Το μέλλον της Ναυτολόγησης μέσω Ψηφιακής Ανάλυσης Ναυτικών

Η Ελληνική Ναυτιλία παραμένει παγκόσμιος ηγέτης όχι μόνο λόγω του στόλου της αλλά και χάρη στην επικαιροποιημένη υιοθέτηση καινοτόμων τεχνολογιών. Στο σημερινό περιβάλλον αυξημένης πολυπλοκότητας, διαφοροποίησης πληρωμάτων και απαιτήσεων ESG – Green & Smart Shipping, η ανάγκη για ενίσχυση της ανθεκτικότητας και μείωση της ανθρώπινης αστάθειας υπολογίζοντας και αναδεικνύοντας τις ισχυρές δεξιότητες κάθε ναυτικού, καθίσταται ζωτικής σημασίας.

Υπό αυτή την έννοια, ο προσδιορισμός στοιχείων της προσωπικότητας, ικανοτήτων και της εν γένει ψυχικής κατάστασης κάθε ναυτικού ΠΡΙΝ τη ναυτολόγηση, είναι απολύτως αναγκαίος. Μέσω σύγχρονων μεθόδων και ψηφιακών εργαλείων είναι εφικτή η αντικειμενική ανάλυση της συμπεριφοράς, της προσαρμοστικότητας και της συνεργατικής ικανότητας του υποψηφίου.

Η διαδικασία είναι εφικτό να ολοκληρώνεται μέσα σε 15 λεπτά, παρέχοντας μέσα σε 20 δευτερόλεπτα τρία αναλυτικά reports:

1. Προφίλ Προσωπικότητας

2. Ποσοτική Αποτύπωση επί τοις εκατό σε εικοσιέξι (26) Soft Skills και

3. Αξιολόγηση με 18 διεθνώς αναγνωρισμένα Ψυχομετρικά Εργαλεία σε μετρήσεις ψυχικής ενδυνάμωσης, προσδοκιών, επιπέδου ευζωίας, αποδεκτών επίπεδων κινδύνου, καθώς επίσης ΔΕΠΥ, IQ και γνωστικών ικανοτήτων.

Η πραγματική καινοτομία έγκειται στο επόμενο βήμα όταν η ψηφιακή ανάλυση του ναυτικού προφίλ ευθυγραμμίζεται με το INTERTANKO/OCIMF Behavioral Competency Framework. Πρόκειται για την διαδικασία που ορίζει τους έξι βασικούς τομείς ναυτικής συμπεριφοράς (Α-ΣΤ). Σε αυτό το πλαίσιο, τα συγκεκριμένα επιστημονικά εργαλεία μπορεί να αξιολογήσουν και να επιβεβαιώσουν όλους αυτούς τους τομείς, υποστηρίζοντας τη δυνατότητα επιστημονικής πρόβλεψης για μια μελλοντική, στοχευμένη ναυτολόγηση, με καλύτερη ποιότητα ζωής για τους ναυτικούς και λιγότερα ατυχήματα εν πλω.

Α. Ομαδικότητα (Team Working) – Η αποτελεσματική λειτουργία σε περιβάλλον πλοίου απαιτεί από το ναυτικό να συμμετέχει με θετική στάση, να επιδεικνύει σεβασμό, να ενθαρρύνει τη συμπερίληψη και να συμβάλλει στην επίλυση συγκρούσεων εντός ομάδας. Απαραίτητες είναι οι δεξιότητες συνεργασίας, επικοινωνίας και συναισθηματικής νοημοσύνης, που επιτρέπουν την ανταλλαγή ιδεών και την κατανόηση της ομαδικής δυναμικής. Η πολιτισμική ευαισθησία ενισχύει τη συνύπαρξη διαφορετικών εθνικοτήτων, ενώ η αυτο-παρακίνηση και η συμπόνια συμβάλουν στην ομαδική προσφορά. Συμπληρωματικά, η ακεραιότητα του χαρακτήρα, η δημιουργικότητα και η διαχείριση του άγχους στηρίζουν ένα κλίμα εμπιστοσύνης, ιδανικό για την παραγωγική συνοχή της ομάδας.

Β. Επικοινωνία & Επιρροή (Communication & Influencing) – Η έμπρακτη επικοινωνία και η ικανότητα άσκησης θετικής επιρροής αποτελούν κομβικά στοιχεία για τη συνεργασία και την άσκηση εξουσίας εντός του πληρώματος. Ο ναυτικός πρέπει να εκφράζεται με σαφήνεια, να ακούει ενεργά, να δημιουργεί κλίμα διαλόγου και να εμπνέει εμπιστοσύνη. Οι δεξιότητες συνεννόησης, συναισθηματικού αλφαβητισμού και αποτελεσματικής διοίκησης επιτρέπουν την αποδοτική ανταλλαγή απόψεων και την καλλιέργεια σχέσεων. Η αντίληψη της δεοντολογίας και της ηθικής, ο πολυ-πολιτισμικός σεβασμός και ο επαγγελματισμός ενισχύουν την ουσιαστική κατανόηση και την αποδοχή της διαφορετικότητας. Παράλληλα, η ψυχραιμία, η ικανότητα κριτικής σκέψης και η αυτο-καθοδήγηση συμβάλλουν στον κατευνασμό εντάσεων και την βέλτιστη επιρροή στις αποφάσεις της ομάδας.

Γ. Αντίληψη Κατάστασης (Situational Awareness) – Η κατανόηση της περιρρέουσας ατμόσφαιρας τόσο σε επιχειρησιακό όσο και σε διαπροσωπικό επίπεδο, αποτελεί βασική δεξιότητα του ναυτικού ώστε να αντιληφθεί ενδεχόμενους κινδύνους και να λάβει σωστές αποφάσεις. Η επίγνωση εαυτού, η συναισθηματική σταθερότητα και ο έλεγχος του στρες βοηθούν στην αναγνώριση μεταβαλλόμενων συνθηκών και ρυθμίζουν έκρυθμες συμπεριφορές εντός του πλοίου. Η προσαρμοστικότητα και η ψυχική ανθεκτικότητα επιτρέπουν την ορθή αντίδραση υπό πίεση, ενώ η κριτική σκέψη και η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων ενισχύουν την ορθολογιστική εκτίμηση δεδομένων. Η καλή επικοινωνία συνδυαστικά με την ικανότητα πρωτοβουλίας συνεισφέρουν στην μετάδοση καίριων παρατηρήσεων, διασφαλίζοντας συντονισμό, πρόληψη λαθών και αποτελεσματική ανταπόκριση.

Δ. Λήψη Αποφάσεων (Decision Making) – Η ικανότητα λήψης αποφάσεων με ταχύτητα και συνέπεια αποτελεί θεμέλιο της επιχειρησιακής ασφάλειας στη ναυτιλία. Ο ναυτικός καλείται να αξιολογεί σύνθετα δεδομένα υπό πίεση, να αναλαμβάνει ρίσκο και να επιλέγει με γνώμονα το συλλογικό όφελος. Καθοριστικές δεξιότητες περιλαμβάνουν την αποφασιστικότητα, την κριτική σκέψη και την ανάλυση προβλημάτων, συνδυαστικά με το συναισθηματικό πηλίκο και τις τεχνικές αντιμετώπισης άγχους. Η αυτοπεποίθηση και η αυτεπίγνωση ενισχύουν την πρωτοβουλία, ενώ η ακεραιότητα διασφαλίζει την ηθική βάση της εκάστοτε απόφασης. Η επικοινωνιακή ικανότητα επιτρέπει την υποστήριξη της επιλογής μέσα στην ομάδα, ενισχύοντας την επιχειρησιακή συνοχή.

Ε. Προσανατολισμός στο Αποτέλεσμα (Results Focus) – Η προσήλωση στην επίτευξη στόχων και η συνέπεια στην εκτέλεση καθηκόντων χαρακτηρίζουν έναν ναυτικό με υψηλό επαγγελματισμό και ευσυνειδησία. Η ικανότητα οργάνωσης, ιεράρχησης προτεραιοτήτων και διαχείρισης χρόνου αποτελεί την βάση για αποδοτική εργασία. Η επιμονή και η προσήλωση ενισχύουν τη σταθερή απόδοση ακόμη και σε ακραίες συνθήκες. Παράλληλα η αντοχή, η ευελιξία και η εσωτερική παρακίνηση εξασφαλίζουν σταθερότητα και ισορροπία όταν αλλάζουν τα δεδομένα. Η ηγετική ικανότητα βοηθά στην κινητοποίηση της ομάδας προς κοινά αποτελέσματα, ενώ η εντιμότητα και η ψυχραιμία διαμορφώνουν έναν επαγγελματία που παραδίδει έργο με συνέπεια και αξιοπιστία.

ΣΤ. Ηγεσία και Διοικητικές Ικανότητες (Leadership & Managerial Skills) – Η ηγεσία στο ναυτιλιακό περιβάλλον εκτός της τεχνικής κατάρτισης απαιτεί ικανότητες καθοδήγησης με συνέπεια, σεβασμό και προσωπικό παράδειγμα. Ο ναυτικός που κατέχει διοικητική θέση οφείλει να εμπνέει εμπιστοσύνη, να λαμβάνει ώριμες αποφάσεις και να ενισχύει τις επιδόσεις της ομάδας. Οι απαραίτητες δεξιότητες περιλαμβάνουν την ηγετική επάρκεια, την παραγωγική επικοινωνία, την συναισθηματική ευφυΐα και την αξιοπρέπεια. Η ευαισθησία, η συμπόνια και η πολιτισμική κατανόηση ενισχύουν την αποδοχή και την ομοιόσταση της ομάδας. Παράλληλα, η μεθοδικότητα, η ευρηματικότητα και η διαχείριση ψυχοπιεστικών περιστατικών επιτρέπουν την σταθερή καθοδήγηση ακόμα και σε έκτακτες συνθήκες.

Σε αυτούς τους έξι τομείς συμπεριφοράς των Ναυτικών – και όχι μόνο – οι οποίοι σπανίως εξετάζονται και αξιολογούνται επί του πλοίου, δίχως να επιβεβαιώνονται επίσης, νέες επιστημονικές εφαρμογές πετυχαίνουν αξιολόγηση και πιστοποίηση με ακρίβεια, αμεσότητα και αντικειμενικότητα, προσφέροντας στις ναυτιλιακές εταιρείες ένα τεκμηριωμένο ολιστικό μοντέλο ανθρώπινης αξιολόγησης.

Η καινοτομία έγκειται και στη δυνατότητα σύγκρισης μεταξύ υποψηφίων. Όταν δύο ναυτικοί έχουν παρόμοια εμπειρία και τεχνική γνώση, οι σχετικές εφαρμογές βοηθούν στον εντοπισμό εκείνου που θα αντέξει καλύτερα στην πίεση, θα συνεργαστεί ομαλά και θα ηγηθεί θετικά σε κρίσιμες στιγμές.

Η ανάγκη δεν είναι θεωρητική. Οι ανθρώπινες αστοχίες παραμένουν βασική αιτία ατυχημάτων, ενώ η ψυχική υγεία και η εμπιστοσύνη μέσα στο πλήρωμα συνδέονται πλέον με τις αρχές διακυβέρνησης. Η Ελλάδα, πρωτοπόρος στη ναυτιλία, διαμορφώνει σήμερα ένα νέο μοντέλο προ ναυτολόγησης το οποίο είναι απολύτως ανθρωποκεντρικό, επιστημονικά αποδεκτό και με υψηλό ποσοστό πρόβλεψης.

Δρ. Ιωάννης Πατινιώτης

ikp@pyli-net.com

Ο Δρ. Ιωάννης Πατινιώτης είναι founder της μαθηματικής μεθόδου SHIPScraft® και ακαδημαϊκός ερευνητής σε θέματα ανθρώπινου δυναμικού. Συνεργάζεται μέσω της εταιρείας ΠΥΛΗ ΝΕΤ με το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής και το Ερευνητικό κέντρο Κοινωνικής Διοίκησης καθώς επίσης με την Ελληνική Εταιρεία Εφηβικής Ιατρικής της οποίας είναι μέλος, για την προσαρμογή της μεθόδου σε εφηβικό πληθυσμό. Είναι Πρόεδρος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων της ΕΚΟ Ναυτιλίας, πρώην Πρόεδρος των Οικονομολόγων Ναυτιλίας, πρώην Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Οικονομικών Διευθυντών, μέλος της Ένωσης Τραπεζικών & Χρηματοοικονομικών Στελεχών Ελληνικής Ναυτιλίας.