UBS: Πότε κλείνει ο κύκλος μείωσης των ευρωεπιτοκίων – Τα 4 σενάρια για τους δασμούς

Αναθεωρεί τις εκτιμήσεις της για το πότε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα μειώσει τα επιτόκια η UBS καθώς εκτιμά ότι η επόμενη μείωση θα αποφασιστεί στη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου και όχι στην αυριανή συνάντηση και θα κλείσει τον κύκλο αποκλιμάκωσης του κόστους δανεισμού. Επιπλέον σκιαγραφεί υπό το καθεστώς υψηλής αβεβαιότητας τέσσερα σενάρια για την εξέλιξη της εμπορικής συμφωνίας ΕΕ- ΗΠΑ.

Ο κύριος λόγος είναι ότι το δ.σ της ΕΚΤ δεν θα έχει σαφή εικόνα για τους δασμούς και τις επιπτώσεις τους στην οικονομία ενώ αναμένεται οι αξιωματούχοι να υιοθετήσουν στάση αναμονής και να επανεκτιμήσουν την κατάσταση  στην επόμενη συνεδρίαση στις 11 Σεπτεμβρίου, βάσει μακροοικονομικών προβλέψεων. «Πιστεύουμε ότι η ΕΚΤ θα προβεί στη συνέχεια σε τελική μείωση του επιτοκίου κατά 25 μονάδες βάσης στο 1,75%. Στο κλείσιμο της αγοράς την Παρασκευή, οι αγορές προέβλεπαν μόνο -0,2 μονάδες βάσης για τη συνεδρίαση του Ιουλίου και -9,3 μονάδες βάσης για τον Σεπτέμβριο.» αναφέρει η έκθεση της UBS.

Η πρόβλεψή της ελβετικής τράπεζας για μείωση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης στις 11 Σεπτεμβρίου βασίζεται (1) στην πιθανή πορεία αποπληθωρισμού τα επόμενα τρίμηνα, με τον συνολικό πληθωρισμό να υποχωρεί στο 1,6% σε ετήσια βάση ή και λιγότερο στο πρώτο τρίμηνο του 2026, (2) στο ισχυρό ευρώ (το οποίο πρόσφατα ώθησε την ΕΚΤ να ξεκινήσει λεκτικές παρεμβάσεις) και (3) στην πιθανή επιβράδυνση της ανάπτυξης που προκύπτει από τους δασμούς των ΗΠΑ.

Η τράπεζα εκτιμά ότι η ΕΚΤ ενδέχεται να μην μπορέσει να τα επιτόκια στο 1,75% για μεγάλο χρονικό διάστημα. «Πιστεύουμε ότι η ΕΚΤ ενδέχεται να χρειαστεί να αυξήσει ξανά τα επιτόκια στα τέλη του 2026 για να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη πληθωριστική πίεση το 2027, με τις αγορές εργασίας της Ευρωζώνης να υπόκεινται σε διαρθρωτική στενότητα λόγω της δημογραφικής μετάβασης. Λαμβάνουμε υπόψη δύο αυξήσεις των 25 μονάδων βάσης η καθεμία τον Σεπτέμβριο και τον Δεκέμβριο του 2026, στο 2,25%, ελαφρώς πάνω από το ουδέτερο επίπεδο. Αναγνωρίζουμε ότι ένα ισχυρότερο ευρώ και οι υψηλότερες αποδόσεις ομολόγων μπορούν επίσης να συμβάλουν στη θέσπιση ενός βαθμού σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής που είναι απαραίτητος για να διατηρηθεί ο πληθωρισμός στον στόχο του 2% το 2027.» τονίζεται στην έκθεση.

Αναθεωρημένες προβλέψεις για ΑΕΠ

Η UBS έχει τροποποιήσει αρκετές φορές τα βασικά σενάρια για την ανάπτυξη της ευρωζώνης εν αναμονή των εξελίξεων στο μέτωπο των αμερικανικών δασμών.

«Οι προβλέψεις μας για το ΑΕΠ βρίσκονται τώρα επίσημα υπό αναθεώρηση και σχεδιάζουμε να τις αναθεωρήσουμε σύντομα μετά την δημοσίευση των στοιχείων ΑΕΠ του δεύτερου τριμήνου της Ευρωζώνης στις 30 Ιουλίου. Σε αυτό το στάδιο, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη δύο παράγοντες: Πρώτον, τα ισχυρά στοιχεία για το ΑΕΠ του πρώτου τριμήνου του 2025 και, δεύτερον, τη νέα δασμολογική κατάσταση.

»Όσον αφορά το πρώτο, ο ισχυρός ρυθμός ανάπτυξης του πρώτου τριμήνου-25, ύψους 0,6% σε τριμηνιαία βάση (αναθεωρημένος από 0,3%) και οι προς τα πίσω αναθεωρήσεις για τα στοιχεία του 2024 υποδηλώνουν σημαντικό ανοδικό κίνδυνο για την πρόβλεψή μας για την ανάπτυξη του ΑΕΠ του 2025. Όπως έχουμε υποστηρίξει και στο παρελθόν, εάν μείνουμε στο αναπτυξιακό μας προφίλ για το υπόλοιπο του έτους (ένας «ισχυρός» τριμηνιαίος ρυθμός ανάπτυξης 0,1% στο δεύτερο τρίμηνο και ένα «αδύναμο» 0,1% για το τρίτο/δώδεκα τρίμηνο), η πρόβλεψή μας για το 2025 θα αυξηθεί μηχανικά από 0,7% σε 1,2%.» υπογραμμίζει η έκθεση.

Τα σενάρια για τους δασμούς

Η ελβετική τράπεζα έχει σχεδιάσει τέσσερα βασικά σενάρια για το πώς θα εξελιχθούν οι συνομιλίες της ΕΕ για την εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ ενώ υπογραμμίζει ότι όλα τα σενάρια υπόκεινται σε σημαντική αβεβαιότητα.

Τα σενάρια είναι τα ακόλουθα:

(1) Δασμός περίπου 10% – κοντά στο τρέχον βασικό σενάριο

«Ένας αμοιβαίος δασμός 10%, σε συνδυασμό με δασμό 25% στα αυτοκίνητα, 50% στον χάλυβα, το αλουμίνιο και τον χαλκό, και απαλλαγή από δασμούς για φαρμακευτικά προϊόντα, θα απέφερε έναν σταθμισμένο μέσο δασμό των ΗΠΑ στις εισαγωγές από την Ευρωζώνη περίπου 10,7% – απότομα αυξημένο από περίπου 1,5% πριν από τις 2 Απριλίου. Έχουμε υποστηρίξει προηγουμένως ότι ένας δασμός 10% (που είναι η βασική μας υπόθεση) θα μείωνε την αύξηση του ΑΕΠ της Ευρωζώνης κατά 0,1-0,3 ποσοστιαίες μονάδες σε διάστημα ενός έτους, αλλά δεδομένης της ισχυρής αύξησης του ΑΕΠ για το πρώτο τρίμηνο του 2025, ο ετήσιος μέσος όρος θα εξακολουθούσε να είναι περίπου 1,2% (το 2026 παρέμεινε αμετάβλητο στο 1%).

»Σύμφωνα με δημοσίευμα της περασμένης εβδομάδας, η ΕΕ κινείται προς την αποδοχή ενός βασικού αμοιβαίου δασμού 10% των ΗΠΑ, ενώ παράλληλα αναζητά εξαιρέσεις για βασικούς τομείς όπως η αυτοκινητοβιομηχανία και η αεροδιαστημική (σύνδεσμος). Εάν η ΕΕ καταφέρει να διαπραγματευτεί χαμηλότερους δασμούς για επιλεγμένους τομείς (π.χ. 10% για τα αυτοκίνητα και 0% για την αεροδιαστημική), ο μέσος σταθμισμένος δασμός θα μειωνόταν σε περίπου 9,1% από 10,7%, κάτι που πιστεύουμε ότι θα μείωνε τη ζημία στην ετήσια ανάπτυξη του 2025 κατά περίπου 0,1 ποσοστιαίες μονάδες, υπονοώντας ενδεχομένως ρυθμό ανάπτυξης 1,3% το 2025 (το 2026 παρέμεινε αμετάβλητο στο 1%).

(2) Δασμοί 20% (δηλαδή το επίπεδο που ανακοινώθηκε την «Ημέρα της Απελευθέρωσης»)

»Εάν οι δασμοί στις εισαγωγές της Ευρωζώνης επανέλθουν στο ποσοστό 20% που ανακοινώθηκε στις 2 Απριλίου, ο μέσος σταθμισμένος δασμός θα αυξηθεί σε περίπου 17%. Σε αυτό το σενάριο, θα αναμέναμε οριακή συρρίκνωση του ΑΕΠ στο δεύτερο εξάμηνο του 2025 (με αύξηση του ΑΕΠ στο -0,1% σε τριμηνιαία βάση), αλλά μια κάπως ταχύτερη ανάκαμψη της ανάπτυξης σε σύγκριση με το σενάριο 30%, με αύξηση του ΑΕΠ στο πρώτο τρίμηνο του 2026 στο 0,3% σε τριμηνιαία βάση (σύμφωνα με το τρέχον βασικό μας σενάριο). Η προκύπτουσα ζημία στην ετήσια μέση ανάπτυξη θα ήταν -0,1 ποσοστιαία μονάδα για το 2025 (σε 1,1%) και -0,2 ποσοστιαίες μονάδες για το 2026 (σε 0,8%).

(3) Πιο αρνητικό σενάριο (30%)

»Εάν οι δασμοί στις εισαγωγές της Ευρωζώνης αυξηθούν στο 30% την 1η Αυγούστου, σύμφωνα με την επιστολή του Προέδρου Τραμπ, ο μέσος σταθμισμένος δασμός θα αυξηθεί σε περίπου 23%. Σε αυτό το σενάριο, θα αναμέναμε συρρίκνωση του ΑΕΠ στο δεύτερο εξάμηνο του 2025 (δηλαδή τεχνική ύφεση), με αύξηση του ΑΕΠ στο -0,1% σε τριμηνιαία βάση τόσο στο τρίτο όσο και στο τέταρτο τρίμηνο του 2025. Η ανάπτυξη στο πρώτο τρίμηνο του 2026 θα ήταν και πάλι θετική (0,2% σε τριμηνιαία βάση), αλλά κάτω από την τρέχουσα πρόβλεψή μας για 0,3% σε τριμηνιαία βάση. Ενώ αυτό θα είχε περιορισμένο αντίκτυπο στον μέσο όρο του 2025 (-0,1 ποσοστιαία μονάδα), η αρνητική στατιστική μεταφορά θα υποδήλωνε αρνητικό αντίκτυπο -0,3 ποσοστιαίων μονάδων στην ανάπτυξη του 2026. Δεδομένου του ισχυρού πρώτου τριμήνου του 2025, εκτιμούμε ότι η αύξηση του ΑΕΠ το 2025 πιθανότατα θα φτάσει στο 1,1% (από 0,7%), αλλά η πρόβλεψη για το 2026 θα μειωθεί στο 0,7% (από 1%).

(4) Χειρότερο σενάριο (50%)

»Σε ένα σενάριο όπου ο Πρόεδρος Τραμπ θα υλοποιήσει την προηγούμενη απειλή του για αύξηση των δασμών στην Ευρώπη στο 50%, ο μέσος σταθμισμένος δασμός θα αυξηθεί σε περίπου 33%. Σε αυτό το σενάριο, θα αναμέναμε μια πιο έντονη συρρίκνωση του ΑΕΠ στο δεύτερο εξάμηνο του 2025 (με αύξηση του ΑΕΠ -0,2% τριμηνιαία στο τρίτο και τέταρτο τρίμηνο), αφαιρώντας 0,2 ποσοστιαίες μονάδες από τον μέσο όρο του 2025 (δηλαδή 1%). Η αύξηση του ΑΕΠ στο πρώτο τρίμηνο του 2026 πιθανότατα θα ήταν επίσης ασθενέστερη (0,2% τριμηνιαία έναντι 0,3% τριμηνιαία), επιφέροντας ένα συνολικό πλήγμα στην πρόβλεψη για το ΑΕΠ του 2026, η οποία ανέρχεται σε -0,5 ποσοστιαίες μονάδες, στο 0,5%.

»Θα τονίζαμε ότι οι εκτιμήσεις μας υπόκεινται σε σημαντική αβεβαιότητα, με την προκύπτουσα ζημία να υπόκειται πιθανότατα σε ανοδικό/αρνητικό κίνδυνο. Άλλωστε, οι εκτιμήσεις μας δεν καταγράφουν τις αρνητικές επιπτώσεις του κλίματος, οι οποίες είναι πιθανό να προκαλέσουν περαιτέρω ζημία. Επίσης, πιστεύουμε ότι τα σενάρια (2) έως (4) πιθανότατα θα ήταν απαράδεκτα για την ΕΕ και θα πυροδοτούσαν αντίποινα από την ΕΕ, και ενδεχομένως έναν κύκλο κλιμάκωσης «οφθαλμός αντί οφθαλμού», ο οποίος θα μπορούσε να αποδειχθεί ακόμη πιο επιζήμιος.»