Ο πόλεμος στην Ουκρανία θα διαμορφώσει τον κόσμο

Το αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία μπορεί να διαμορφώσει όχι μόνο το μέλλον της Ουκρανίας, αλλά και της ίδιας της ευρωπαϊκής φιλελεύθερης δημοκρατίας. Αυτός ο ισχυρισμός μπορεί να φαίνεται υπερβολικός, αλλά δεν είναι.

Πρώτον και πιο προφανές, η Ουκρανία αγωνίζεται για το δικαίωμα ενός λαού να επιλέξει τη μοίρα του. Η Ρωσία είναι μια απολυταρχία, όπως ήταν πάντα, που κυβερνάται από έναν πρόεδρο του οποίου η βούληση είναι νόμος. Οι Ουκρανοί αγωνίζονται με μεγάλη δεξιοτεχνία και θάρρος για την ελευθερία από μια τέτοια τυραννία και έτσι για να κάνουν τη δική τους επιλογή κατεύθυνσης.

Δεύτερον, όπως το έθεσαν η Fiona Hill και η Angela Stent σε άρθρο τους στο Foreign Affairs το 2022, ο Βλαντιμίρ Πούτιν «διέταξε την «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» του επειδή πιστεύει ότι είναι θεϊκό δικαίωμα της Ρωσίας να κυβερνά την Ουκρανία, να εξαλείψει την εθνική ταυτότητα της χώρας και να ενσωματώσει τον λαό της σε μια Μεγάλη Ρωσία». Οι Ευρωπαίοι πρέπει να θυμούνται ότι η ήπειρός τους διασταυρώνεται με παρόμοια αμφισβητούμενα σύνορα. Μόλις ανοίξει αυτό το κουτί της Πανδώρας, ποιος θα το κλείσει, ειδικά καθώς η πολιτική πέμπτη φάλαγγα του Πούτιν πλησιάζει όλο και περισσότερο στην εξουσία σε όλη την ήπειρο;

Τρίτον, η Ουκρανία μάχεται με μια δύναμη που έχει ως στόχο να κυριαρχήσει στην Ευρώπη. Μια νικηφόρα Ρωσία θα ήταν η μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη στην Ευρώπη, απειλώντας άμεσα τα γειτονικά μέλη του ΝΑΤΟ και της ΕΕ. Με τις ΗΠΑ να αδιαφορούν ολοένα και περισσότερο για την τύχη της ηπείρου, αυτό θα άφηνε την Ευρώπη τόσο φοβισμένη όσο και αδύναμη.

Τέλος, αλλά εξίσου σημαντικό, αν οι Ευρωπαίοι δεν δράσουν αποτελεσματικά, οι ΗΠΑ μείνουν στην άκρη και ο άξονας Ρωσίας, Κίνας και Βόρειας Κορέας κερδίσει, τι θα συμβεί στην ισορροπία δυνάμεων και ιδεών σε όλο τον κόσμο; Ποιος θα πιστέψει – ή θα εμπιστευτεί – εκείνους που ισχυρίζονται ότι υποστηρίζουν την ελευθερία και τη δημοκρατία, όταν είναι έτοιμοι να κάνουν πίσω καθώς αυτά τα ιδανικά εξαλείφονται βάναυσα στα ίδια τους τα σύνορά.

Ωστόσο, όλα απέχουν πολύ από το να έχουν χαθεί. Το κρίσιμο σημείο είναι ότι ο πόλεμος συνεχίζεται εδώ και σχεδόν τρεισήμισι χρόνια. Ωστόσο, σύμφωνα με έκθεση του Ιουνίου του Κέντρου Διεθνών και Στρατηγικών Σπουδών , η Ρωσία έχει κερδίσει λιγότερο από το 1% του εδάφους της Ουκρανίας από το 2024. Προσθέτει ότι «η Ρωσία έχει υποστεί περίπου πέντε φορές περισσότερους θανάτους στην Ουκρανία από όλους τους ρωσικούς και σοβιετικούς πολέμους μαζί» μεταξύ του τέλους του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου και της έναρξης της πλήρους εισβολής τον Φεβρουάριο του 2022. Ο Πούτιν νόμιζε ότι θα ήταν μια εύκολη λύση. Πόσο λάθος έκανε αυτός ο τύραννος!

Ταυτόχρονα, οι συνομιλίες με ενημερωμένους ξένους στην Ουκρανία καθιστούν σαφές ότι, σύμφωνα με τα λόγια ενός, «η κατάσταση είναι επισφαλής». Ο λαός είναι εξαντλημένος, παρόλα αυτά συνεχίζει να αγωνίζεται. Επιπλέον, αγωνίζεται για όλους εμάς στη Δύση. Δεν πρέπει να επαναλάβουμε τα λάθη των κατευναστών πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Πρέπει τουλάχιστον να δώσουμε στην Ουκρανία τους πόρους που χρειάζεται.

Αυτό δεν μπορεί να είναι αδύνατο. Η Ρωσία δεν έχει καταφέρει να κερδίσει μέχρι στιγμής, παρά το γεγονός ότι έχει πληθυσμό σχεδόν τέσσερις φορές μεγαλύτερο από αυτόν της Ουκρανίας και ΑΕΠ (σε ισοτιμία αγοραστικής δύναμης) πάνω από 10 φορές μεγαλύτερο. Υπάρχουν επίσης κάποιοι λόγοι να πιστεύουμε ότι η ρωσική οικονομία βρίσκεται σε μεγαλύτερη πίεση από ό,τι παραδέχονται οι αρχές της. Το σουηδικό υπουργείο Οικονομικών μου λέει ότι πιστεύει ότι τα στοιχεία της ρωσικής κυβέρνησης για τον πληθωρισμό είναι πολύ υψηλότερα από αυτά που δημοσιεύει. Αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί το βασικό επιτόκιο της κεντρικής τράπεζας είναι 20%, ενώ ο πληθωρισμός είναι επίσημα σχεδόν 10%.

Πάνω απ ‘όλα, ο πληθυσμός και το ΑΕΠ (σε ΙΑΔ) της ΕΕ, συν το Ηνωμένο Βασίλειο, είναι 3,5 και 4,8 φορές μεγαλύτερα από αυτά της Ρωσίας, αντίστοιχα. Σε έναν τόσο καλά ισορροπημένο στρατιωτικό ανταγωνισμό, οι πόροι θα μπορούσαν να είναι καθοριστικοί. Αλλά έχουν δώσει αρκετά; Το Ukraine Support Tracker του Ινστιτούτου Κιέλου για την Παγκόσμια Οικονομία υποδηλώνει ότι όχι.

Μέχρι φέτος, οι Ευρωπαίοι (ΕΕ συν Ηνωμένο Βασίλειο) έδιναν παρόμοια ποσά στις ΗΠΑ. Έκτοτε, οι ΗΠΑ έχουν σταματήσει να παρέχουν κεφάλαια, υποστηρίζοντας ότι οι Ευρωπαίοι πρέπει να πληρώσουν. Βραχυπρόθεσμα, μόνο λίγες χώρες έχουν καλύψει αυτό το κενό . Αλλά αυτό πρέπει να τακτοποιηθεί. Μέχρι στιγμής, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δαπάνησαν μόνο το 0,1% του ετήσιου ΑΕΠ σε διμερή βοήθεια προς την Ουκρανία. Τουλάχιστον, πρέπει να το διπλασιάσουν αυτό αμέσως. Αυτό θα ήταν ακόμα λιγότερο από το μισό από αυτό που κάνουν η Δανία και οι χώρες της Βαλτικής και σχεδόν το ίδιο με την Πολωνία και την Ολλανδία.

Για να επιτευχθεί αυτός ο συνολικός στόχος, οι μεγαλύτερες χώρες πρέπει να δώσουν σημαντικά περισσότερα, ιδίως η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία. Ωστόσο, το πιο σημαντικό είναι ότι αυτό δεν θα πρέπει να είναι δύσκολο. Μέχρι στιγμής, η Γερμανία έχει κινητοποιήσει μόνο το 0,13% του ΑΕΠ – ένα ασήμαντο ποσό, δεδομένων των διακυβευόμενων ποσών. Η Γαλλία δίνει λιγότερο από το μισό αυτού του ποσού. Και οι δύο θα μπορούσαν και θα έπρεπε να προσφέρουν πολύ περισσότερα. Το ίδιο θα μπορούσαν και άλλοι.

Ο αμερικανικός στρατιωτικός εξοπλισμός, ιδίως ο επιθετικός, είναι επίσης ζωτικής σημασίας. Οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να παράγουν περισσότερο οι ίδιοι, να χρηματοδοτούν την παραγωγή της Ουκρανίας και να αγοράζουν απευθείας από τις ΗΠΑ. Η πρόσφατη διαμάχη του Ντόναλντ Τραμπ με τον Πούτιν θα μπορούσε να βοηθήσει σε αυτό.

Το μόνο κέρδος από τις φρικαλεότητες του 2025 είναι η διευκρίνιση που έφεραν. Γνωρίζουμε τώρα – ίσως ακόμη και ο Τραμπ να το γνωρίζει – ότι ο Πούτιν ενδιαφέρεται μόνο να κερδίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ό,τι δεν μπόρεσε να κερδίσει στο πεδίο της μάχης. Οι Ευρωπαίοι γνωρίζουν επίσης ότι οι ΗΠΑ του Τραμπ είναι ένας αναξιόπιστος σύμμαχος, αλλά μπορεί να πειστούν ή να αγοραστούν για να παρέχουν ό,τι χρειάζεται. Πρέπει επίσης να γνωρίζουν ότι το μέλλον τους εξαρτάται όλο και περισσότερο από τους ίδιους, ωστόσο, στην περίπτωση της Ουκρανίας, με τη βοήθεια και διεθνών οργανισμών, ιδίως του ΔΝΤ. Πρέπει να γνωρίζουν, κυρίως, ότι το ζήτημα δεν είναι οι πόροι, αλλά η θέληση και ο χρόνος. Πρέπει να κινητοποιήσουν ό,τι χρειάζεται για να αποδείξουν στους Ρώσους ότι δεν θα τους επιτραπεί να κερδίσουν και στους Ουκρανούς ότι είναι αξιόπιστοι σύμμαχοι.

Όπως και τη δεκαετία του 1930, οι αποφάσεις που λαμβάνονται τώρα θα μπορούσαν να διαμορφώσουν το μέλλον της ηπείρου, ακόμη και του κόσμου, για γενιές. Δεν είμαι αισιόδοξος. Αλλά για ένα πράγμα είμαι σίγουρος: αν η δημοκρατική Ευρώπη δεν μπορεί να δράσει από κοινού τώρα , είναι καταδικασμένη.