Στα τέλη του περασμένου Νοεμβρίου ξεκίνησε η εφαρμογή του προγράμματος «Κουπόνι Συνδεσιμότητας Gigabit», μια δράση του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης που στόχο έχει μέσω της σχετικής πριμοδότησης να διευρύνει τη βάση των νοικοκυριών που χρησιμοποιούν συνδέσεις οπτικής ίνας (FTTH).
Ουσιαστικά πρόκειται για ένα κουπόνι αξίας 200 ευρώ για την κάλυψη του κόστους που αντιστοιχεί στην αρχική σύνδεση-εγκατάσταση, καθώς και μέρους του μηνιαίου τιμήματος για τους πρώτους 24 μήνες της συνδρομής.
Το πρόγραμμα, σύμφωνα με τα μέχρι τώρα δεδομένα, παραμένει σε ισχύ μέχρι και τον Σεπτέμβριο και όπως ομολογούν οι πάροχοι έχει «τρέξει» πολύ ικανοποιητικά. Αν και κανείς δεν ανακοινώνει σχετικούς αριθμούς κοινός τόπος είναι ότι το Gigabit Voucher έχει επιτρέψει στις τηλεπικοινωνιακές εταιρείες να αυξήσουν τις συνδέσεις FTTH. Τα μέχρι τώρα στοιχεία δείχνουν ότι υποβλήθηκαν πάνω από 220.000 αιτήσεις ενώ έχουν ενεργοποιηθεί πάνω από 140.000 κουπόνια.
Ωστόσο αυτό που ομολογείται, επίσης από το σύνολο των παρόχων, είναι ότι δεν «τρέχει» εξίσου ικανοποιητικά το έτερο πρόγραμμα, το Smart Readiness. Το συγκεκριμένο αφορά εγκατάσταση δικτύων οπτικών ινών εντός κτηρίου, με σκοπό τη διευκόλυνση της παροχής ευρυζωνικών υπηρεσιών υπερυψηλών ταχυτήτων σε όλους τους χώρους (διαμερίσματα, γραφεία, καταστήματα κ.λπ.). Από τις 30.000 αιτήσεις που έχουν υποβληθεί από τον Νοέμβριο του 2023, σε κάποιο βαθμό υλοποίησης βρίσκονται οι 10.000 ενώ λιγότερες από 900 έχουν ολοκληρωθεί.
Οι αλλαγές στη χρηματοδότηση
Στις αρχές Ιουλίου, στο πλαίσιο της αναθεώρησης του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αποφασίστηκε να γίνει αναδιάρθρωση των δύο προγραμμάτων. Έτσι, από τα αρχικά 130 εκατ. ευρώ της χρηματοδότησης του Ταμείου Ανάκαμψης απομένουν 68 ενώ τα υπόλοιπα 62 εκατομμύρια θα μεταφερθούν σε άλλες δράσεις σε μια προσπάθεια να διασφαλιστεί η αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων και να αποφευχθούν καθυστερήσεις ή απώλειες χρημάτων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το σύνολο των πόρων για την ολοκλήρωση του Gigabit Voucher, είτε μέσω Ταμείου είτε μέσω εθνικής συμμετοχής, έχει ήδη διασφαλιστεί, οπότε το πρόγραμμα συνεχίζεται κανονικά. Επιπλέον, ενώ τα δύο προγράμματα θεωρούνταν αλληλοεξαρτώμενα, καθώς η πορεία του ενός εξαρτιώταν από την πρόοδο του άλλου, αποφασίστηκε αυτή η σύνδεση να καταργηθεί, ώστε να δοθεί ακόμη μεγαλύτερη έμφαση στο πρόγραμμα του Gigabit Voucher.
Η πραγματική χρήση FTTH
Σύμφωνα με παραδοχή του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρη Παπαστεργίου, το 50% των οικιών και των επιχειρήσεων στην Ελλάδα έχει πρόσβαση στο δίκτυο οπτικής ίνας. Παρόλα αυτά η χρήση του δικτύου FTTH (Fiber to the Home) βρίσκεται πολύ χαμηλότερα, περίπου στο 15%. Όπως έχει πει και ο ίδιος ο κ. Παπαστεργίου, μπορεί η εξέλιξη να είναι ιδιαίτερα σημαντική, αφού το 2019 η διείσδυση ήταν στο 0%, ωστόσο ακόμη το επίπεδο χρήσης δεν έχει πλησιάσει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Η ώθηση που απαιτείται
Με δεδομένο ότι όλοι οι πάροχοι επενδύουν σημαντικά στην επέκταση του δικτύου οπτικής ίνας, θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι θα πρέπει να υπάρξουν πρωτοβουλίες για την περαιτέρω ενίσχυσης της χρήσης. Ουσιαστικά, να υπάρξουν ενέργειες για να πεισθούν οι καταναλωτές να εγκαταλείψουν τον χαλκό.
Όχι απλά μέσω διαφημίσεων για τις «σούπερ» ταχύτητες που θα αποκτήσουν οι καταναλωτές. Η προσέλκυση πρέπει να γίνει με πρακτικά παραδείγματα που θα αφορούν τον οικογενειάρχη, τον φοιτητή, τον επιχειρηματία, τον ελεύθερο επαγγελματία.
Επιπρόσθετα, θα πρέπει να υπάρξουν αλλαγές και στην τιμολογιακή πολιτική των παρόχων ώστε να γίνουν ελκυστικά τα συγκεκριμένα πακέτα σύνδεσης και εκτός voucher ή ενδεχομένως με την ενεργοποίηση συνδυαστικών πακέτων που πραγματικά θα ωφελούν τον καταναλωτή, είτε μέσω κάποιας νέας κυβερνητικής πρωτοβουλίας.
Οι επενδύσεις στο FTTH
Υπενθυμίζεται ότι η Cosmote Telekom έχει θέσει ως στόχο μέχρι το τέλος του 2025 2,1 εκατομμύρια σπίτια και επιχειρήσεις να έχουν πρόσβαση στο δίκτυο οπτικής ίνας (βρίσκονταν στις 1,8 εκατ. το α’ τρίμηνο του έτους), ενώ ο απώτερος στόχος είναι να φτάσουν τα 3 εκατομμύρια έως το τέλος του 2027. Επιπλέον, το δίκτυο 5G+ παραμένει κομβικής σημασίας για τον ΟΤΕ αφού ουσιαστικά πάνω σε αυτό στήνεται το δίκτυο 5G Stand-Alone, ενώ ήδη από τις αρχές του 2025 ξεκίνησε και το λανσάρισμα των πρώτων υπηρεσιών FWA (Fixed Wireless Access) μέσω της μεθόδου του 5G+ slicing.
H Vodafone από την πλευρά της συνεχίζει το επενδυτικό της πλάνο ύψους 1 δισ. ευρώ μέχρι το 2029, για την επέκταση των υποδομών FTTH σε 850.000 γραμμές έως το 2028 και την επιτάχυνση της ανάπτυξης του 5G με στόχο πληθυσμιακή κάλυψη της τάξης του 96% έως τον Μάρτιο του 2026.