Οι φιλίες φιλίες, αλλά και το συμφέρον συμφέρον. Η Εθνική Εταιρεία Βελγικών Σιδηροδρόμων (SNCB) ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι επέλεξε την ισπανική κατασκευάστρια εταιρεία CAF για να αναθέσει την ανανέωση του στόλου και του εξοπλισμού της αφήνοντας στα κρύα του λουτρού τις «γειτονικές» της ανταγωνίστριες, τη γαλλική Alstom και τη γερμανική Siemens, που ήλπιζαν να αναλάβουν, καθεμιά για λογαριασμό της, την επένδυση πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ που έχει χρονικό ορίζοντα το 2034.
Συγκεκριμένα, το διοικητικό συμβούλιο της SNCB όρισε την CAF ως «προτιμώμενο πλειοδότη» στο πλαίσιο του έργου με τον κωδικό AM30, το οποίο περιλαμβάνει την ανανέωση έως και 600 τρένων, όπως διευκρίνισε ο Βέλγος υπουργός Κινητικότητας Ζαν-Λικ Κρίκε, ο οποίος έκανε λόγο για μια σύμβαση αξίας «αρκετών δισεκατομμυρίων ευρώ» – απέφυγε να δώσει κάποια εκτίμηση ως τάξη μεγέθους.
«Αναγνωρίζω αυτήν την αυτόνομη απόφαση που έλαβε η SNCB, όπως ορίζουν οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί, και τώρα αναμένω από την εταιρεία να μετατρέψει τη συμφωνία σε ένα συγκεκριμένο, φιλόδοξο και διαρθρωτικό βιομηχανικό έργο για τους βελγικούς σιδηροδρόμους», σχολίασε ο Ζαν-Λικ Κρίκε.
«Αυτή η συμφωνία αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία για να κάνουμε ένα βήμα μπροστά στον τομέα των εθνικών μεταφορών», πρόσθεσε ο Βέλγος υπουργός υπενθυμίζοντας ότι ο στόχος της κυβέρνησή του είναι να «αυξήσει το μερίδιο των σιδηροδρόμων στο συνολικό μεταφορικό δίκτυο της χώρας κατά 30% έως το έτος 2032».
Η κυβέρνηση του Βελγίου, όπως και οι άλλες κυβερνήσεις των χωρών της βόρειας και κεντρικής Ευρώπης, για λόγους και οικονομικούς αλλά και περιβαλλοντικούς πριμοδοτούν με κάθε τρόπο τον σιδηρόδρομο έναντι των οδικών και κυρίως των αεροπορικών μεταφορών, που θεωρούνται εξαιρετικά ρυπογόνες. Στο πλαίσιο αυτό κάποιες κυβερνήσεις έχουν απαγορεύσει τις αεροπορικές πτήσεις σε προορισμούς που βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη των 500 χιλιομέτρων, εφόσον οι προορισμοί αυτοί εξυπηρετούνται με το σιδηρόδρομο.
Η Alstom στα δικαστήρια
Ο Βέλγος υπουργός μίλησε για «προτιμώμενο πλειοδότη» που επιλέχθηκε από «ανεξάρτητο διοικητικό συμβούλιο» μιας κρατικής εταιρείας σιδηροδρόμων. Ήταν όντως μια επίδειξη ανεξαρτησίας για τη διοίκηση της SNCB η επιλογή της ισπανικής CAF και η ανάθεση του έργου σ’ αυτήν, διότι η βελγική εταιρεία χρειάστηκε να παλέψει με δύο επιδραστικότατες επιχειρηματικές υπερδυνάμεις, η μία εκ των οποίων αποτελεί ουσιαστικά και «εθνικό πρωταθλητή».
Κι αυτό επειδή η μειοδότρια Alstom είναι κατ’ ουσίαν βελγική, αφού στο διαγωνισμό μετείχε η θυγατρική της γαλλικής εταιρείας, Alstom Belgium. Η δημόσια εταιρεία σιδηροδρόμων του Βελγίου δεν δίστασε να αντιμετωπίσει την «εθνική πρωταθλήτρια» Alstom Belgium ακόμα και στο ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο της χώρας.
«Η ανακοίνωση ως πλειοδότριας της CAF την Τετάρτη αποτελεί στην πραγματικότητα την επιβεβαίωση της αρχικής επιλογής της SNCB. Διότι η SNCB είχε ήδη εκφράσει από τις αρχές του 2025 την προτίμησή της για την ισπανική εταιρεία στην πρόσκληση υποβολής προσφορών που είχε προκηρυχθείο το 2022», μεταδίδει το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AFP).
Το πήρε… μανιάτικα
«Ωστόσο, το Συμβούλιο της Επικρατείας του Βελγίου ακύρωσε αυτήν την αρχική απόφαση της SNCB μετά από εξαιρετικά επείγουσα ένσταση της Alstom Belgium, μιας εκ των χαμένων του πλειοδοτικού διαγωνισμού», συμπληρώνει το Πρακτορείο. Την Τετάρτη 23 Ιουλίου η SNCB διαβεβαίωσε ότι εμμένει στην απόφασή της, αφού έλαβε υπόψη της τις ενστάσεις και την αρχική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Όμως και ο καθ’ ύλην αρμόδιος υπουργός Ζαν-Λικ Κρίκε στις αρχές Ιουλίου δέχθηκε πυρά στο βελγικό Κοινοβούλιο από βουλευτές που διατείνονταν ότι μετά τη απώλεια της σημαντικής αυτής σύμβασης θα τεθούν σε κίνδυνο πολλές θέσεις εργασίας σε ένα εργοστάσιο της Alstom Belgium κοντά στην πόλη Μπριζ.
«Η ουσία μιας ευρωπαϊκής αγοράς είναι να επιλέγει κανείς αντικειμενικά με βάση τη συνολική απόδοση μιας επένδυσης και να βάζει στην άκρη τις εθνικές προτιμήσεις», υπενθύμισε ο Κρίκε την Τετάρτη. Αλλά και από το βήμα του Κοινοβουλίου δεν έκρυψε στους διαμαρτυρόμενους βουλευτές και στο βελγικό λαό ότι η πρόταση της CAF ήταν «ελαφρώς καλύτερη από αυτήν της Alstom όσον αφορά την κατανάλωση ενέργειας». Διότι η ενέργεια είναι μια από τις σημαντικές παραμέτρους στη συμφωνία.
«Η παραγγελία περιλαμβάνει ηλεκτροκίνητους συρμούς που προορίζονται να αντικαταστήσουν όσες ντιζελοκίνητες μηχανές έχουν απομείνει», τόνισε η SNCB, διευκρινίζοντας ότι «οι προσφορές που υπέβαλαν οι τρεις μνηστήρες του έργου συμπεριελάμβαναν την αξιοποίηση τοπικών παρόχων υπηρεσιών, κάτι που συνεκτιμήθηκε προτού γίνει η τελική επιλογή».
