Τραμπ: Τι κρύβεται πίσω από την επίθεση στον Πάουελ

Αρχικά σόκαραν, ωστόσο πλέον οι επιθέσεις του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, Τζερόμ Πάουελ, είναι τόσο συνηθισμένες που δεν προκαλούν εντύπωση και δεν επηρεάζουν τις χρηματοπιστωτικές αγορές.

Παρόλα αυτά, οι εντεινόμενες πολύπλευρες προσπάθειες των συμβούλων του Τραμπ να σιγοντάρουν τον πρόεδρο αποτελούν έναν καλό λόγο για να επανεξετάσουμε αυτή την αδιαφορία.

Οι σύμβουλοι του Λευκού Οίκου έχουν πλέον αναμφισβήτητα εμπλακεί σε μια συντονισμένη προσπάθεια να αυξήσουν δραματικά την πίεση στον Πάουελ με δημόσιες δηλώσεις και μέσω γραφειοκρατικών κινήσεων που έχουν σχεδιαστεί ώστε να δώσουν στον Τραμπ μεγαλύτερη επιρροή. Αυτή η μόχλευση, λένε οι πηγές στο CNN, δεν έχει σχεδιαστεί για να προκαλέσει την απομάκρυνση του Πάουελ — τουλάχιστον όχι προς το παρόν.

Αλλά με την απογοήτευση του Τραμπ για την άρνηση της Fed να υποκύψει στις πιέσεις του για μείωση των επιτοκίων να αυξάνεται μέρα με τη μέρα, είναι το πιο σημαντικό βήμα που έχει γίνει μέχρι στιγμής για να φέρει αυτή την απειλή στο κατώφλι του Πάουελ. Και πόσο μάλλον όταν ο ίδιος ο Τραμπ παραδέχθηκε ανοικτά ότι οι προσπάθειές του έχουν αποτύχει.

«Τον αποκαλώ με κάθε δυνατό όνομα προσπαθώντας να τον πείσω να κάνει κάτι», είπε ο Τραμπ, εκφράζοντας την αμηχανία του για την αδιάλλακτη αντίδραση του Πάουελ στις δυνάμεις πειθούς του. «Το κάνω με κάθε τρόπο που υπάρχει. Είμαι κακός. Είμαι ευγενικός. Τίποτα δεν λειτουργεί».

Οι σύμβουλοί του όμως δείχνουν ότι δεν τα παρατάνε.

Η κλιμάκωση μιας γνωστής τακτικής

Η ταχύτητα με την οποία κλιμακώθηκε η εκστρατεία κατά του Πάουελ την Πέμπτη ήταν εξίσου ενοχλητική και προβλέψιμη για έναν Λευκό Οίκο που έχει προσεγγίσει τη δεύτερη θητεία του Τραμπ με μια μαξιμαλιστική άποψη για την εκτελεστική εξουσία και μια λεπτομερή κατανόηση των νομοθετικών και γραφειοκρατικών εργαλείων για την προώθηση αυτής της άποψης.

Ο Διευθυντής του Γραφείου Διαχείρισης και Προϋπολογισμού, Ράσελ Βόουτ, πυροδότησε αυτή την ακολουθία με μια επιστολή προς τον Πάουελ, την οποία δημοσίευσε δημόσια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, υπονοώντας ότι ο Πάουελ μπορεί να παραβίασε τον νόμο κατά τη διαχείριση μιας σχεδιαζόμενης ανακαίνισης των κεντρικών γραφείων της Fed.

Η επιστολή του Βόουτ αναφέρει την κατάθεση του Πάουελ στο Κογκρέσο τον περασμένο μήνα και τη σύνδεσή της με τον Νόμο περί Εθνικού Σχεδιασμού Κεφαλαίου, ο οποίος απαιτεί την έγκριση των έργων ανακαίνισης από την Εθνική Επιτροπή Σχεδιασμού.

Ο Βόουτ παρουσίασε την επιστολή του ως μια προσπάθεια να κατανοήσει καλύτερα το έργο ανακαίνισης της Fed εν μέσω ανησυχιών για το κόστος του και την περιγραφή του έργου από τον Πάουελ στην κατάθεσή του. «Θα θέσουμε δύσκολες ερωτήσεις σχετικά με την Fed», δήλωσε ο Βόουτ στους δημοσιογράφους το πρωί της Παρασκευής. «Αλλά πρόκειται για το γεγονός ότι ο πρόεδρος προσβάλλεται από τις υπερβάσεις κόστους, είναι ένας κατασκευαστής».

Αλλά όταν ρωτήθηκε αν ο Τραμπ ήθελε να δει την Fed να διατηρεί την ανεξαρτησία της, ο Βόουτ χαρακτήρισε το ερώτημα «άσχετο».

«Ο πρόεδρος έχει μια πολιτική άποψη όσον αφορά την ανάγκη για χαμηλότερα επιτόκια», υπογράμμισε.  Οι κινήσεις φέρουν τα χαρακτηριστικά ενός γνωστού εγχειριδίου που χρησιμοποιήθηκε από τον Τραμπ και τους κορυφαίους πολιτικούς βοηθούς του κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας.

Τα βήματα

Όπως επισημαίνει το CNN, η διαδικασία ξεκινά με μια ελαφρώς παρατηρημένη κατηγορία για κακοδιοίκηση που διατυπώνουν σύμμαχοι του Καπιτωλίου εναντίον ενός αντιπάλου, η οποία στη συνέχεια αξιοποιείται, ενισχύεται και στη ακολούθως χρησιμοποιείται ως βάση μιας έρευνας που τουλάχιστον μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να απονομιμοποιήσει ή να χρησιμεύσει ως βάση για πιο επακόλουθες ενέργειες.

Η κεντρική εμπλοκή του Βόουτ, ο οποίος θεωρείται ένας από τους πιο πιστούς, έμπειρους και εξαιρετικά αποτελεσματικούς υπολοχαγούς του Τραμπ, αντιπροσωπεύει από μόνη της μια κλιμάκωση.

Η Fed δημοσίευσε την Παρασκευή μια σελίδα με τις «Συχνές Ερωτήσεις» σχετικά με την προγραμματισμένη ανακαίνιση των κεντρικών γραφείων της, αντικρούοντας πολλούς πρόσφατους ισχυρισμούς σχετικά με το κόστος ή άλλα χαρακτηριστικά της ανακαίνισης. Η σελίδα περιελάμβανε φωτογραφίες από διαρροές στο κτίριο, ρωγμές στα θεμέλια και προηγούμενες προσπάθειες για τον περιορισμό του αμιάντου.

«Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ λαμβάνει σοβαρά υπόψη την ευθύνη να διαχειρίζεται σωστά τους δημόσιους πόρους», ανέφερε η σελίδα.

Η Fed αρνήθηκε να σχολιάσει περαιτέρω, συμπεριλαμβανομένης μιας ερώτησης του CNN σχετικά με το αν η σελίδα ήταν απάντηση στο Βόουτ.

Καμία ενεργή προσπάθεια για απόλυση του Πάουελ

Αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου λένε ότι δεν υπάρχει ενεργή προσπάθεια για την απομάκρυνση του Πάουελ, μιας μακροχρόνιας εμμονής του Τραμπ, την οποία οι σύμβουλοί του τον έχουν αποτρέψει από το να συνεχίσει λόγω σημαντικών ανησυχιών σχετικά με νομικούς περιορισμούς και την αντίδραση της αγοράς.

Ο Τραμπ επανέλαβε την Παρασκευή ότι δεν πρόκειται να απομακρύνει τον Πάουελ. Ερωτηθείς από τον Κιτ Μάχερ του CNN αν σκόπευε να απολύσει τον πρόεδρο της Fed, αφότου η κυβέρνηση αύξησε τις επιθέσεις εναντίον του την Πέμπτη, ο Τραμπ απάντησε από το South Lawn του Λευκού Οίκου: «Όχι, νομίζω ότι κάνει απαίσια δουλειά».

Όταν το CNN ρώτησε αν ο Τραμπ θα τον απολύσει, επανέλαβε: «Όχι».

Ωστόσο, αυτές οι ανησυχίες δεν έχουν μειωθεί, ιδίως μετά την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου τον Μάιο που υπογράμμιζε την εξουσία του Τραμπ να απομακρύνει εκτελεστικούς αξιωματούχους. Το δικαστήριο, ωστόσο, τόνισε ρητά ότι η εξουσία του Τραμπ δεν εκτεινόταν στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, την οποία χαρακτήρισε ως μια «μοναδικά δομημένη, σχεδόν ιδιωτική οντότητα» που δικαιολογεί ειδική ανεξαρτησία.

Ο πιο οξύς κίνδυνος — και, σύμφωνα με πηγές, ο κύριος λόγος για την απροθυμία του Τραμπ να ενεργήσει εναντίον του Πάουελ — είναι η προσδοκία ότι οποιαδήποτε κίνηση θα πυροδοτήσει αμέσως ένα σημαντικό sell-down στην αγορά.

«Εάν υπήρχε προσπάθεια από τον πρόεδρο να απομακρύνει την προεδρία, η αντίδραση της αγοράς θα ήταν πολύ σημαντική – πολύ πριν οποιοδήποτε δικαστήριο έχει την ευκαιρία να παραβλέψει το ζήτημα», δήλωσε ο πρώην διοικητής της Fed, Ντάνιελ Ταρούλο, σε συνέντευξή του τον Απρίλιο στην Harvard Gazette. «Το αναμενόμενο αποτέλεσμα στην αγορά αποτελεί αντικίνητρο για την προσπάθεια απομάκρυνσης της προεδρίας, ανεξάρτητα από το πόσο δυσαρεστημένη μπορεί να είναι η κυβέρνηση με τις πολιτικές του».

Χτυπώντας το… «σαμάρι»

Ενώ ορισμένοι σύμβουλοι του Τραμπ έχουν αμφισβητήσει τη νομοθετική βάση για την ανεξαρτησία της Fed, υπάρχει σαφής ευαισθησία εντός της κυβέρνησης σχετικά με την αντίδραση της αγοράς.

Αυτή η ευαισθησία υπογραμμίστηκε από μία από τις πιο σημαντικές ενέργειες του Τραμπ για την επέκταση της δικής του εξουσίας: ένα εκτελεστικό διάταγμα που έθεσε τις κυβερνητικές υπηρεσίες που θεωρούνταν επί μακρόν ανεξάρτητες ρητά υπό την αρμοδιότητά του.

Μέσα σε αυτή την εντολή υπήρχε μια κρίσιμη προειδοποίηση: «Η παρούσα εντολή δεν ισχύει για το Διοικητικό Συμβούλιο του Ομοσπονδιακού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών ή για την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς κατά την άσκηση της νομισματικής πολιτικής».

Αυτή η πραγματικότητα δεν έχει αλλάξει, λένε αξιωματούχοι, υπογραμμίζοντας τον βαθμό στον οποίο οι τελευταίες κινήσεις αφορούν περισσότερο την άσκηση πίεσης τόσο στον Πάουελ όσο και στα άλλα μέλη με δικαίωμα ψήφου της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Ανοικτής Αγοράς.

«Γνωρίζουμε ότι ο Πάουελ δεν λαμβάνει την απόφαση μόνος του», δήλωσε αξιωματούχος της κυβέρνησης στο CNN την περασμένη εβδομάδα. «Η άποψή μας είναι ότι τα μέλη με δικαίωμα ψήφου έχουν την ευθύνη να εξετάσουν τα δεδομένα ανεξάρτητα από την άποψή του — και πιστεύουμε ότι τα δεδομένα υποστηρίζουν την υπόθεσή μας».

Μια συντονισμένη προσπάθεια

Ενώ η οργή του Τραμπ για τον Πάουελ, τον οποίο επέλεξε για πρόεδρος κατά την πρώτη του θητεία, είναι μακροχρόνια, οι επιθετικές δημόσιες επιθέσεις στις πολιτικές του απόψεις ήταν κυρίως δικές του.

Αλλά η απογοήτευση που ο Τραμπ παραδέχτηκε ειλικρινά τον περασμένο μήνα για τον αναποτελεσματικό μονομερή ρητορικό πόλεμο εναντίον του Πάουελ φάνηκε να ωθεί αμέσως τους συμμάχους του να συμμετάσχουν στον αγώνα.

«Ο πρόεδρος το λέει αυτό εδώ και καιρό, αλλά είναι ακόμη πιο ξεκάθαρο: η άρνηση της Fed να μειώσει τα επιτόκια είναι νομισματική κακή πρακτική», έγραψε ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Βανς σε μια ανάρτηση στο X λίγο μετά τα σχόλια του αμερικανού προέδρου.

Ο Μπιλ Πουλτ, διευθυντής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Χρηματοδότησης Στέγασης, ο οποίος ασκεί έντονη κριτική στον πρόεδρο της Fed εδώ και εβδομάδες, κάλεσε τον Πάουελ να παραιτηθεί λίγες ώρες μετά τα σχόλια του Τραμπ.

Η προσπάθεια έχει ενταθεί την τελευταία εβδομάδα.

Ο Πίτερ Ναβάρο, ένας από τους μακροβιότερους συμβούλους του Τραμπ και ανώτερος σύμβουλος για το εμπόριο και τη μεταποίηση, δημοσίευσε ένα άρθρο γνώμης στην εφημερίδα The Hill με τίτλο «Ο Τζέι Πάουελ ανταγωνίζεται για να γίνει ο χειρότερος πρόεδρος της Fed στην ιστορία» και στη συνέχεια εμφανίστηκε στο Newsmax, το Scripps, το CNBC και το Fox Business για να συζητήσει το άρθρο.

Η εμφάνιση του Ναβάρο στην τηλεόραση γίνεται πάντα αντιληπτή στη Wall Street— ο ρόλος του ως του πιο επιθετικού συμβούλου του Τραμπ για το εμπόριο συχνά σηματοδοτεί μια σκληρότερη γραμμή στην δασμολογική πολιτική από την κυβέρνηση. Αλλά ο Ναβάρο επανειλημμένα κατέστησε σαφές ότι δεν ήθελε να επικεντρωθεί στους δασμούς και δεν είχε καμία πρόθεση να μιλήσει στον πρόεδρο για το θέμα. Ήθελε να μιλήσει για τον Πάουελ.

Αλλά ούτε και υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λάτνικ, όταν ρωτήθηκε για τον Πάουελ υπήρξε διακριτικός.

Το μήνυμα στο στη Fed

«Πρέπει να αλλάξει και πρέπει να φύγει», είπε ο Λάτνικ. Αυτή η δήλωση σε προηγούμενες κυβερνήσεις θα ήταν εξαιρετική για έναν αξιωματούχο του υπουργικού συμβουλίου.

Ο απώτερος στόχος, ωστόσο, δεν είναι η απομάκρυνση του Πάουελ, λένε οι σύμβουλοι. Αντίθετα, πρόκειται για την προώθηση του μηνύματος και την άσκηση πίεσης στα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της Fed ενόψει της επόμενης συνεδρίασής τους.

Είναι μια στρατηγική που αποτυπώνεται καλύτερα από τον υπουργό Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ, ο οποίος είναι ο κορυφαίος οικονομικός σύμβουλος του Τραμπ και κρίσιμος αγγελιοφόρος για τη Wall Street και τους ξένους επενδυτές.

Ο Μπέσεντ, σε συνέντευξή του στο Fox News Sunday στις 6 Ιουλίου, επεσήμανε τη διαφορετική προσέγγιση δύο θρυλικών προπονητών κολεγιακού μπάσκετ για να εξηγήσει την προσέγγιση του Τραμπ.

«Υπάρχει η σχολή Μπόμπι Νάιτ και η σχολή Ντιν Σμιθ», είπε ο Μπέσεντ, επικαλούμενος τον φλογερό πρώην προπονητή του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα και τον πιο εκλεπτυσμένο και ελεγχόμενο θρύλο του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας. «Προφανώς, ο πρόεδρος είναι στη σχολή Μπόμπι Νάιτ και θα σας πω ότι ο Μπόμπι Νάιτ κέρδισε 3 εθνικά πρωταθλήματα και ο Ντιν Σμιθ κέρδισε μόνο 2, οπότε η εργασία με τους διαιτητές φαίνεται να είναι αποτελεσματική».