Λίβανος: H ενέργεια και τα θαλάσσια σύνορα Λιβάνου-Κύπρου-Συρίας

Η προσπάθεια του Λιβάνου να επαναφέρει τη δυνατότητα εξερεύνησης πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη του παραμένει σε αδιέξοδο, αναφέρει σχετικό σημείωμα της ελληνικής πρεσβείας στη Βηρυτό.

Οι συνεχείς προκλήσεις σε πολιτικοοικονομικό επίπεδο και η περιφερειακή αστάθεια έχουν ανακόψει την πρόοδο, και ακόμη και η κορυφαία γαλλική ενεργειακή TotalEnergies, (κάτοχος της άδειας για το οικόπεδο 9) – δεν έχει ακόμη προβεί σε επιχειρησιακά βήματα ή τυχόν δημόσιες δηλώσεις. Η μόνη τρέχουσα κινητικότητα στο ενεργειακό μέτωπο προέρχεται από τη Διοίκηση Πετρελαίου του Λιβάνου (LPA, Lebanese Petroleum Administration), η οποία φαίνεται να αξιολογεί την έναρξη σεισμικής έρευνας στο οικόπεδο 8. Εντωμεταξύ, η τρίτη παράταση των προθεσμιών για υποβολή προσφορών αδειοδοτήσεων που αφορά εννέα από τα 10 τεμάχια της λιβανικής ΑΟΖ, ,λήγει στις 28 Νοεμβρίου και καμία εταιρεία δεν έχει υποβάλει αίτηση μέχρι στιγμής.

Σύμφωνα με τον ενεργειακό τύπο, η LPA και το λ/ Υπουργείο Ενέργειας αναμένεται να παρατείνουν και πάλι την προθεσμία. Εν μέσω αυτής της παράλυσης, ενεργειακοί εμπειρογνώμονες σε πρόσφατη αρθρογραφία, αναφέρονται σε μια ενδεχόμενη θετική εξέλιξη που αφορά τις διαπραγματεύσεις για τα θαλάσσια σύνορα μεταξύ Λιβάνου και Κύπρου, σε συνέχεια και της πρόσφατης επίσκεψης του Προέδρου Αoun (9.07.2025) στην Κυπρο. Εάν οριστικοποιηθεί, μια συνοριακή συμφωνία θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα πιο σταθερό και ελκυστικό περιβάλλον για τους διεθνείς επενδυτές, ιδίως σε υπεράκτια τεμάχια κοντά στα σύνορα μεταξύ λιβανικών και κυπριακών υδάτων.

Η γραμμή οριοθέτησης, σύμφωνα με αναλυτές του ενεργειακού κλάδου, εκτείνεται σε περίπου 95 ναυτικά μίλια, από το σημείο 23 στο νότο (που μοιράζεται επίσης με το Ισραήλ) έως το σημείο 7 στο βορρά (τριπλό σημείο με τη Συρία). Οι ίδιοι αναλυτές επιμένουν ότι η οριστικοποίηση των θαλάσσιων συνόρων με την Κύπρο θα αποτελούσε σπουδαία οικονομική ευκαιρία για τον Λίβανο και την σημερινή πολιτική ηγεσία του, ενώ προτρέπουν την κυβέρνηση να ενισχύσει την ανεξαρτησία του LPA και να καλύψει τις κενές θέσεις στο διοικητικό της συμβούλιο, ώστε να διασφαλίσει ότι μπορεί να συνεργαστεί αποτελεσματικά με την Κύπρο και τη Συρία και να υποστηρίξει μελλοντικούς γύρους αδειοδότησης υπεράκτιων δραστηριοτήτων, ενώ οι όποιες θαλάσσιες διαφορές με την Κύπρο δεν θεωρούνται δυσεπίλυτες (σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, τα λιβανικά τεμάχια 1, 3 και 5 επικαλύπτονται με τα κυπριακά τεμάχια σε αποστάσεις που κυμαίνονται από 233 μέτρα έως 4,8 χιλιόμετρα).

Τα ναυτιλιακά δεδομένα δείχνουν ότι τα συριακά υπεράκτια τεμάχια επικαλύπτονται επί του παρόντος με περίπου 652 τετραγωνικά χιλιόμετρα των βόρειων υδάτων του Λιβάνου, ενώ οι λιβανικές διεκδικήσεις εκτείνονται σε περίπου 69 τετραγωνικά χιλιόμετρα των περιοχών που έχουν οριστεί από τη Συρία.