Με τουλάχιστον 20% λιγότερα χρήματα από όσα στον τρέχοντα προϋπολογισμό της ΕΕ (ακόμη λιγότερα εάν συνυπολογιστεί ο πληθωρισμός), η Κομισιόν υποστηρίζει ότι προστατεύει τους αγρότες με τη νέα πρόταση προϋπολογισμού που παρουσίασε την Τετάρτη. Οι αγρότες από την πλευρά τους, καταγγέλλουν πισώπλατη μαχαιριά και κατηγορούν τις Βρυξέλλες ότι ακυρώνουν στην πράξη την Κοινή Αγροτική Πολιτική που καθιερώθηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αποκάλυψε την Τετάρτη σχέδια για τη μείωση της χρηματοδότησης για την Κοινή Γεωργική Πολιτική της ΕΕ από 386,6 δισεκατομμύρια ευρώ σε μόλις 300 δισεκατομμύρια ευρώ μετά το 2027.
Η Φον ντερ Λάιεν, παρουσιάζοντας την πρόταση προϋπολογισμού της, αρνήθηκε ότι οι αγρότες θα έχουν απώλειες και επικαλέστηκε τη χρηματοδότηση που διατίθεται στις αγροτικές κοινότητες στο πλαίσιο άλλων προγραμμάτων δαπανών.
«Η γεωργία θα ενισχυθεί. Αυτό που έχουμε διαφυλάξει είναι οι άμεσες πληρωμές στους αγρότες», δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου. «Αυτό είναι ένα μέρος που είναι σαφώς διασφαλισμένο και ασφαλές», για να αφήσει στη συνέχεια στον επίτροπο Γεωργίας Κριστόφ Χάνσεν τον άχαρο ρόλο να υπερασπιστεί τις περικοπές, τις οποίες ο ίδιος προσπαθούσε για μήνες να αποφύγει πίσω από κλειστές πόρτες.
«Στα χρήματα που εισέρχονται στις τσέπες των αγροτών δεν υπάρχει περικοπή», επέμεινε όταν δέχθηκε πιεστικές ερωτήσεις στη συνέντευξη Τύπου, υποστηρίζοντας ότι τα δισεκατομμύρια που λείπουν, αντισταθμίζονται από άλλα μέρη του προϋπολογισμού.
Μιλώντας νωρίτερα ενώπιον μιας οργισμένης επιτροπής γεωργίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο Χάνσεν δήλωσε ότι το ποσό των 300 δισεκατομμυρίων ευρώ δεν είναι ταβάνι, αλλά πάτωμα. Οτι είναι το ελάχιστο που πρέπει να δαπανήσουν οι χώρες της ΕΕ για τη γεωργία κατά τον επόμενο επταετή κύκλο του προϋπολογισμού. Τα χρήματα, είπε, θα είναι νομικά οριοθετημένα και προστατευμένα από το να διοχετευτούν σε άλλες προτεραιότητες όπως η άμυνα ή η ανταγωνιστικότητα.
«Κανένας άλλος τομέας πολιτικής δεν έχει αυτό το επίπεδο προστασίας», δήλωσε ο Χάνσεν στους ευρωβουλευτές. «Αυτό εγγυάται σταθερότητα και προβλεψιμότητα για τους αγρότες».
Καλώς ήρθατε στη Vonderland
Οι αγρότες, πάντως, δεν πείθονται.
Την ώρα που ο Χάνσεν προσπαθούσε να ηρεμήσει τα πνεύματα μέσα στο Κοινοβούλιο, εκατοντάδες αγρότες συγκεντρώθηκαν έξω από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ στις Βρυξέλλες, κουνώντας σημαίες και φωνάζοντας συνθήματα όπως «Καλώς ήρθατε στη χώρα του Βόντερλαντ» (σ.σ.: από το φοντ ντερ και το land που σημαίνει χώρα – η χώρα της φον ντερ Λάιεν) αποδίδοντας ευθύνες στην πρόεδρο της Κομισιόν για προδοσία των ευρωπαίων αγροτών.
«Αποδομούν 70 χρόνια ευρωπαϊκής ιστορίας», δήλωσε ο Μασιμιλιάνο Τζιανσάντι, επικεφαλής της Copa, του ισχυρού αγροτικού λόμπι της ΕΕ, αναφερόμενος στην προέλευση της ΚΑΠ μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Για πολλούς από τους αγρότες της Ευρώπης, η ΚΑΠ δεν είναι απλώς ένα σύστημα επιδοτήσεων, είναι ένα αναφαίρετο δικαίωμα, γράφει το Politico. «Θέλουν να κηρύξουν πόλεμο στους αγρότες. Εντάξει, είμαστε έτοιμοι», πρόσθεσε ο Τζιανσάντι.
Αυτήν τη φορά, δεν υπήρχαν τρακτέρ, μόνο σημαίες, συνθήματα και ένα τραγούδι που δημιουργήθηκε από τεχνητή νοημοσύνη και μιλούσε για τις αγροτικές επιδοτήσεις, καθώς οι διαδηλωτές πορεύτηκαν από το Κοινοβούλιο προς το Berlaymont, την έδρα της Επιτροπής.
Τι κόβεται
Η… υπερασπιστική γραμμή του ευρωπαίου επιτρόπου Γεωργίας βασίζεται σε μια αμφιλεγόμενη διάκριση. Είπε στους ευρωβουλευτές ότι δεν καταλήγει όλο το τρέχον ποσό του προϋπολογισμού της ΚΑΠ, ύψους 386,6 δισεκατομμυρίων ευρώ, στις τσέπες των αγροτών. Από αυτό το ποσό, περίπου 291,1 δισεκατομμύρια ευρώ προορίζονται για στήριξη εισοδήματος και τομέων, ενώ άλλα 95,5 δισεκατομμύρια ευρώ προορίζονται για την υποστήριξη προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης.
Στην πραγματικότητα, το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης για την αγροτική ανάπτυξη εξακολουθεί να καταλήγει στις τσέπες των αγροτών, μέσω επενδυτικής στήριξης, χρηματοδότησης για φιλική προς το περιβάλλον γεωργία και πρόσθετης στήριξης για όσους εργάζονται σε δύσκολες φυσικές περιοχές, όπως τα βουνά, ισχυρίστηκε.
Αντιδράσεις
Οι κορυφαίες συνεταιριστικές οργανώσεις των ευρωπαίων αγροτών, Copa-Cogeca, χαρακτήρισαν την ημέρα «Μαύρη Τετάρτη για την ευρωπαϊκή γεωργία».
Σε μια καυστική δήλωση, κατηγόρησαν την πρόεδρο της Κομισιόν ότι προετοιμάζει κρυφά μια «δραστική, μονομερή και κυνική» περικοπή. «Γνωρίζουμε ακριβώς ποιος θα πληγεί περισσότερο – οι οικογενειακές εκμεταλλεύσεις, ο ακρογωνιαίος λίθος του μοντέλου μας», ανέφεραν.
«Μην προσπαθείτε να μας πουλήσετε μια μείωση της ΚΑΠ κατά 25% ως ιστορία επιτυχίας», είπε ο Herbert Dorfmann, από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, στο οποίο ανήκει και η φον ντερ Λάιεν.
Ο ιταλός βουλευτής των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, Dario Nardella, ήταν εξίσου αιχμηρός: «Ίσως να έχω παρεξηγήσει, αλλά 300 δισεκατομμύρια ευρώ δεν είναι περισσότερα από 386 δισεκατομμύρια ευρώ. Πώς μπορεί να θεωρηθεί αυτό success story;»
Ο επίτροπος Γεωργίας επέμεινε, ως όφειλε να πράξει, επιμένοντας ότι οι χώρες-μέλη μπορούν πάντα να συμπληρώνουν τα εθνικά τους κονδύλια για τη γεωργία, αλλά λίγοι πιστεύουν ότι οι κυβερνήσεις που έχουν οικονομικές δυσκολίες θα βρουν τα επιπλέον χρήματα.
«Μας έχουν δέσει», δήλωσε στο Politico ο Álvaro, ένας αγρότης από το Τολέδο που έδωσε μόνο το μικρό του όνομα, συνοψίζοντας την αίσθηση που υπήρχε μεταξύ των συγκεντρωμένων αγροτών. «Μακάρι να μπορούσαμε να επιβιώσουμε χωρίς επιδοτήσεις, αλλά τις χρειαζόμαστε. Η ισπανική ύπαιθρος και η ευρωπαϊκή γεωργία καταστρέφονται από εδώ».
Και, μπορεί οι αγρότες να αποχώρησαν το βράδυ της Τετάρτης, σίγουρα, όμως, δεν υποχώρησαν. Και η μάχη για τον αγροτικό προϋπολογισμό της Ευρώπης τώρα ξεκινάει.