ΗΠΑ: Πιέσεις σε Ιαπωνία και Αυστραλία για την Ταϊβάν

Σε μια σκακιέρα γεωπολιτικών εντάσεων, όπου κάθε κίνηση μπορεί να προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις, η Ουάσιγκτον φέρνει στο προσκήνιο ένα σενάριο που κανείς δεν θέλει να αντιμετωπίσει: τι θα έκαναν οι πιο ισχυροί σύμμαχοί της στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού,αν ξεσπούσε πόλεμος με την Κίνα για την Ταϊβάν;

Μια ερώτηση που προκαλεί αμηχανία, προβληματισμό και παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις.

Τι ζητούν οι ΗΠΑ

Το Πεντάγωνο ασκεί έντονες πιέσεις στην Ιαπωνία και την Αυστραλία, ζητώντας να προσδιορίσουν ξεκάθαρα ποιο ρόλο θα διαδραμάτιζαν σε περίπτωση στρατιωτικής σύγκρουσης ΗΠΑ-Κίνας για την Ταϊβάν.

Το αίτημα αυτό, που προωθεί κυρίως ο υφυπουργός Άμυνας για θέματα πολιτικής, Έλμπριτζ Κόλμπι, έχει φέρει σε δύσκολη θέση τα δύο σημαντικότερα κράτη-συμμάχους των Αμερικανών στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού.

Σύμφωνα με πηγές του Reuters, οι συζητήσεις αυτές έχουν ενταθεί τους τελευταίους μήνες και αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής των ΗΠΑ για ενίσχυση της αποτροπής απέναντι στην Κίνα.

Επισήμως, Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε ότι σκοπός είναι «να αποφευχθεί ο πόλεμος μέσω ισχυρής αποτρεπτικής δύναμης», υπογραμμίζοντας ότι οι σύμμαχοι πρέπει να αναλάβουν το δικό τους μερίδιο ευθύνης.

Το αίτημα των Αμερικανών αιφνιδιάζει Τόκιο και Καμπέρα

Όμως, το αίτημα για συγκεκριμένες δεσμεύσεις σε περίπτωση πολέμου για την Ταϊβάν προκάλεσε αιφνιδιασμό σε Τόκιο και Καμπέρα.

«Το ίδιο το καθεστώς των ΗΠΑ απέναντι στην Ταϊβάν δεν είναι απόλυτα ξεκάθαρο, οπότε πώς ζητούν από άλλους να δεσμευτούν;» σχολίασε αναλυτής. Οι ΗΠΑ διατηρούν εδώ και δεκαετίες πολιτική «στρατηγικής αμφισημίας», χωρίς να δηλώνουν ανοιχτά αν θα επέμβουν στρατιωτικά σε περίπτωση επίθεσης στην Ταϊβάν.

Οι ΗΠΑ διατηρούν εδώ και δεκαετίες πολιτική «στρατηγικής αμφισημίας»

Παράλληλα, οι ΗΠΑ πιέζουν Ιαπωνία και Αυστραλία να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες τους, με φόντο την αυξανόμενη επιρροή της Κίνας στην περιοχή.

Το αίτημα συνοδεύεται από κοινά σχέδια και ασκήσεις που αφορούν ενδεχόμενο σενάριο για την Ταϊβάν.

Το Τόκιο απάντησε με προσοχή, σημειώνοντας ότι είναι δύσκολο να τοποθετηθεί σε ένα υποθετικό σενάριο, καθώς κάθε απόφαση θα ληφθεί «με βάση το Σύνταγμα, το διεθνές δίκαιο και τους εθνικούς κανονισμούς».

Η Αυστραλία δεν σχολίασε επίσημα.

Το ζήτημα περιπλέκεται και από εσωτερικές πολιτικές ισορροπίες: στην Ιαπωνία επίκεινται εκλογές, ενώ στην Αυστραλία το εξοπλιστικό πρόγραμμα Aukus και οι πυρηνοκίνητες φρεγάτες αποτελούν αντικείμενο έντονης συζήτησης.

Η Ουάσιγκτον από την πλευρά της επιμένει πως δεν επιδιώκει πόλεμο ούτε κυριαρχία πάνω στην Κίνα, αλλά στοχεύει σε ισχυρή άμυνα που θα διασφαλίσει την ειρήνη.

Παρ’ όλα αυτά, αρκετοί αναλυτές επισημαίνουν ότι είναι δύσκολο να ζητείται από τους συμμάχους να αποκαλύψουν ακριβώς τι θα κάνουν σε μια κρίση, όταν ούτε οι ίδιες οι ΗΠΑ δεν έχουν δεσμευτεί ρητά.

Η γεωπολιτική σκακιέρα αποδεικνύεται περίπλοκη και εύθραυστη – και η επόμενη κίνηση μπορεί να καθορίσει την ασφάλεια ολόκληρης της περιοχής.