η Sarah Breeden, αναπληρώτρια διοικητής για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα στην Τράπεζα της Αγγλίας, έχει προηγουμένως επικεντρωθεί στη χρήση του λεγόμενου περιθωρίου χαρτοφυλακίου (portfolio margining), στο οποίο ένας αντισυμβαλλόμενος απαιτεί λιγότερες εξασφαλίσεις για την υποστήριξη ενός χαρτοφυλακίου με τον συμψηφισμό θέσεων μεταξύ τους.
Τόσο οι τράπεζες όσο και οι εκκαθαριστές χρησιμοποιούν το περιθώριο χαρτοφυλακίου για να μειώσουν το ποσό των εξασφαλίσεων που απαιτούν από τους πελάτες τους. Η ιδέα είναι η αντιστοίχιση των αντισταθμιστικών θέσεων μεταξύ τους με βάση τις ιστορικές συσχετίσεις μεταξύ των κατηγοριών περιουσιακών στοιχείων. Ο Breeden έχει προειδοποιήσει ότι ένας κίνδυνος είναι να καταρρεύσουν ξαφνικά αυτές οι συσχετίσεις, πράγμα που σημαίνει ότι οι συμμετέχοντες στην αγορά θα πρέπει ξαφνικά να δώσουν πολύ περισσότερες εξασφαλίσεις πολύ γρήγορα.
Η Επιτροπή Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής επανέλαβε αυτές τις ανησυχίες την Τετάρτη, σημειώνοντας παράλληλα ότι καθώς οι επενδυτές κάνουν κινήσεις για να προφυλαχθούν από την υποτίμηση του δολαρίου, αυτό θα μπορούσε να ασκήσει πίεση στις αγορές χρηματοδότησης.
«Σημαντικές αλλαγές στη νομισματική αντιστάθμιση των ξένων επενδυτών μπορεί επίσης να δημιουργήσουν πρόσθετη πίεση στις αγορές χρηματοδότησης, καθώς οι ξένοι επενδυτές που αντισταθμίζουν την έκθεσή τους στο δολάριο ΗΠΑ θα μείνουν με μια βραχυπρόθεσμη θέση μετρητών σε δολάρια ΗΠΑ την οποία θα πρέπει να μετακυλήσουν», ανέφερε η κεντρική τράπεζα.