Αγροτικές επιδοτήσεις: Τη συγχώνευση της ΚΑΠ με το ταμείο συνοχής μελετά η ΕΕ

Μια σημαντική αναδιάρθρωση στον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ διαχειρίζεται τις γεωργικές επιδοτήσεις φαίνεται να βρίσκεται σε εξέλιξη, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να σχεδιάζει να ενοποιήσει την εφαρμογή των δύο μεγαλύτερων κονδυλίων του προϋπολογισμού της – τα ταμεία συνοχής και τις γεωργικές επιδοτήσεις – υπό ένα ενιαίο κανάλι, σύμφωνα με προσχέδιο του επόμενου μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ, που διέρρευσε και αποκαλύπτει το Euronews.

Το κρίσιμο σημείο είναι ότι η πρόταση θα καταργήσει τον «δεύτερο πυλώνα» της ΚΑΠ, ο οποίος επί του παρόντος χρηματοδοτεί προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης. Αυτά τα προγράμματα υποστηρίζουν αγροπεριβαλλοντικές πρωτοβουλίες, γεωργικές επενδύσεις και την ανάπτυξη αγροτικών κοινοτήτων.

«Το νέο πλαίσιο εγγυάται τη συνοχή ενσωματώνοντας τις παρεμβάσεις της ΚΑΠ από την τρέχουσα δομή των δύο ταμείων κάτω από μία ενιαία ομπρέλα. Μια τέτοια ευθυγράμμιση φέρνει περαιτέρω ευελιξία και απλούστευση», αναφέρει το έγγραφο που διέρρευσε.

Τα σενάρια και οι αντιδράσεις

Ενώ οι ενώσεις αγροτών —πολλές από τις οποίες έχουν εκφράσει τη διαφωνίας τους για παρόμοιες προτάσεις- είναι πιθανό να αντιταχθούν σθεναρά στην κατάργηση του πυλώνα της αγροτικής ανάπτυξης, το πιο μετασχηματιστικό στοιχείο μπορεί να είναι η σχεδιαζόμενη συγχώνευση της ΚΑΠ και της πολιτικής συνοχής.

Όπως τονίζει το Euronews, οι φήμες για μια τέτοια κίνηση κυκλοφορούν εδώ και μήνες. Το προσχέδιο περιγράφει έναν νέο μηχανισμό που ονομάζεται προσωρινά «Εθνικές και Περιφερειακές Εταιρικές Σχέσεις», ο οποίος θα υποστηρίζεται από ένα ενιαίο «Ευρωπαϊκό Ταμείο Οικονομικής, Εδαφικής, Κοινωνικής, Αγροτικής και Ναυτιλιακής Βιώσιμης Ευημερίας και Ασφάλειας».

Σύμφωνα με την Επιτροπή, αυτή η προσέγγιση «θα βοηθήσει στην καλύτερη αξιοποίηση των συνεργειών μεταξύ των πολιτικών που καλύπτονται από το πεδίο εφαρμογής της παρούσας πρωτοβουλίας και, ως εκ τούτου, θα υποστηρίξει την υλοποίησή τους».

«Εντάσσοντας την πολιτική συνοχής και την Κοινή Αγροτική Πολιτική σε μια ενιαία προσέγγιση προγραμματισμού, τα κράτη μέλη θα έχουν στη διάθεσή τους μια ευρύτερη εργαλειοθήκη για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι αγρότες και οι κοινότητες στις αγροτικές περιοχές», σημειώνεται στο προσχέδιο.

Τα νέα εργαλεία

Αυτή η διευρυμένη εργαλειοθήκη θα περιλαμβάνει την ανάπτυξη υποδομών, την πρόσβαση σε ψηφιακές υπηρεσίες, υπηρεσίες ύδρευσης και ενέργειας, καθώς και υποστήριξη για την ανάπτυξη δεξιοτήτων και την ανανέωση των γενεών.

Ωστόσο, η πρόταση θα μπορούσε να αντιμετωπίσει ισχυρή αντίσταση. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η ΚΑΠ και η πολιτική συνοχής εξυπηρετούν θεμελιωδώς διαφορετικούς ρόλους: η πρώτη παρέχει άμεσες επιδοτήσεις στους αγρότες, ενώ η δεύτερη επικεντρώνεται στη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων μέσω επενδύσεων.

Πολλοί στον γεωργικό τομέα, συμπεριλαμβανομένων αρκετών υπουργών Γεωργίας της ΕΕ και του Επιτρόπου Γεωργίας Κριστόφ Χάνσεν, έχουν εκφράσει την επιθυμία να διατηρηθεί η τρέχουσα δομή δύο πυλώνων και ο αυτόνομος προϋπολογισμός της ΚΑΠ.

Τα χρήματα

Η ΚΑΠ αποτελεί σχεδόν το ένα τρίτο του τρέχοντος επταετούς προϋπολογισμού της ΕΕ ύψους 1,2 τρισεκατομμυρίων ευρώ. Αυτό το ποσό συμπληρώθηκε με προσωρινή χρηματοδότηση για να βοηθηθεί το μπλοκ να ανακάμψει από την πανδημία, ανεβάζοντας το συνολικό χρηματικό ποσό στα 386,6 δισεκατομμύρια ευρώ.

Τα χρήματα της ΚΑΠ καταβάλλονται στο πλαίσιο δύο «πυλώνων» χρηματοδότησης. Ο Πυλώνας Ένα περιλαμβάνει ετήσιες άμεσες πληρωμές στους αγρότες για την ενίσχυση των εισοδημάτων τους και χρηματοδότηση για μέτρα σταθεροποίησης των αγορών. Ο Πυλώνας Δύο είναι η χρηματοδότηση της αγροτικής ανάπτυξης, η οποία συχνά καταβάλλεται σε διάστημα αρκετών ετών και συγχρηματοδοτείται από τις χώρες μέλη.