Ιαπωνία: Το σχέδιο για επένδυση μισού τρισ. δολ. στις business του Τραμπ

Ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ επιθυμεί εδώ και καιρό ένα αμερικανικό κρατικό επενδυτικό ταμείο που θα του παρέχει πλήρη ελευθερία να κάνει μεγάλες επενδύσεις σε βασικούς τομείς. Και η η Ιαπωνία θα μπορούσε να τον βοηθήσει να πετύχει το επόμενο καλύτερο αποτέλεσμα.

Στο πλαίσιο της εμπορικής συμφωνίας που επιτεύχθηκε αυτή την εβδομάδα , η Ιαπωνία συμφώνησε να επενδύσει 550 δισεκατομμύρια δολάρια σε έργα σε στρατηγικές βιομηχανίες των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένης της ενέργειας, της κατασκευής ημιαγωγών και της ναυπηγικής. Ο Λευκός Οίκος δήλωσε ότι ο Τραμπ θα έχει τον τελικό λόγο για το πού θα πάνε τα χρήματα και ότι οι ΗΠΑ θα κρατήσουν το 90% των κερδών από τυχόν επενδύσεις.

Ένας αξιωματούχος του Τραμπ δήλωσε ότι η κυβέρνηση σκέφτεται τη συμφωνία σαν ένα ταμείο κρατικού πλούτου που χρηματοδοτεί η Ιαπωνία.

Τα χρήματα θα έχουν τη μορφή μετοχικού κεφαλαίου, δανείων και εγγυήσεων δανείων και θα προέρχονται από την ιαπωνική κυβέρνηση και όχι από ιδιωτικές εταιρείες, δήλωσε ο γερουσιαστής Μπιλ Χάγκερτι (Ρεπουμπλικάνος, Τενεσί), ο οποίος συναντήθηκε την Πέμπτη με ιαπωνική αντιπροσωπεία.

Ο ίδιος υπογράμμισε ότι η συμφωνία δεν περιλαμβάνει καμία δέσμευση του ιδιωτικού τομέα που έχει ήδη αναληφθεί, όπως η δέσμευση της ιαπωνικής επενδυτικής εταιρείας SoftBank να υποστηρίξει ένα έργο τεχνητής νοημοσύνης ύψους έως και 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων, γνωστό ως «Stargate».

«Αυτό είναι ξεχωριστό από όλα αυτά», δήλωσε ο Χάγκερτι, ο οποίος ήταν πρέσβης στην Ιαπωνία κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ. «Αυτή είναι μια δέσμευση της ιαπωνικής κυβέρνησης».

Οι προκλήσεις και τα ερωτηματικά

Όπως υπογραμμίζει η Wall Street Journal, εάν το ταμείο υλοποιηθεί όπως οραματίζεται ο Τραμπ -αυτό μένει να επιβεβαιωθεί- θα έδινε σε έναν Αμερικανό πρόεδρο πρωτοφανή εξουσία να κατευθύνει χρήματα σε έργα της επιλογής του, ενδεχομένως με σημαντικές επιπτώσεις σε συγκεκριμένους κλάδους. Θα έθετε επίσης την κυβέρνηση των ΗΠΑ σε ανταγωνισμό με μερικές από τις μεγαλύτερες επενδυτικές εταιρείες στον κόσμο.

Προηγούμενες εμπορικές συμφωνίες περιελάμβαναν επενδυτικές δεσμεύσεις, αλλά η συμφωνία με την Ιαπωνία είναι ασυνήθιστη, δήλωσε η Κριστίνα Ντέιβις, καθηγήτρια ιαπωνικής πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, η οποία διευθύνει το πρόγραμμά του για τις σχέσεις ΗΠΑ-Ιαπωνίας.

Ο σοσιαλιστής Τραμπ

«Εκεί που παρεκκλίνει αυτό είναι το βήμα προς την επένδυση προς την κατεύθυνση του προέδρου, με τα κέρδη να πηγαίνουν στις ΗΠΑ», είπε. «Το κάνει να ακούγεται καταναγκαστικό, σοσιαλιστικό και πρωτοφανές από οποιαδήποτε άποψη σε σχέση με προηγούμενες εμπορικές διαπραγματεύσεις».

Ο Τραμπ έχει επιδιώξει να διαδραματίσει άμεσο ρόλο στον επιχειρηματικό κόσμο των ΗΠΑ. Έχει πει στις εταιρείες να απορροφήσουν τους δασμούς χωρίς να αυξήσουν τις τιμές , έχει ενθαρρύνει την Coca-Cola να χρησιμοποιήσει ζάχαρη από ζαχαροκάλαμο στο κορυφαίο αναψυκτικό της και του δόθηκε «χρυσή μετοχή» στην πώληση της US Steel στην ιαπωνική Nippon Steel , κάτι που του παρείχε ευρεία εξουσία επί της λειτουργίας της US Steel από την Nippon Steel.

Η κατοχή ενός επενδυτικού ταμείου θα διεύρυνε τον ρόλο του στις αμερικανικές επιχειρήσεις.

«Αυτό είναι κυριολεκτικά η ιαπωνική κυβέρνηση που δίνει στον Τραμπ 550 δισεκατομμύρια δολάρια και λέει: “Πήγαινε να διορθώσεις ό,τι χρειάζεται να διορθώσεις”», δήλωσε ο υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λάτνικ σε τηλεοπτική εμφάνιση.

Ένας αξιωματούχος της κυβέρνησης έδωσε ένα υποθετικό παράδειγμα για το πώς θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν τα ιαπωνικά χρήματα: Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν την κατασκευή μιας εγκατάστασης ημιαγωγών -για παράδειγμα, για την Intel- και στη συνέχεια να την μισθώσουν στην Intel και να κρατήσουν το 90% των εσόδων από τη μίσθωση. Ο αξιωματούχος έδωσε επίσης το παράδειγμα της αγοράς ενός ορυχείου και της διευθέτησης της λειτουργίας του από μια εταιρεία όπως η Rio Tinto.

Μια συμφωνία επί της αρχής

Το σχέδιο έχει εγείρει περισσότερα ερωτήματα παρά απαντήσεις στη Wall Street και όχι μόνο. Οι λεπτομέρειες παραμένουν ασαφείς, συμπεριλαμβανομένου του εάν η Ιαπωνία θα έχει κάποια διακριτική ευχέρεια επί των έργων και της χρονικής περιόδου κατά την οποία θα πραγματοποιηθούν οι επενδύσεις.

Ο Χάγκερτι δήλωσε ότι η επένδυση θα επιβλέπεται από δύο διαχειριστές που υποστηρίζονται από την Ιαπωνία, την Japan Bank for International Cooperation και την Nippon Export and Investment Insurance.

Ένας αξιωματούχος της κυβέρνησης δήλωσε ότι τα κεφάλαια πιθανότατα θα φτάσουν μόνο όταν χρειαστεί, ενώ ένας άλλος είπε ότι ο ρυθμός επεξεργασίας βρίσκεται ακόμη υπό επεξεργασία. «Όπως γνωρίζετε, αυτές οι συμφωνίες έχουν συμφωνηθεί επί της αρχής, αλλά δεν έχουν ακόμη πλήρως διατυπωθεί», δήλωσε ο Χάγκερτι. Ένας αξιωματούχος της ιαπωνικής κυβέρνησης και ένας αξιωματούχος της κυβέρνησης Τραμπ δήλωσαν ότι οι πηγές και η δομή της χρηματοδότησης βρίσκονται ακόμη υπό καθορισμό.

Η επιλογή των επενδύσεων

Κατά την επιλογή επενδύσεων, ο Τραμπ θα έχει βοήθεια από τον Επιταχυντή Επενδύσεων των ΗΠΑ του Υπουργείου Εμπορίου, με επικεφαλής τον πρώην επενδυτικό τραπεζίτη της Morgan Stanley, Μάικλ Γκράιμς . Η ομάδα του θα βοηθήσει στον εντοπισμό επενδύσεων και θα διασφαλίσει ότι τα κεφάλαια χρησιμοποιούνται σωστά και γρήγορα, αναφέρουν στη WSJ άτομα που γνωρίζουν το θέμα.

Το μέγεθος της δέσμευσης επισκιάζει τα περισσότερα επενδυτικά κεφάλαια. Είναι υπερδιπλάσιο του μεγέθους των ακαθάριστων άμεσων ξένων επενδύσεων της Ιαπωνίας στις ΗΠΑ πέρυσι, σύμφωνα με ερευνητικό σημείωμα της Goldman Sachs αυτή την εβδομάδα.

Η Ντέιβις, καθηγήτρια του Χάρβαρντ, υποψιάζεται ότι μεγάλο μέρος των χρημάτων θα πρέπει να έχει τη μορφή δανείων ή εγγυήσεων, δεδομένου ότι η ιαπωνική κυβέρνηση είναι πολιτικά διαλυμένη και παλεύει με το χρέος. «Δεν μπορούμε πραγματικά να αξιολογήσουμε τη συμφωνία επειδή είναι τόσο ασαφής σε αυτό το στάδιο», ανέφερε.

Το φιλόδοξο έργο Stargate, το οποίο αποκαλύφθηκε στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο και περιελάμβανε δέσμευση από την OpenAI, έχει ήδη μειωθεί , ανέφερε η Wall Street Journal την περασμένη εβδομάδα.

Οι φιλοδοξίες Τραμπ

Ο Τραμπ υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα τον Φεβρουάριο, δίνοντας εντολή στην ομάδα του να αναπτύξει ένα σχέδιο για τη δημιουργία ενός κρατικού επενδυτικού ταμείου εντός 90 ημερών. Είχε αναφέρει την ιδέα κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, όπου ζήτησε τη δημιουργία ενός ταμείου για επενδύσεις σε τομείς όπως οι υποδομές και η ιατρική έρευνα.

«Νομίζω ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα, θα έχουμε ένα από τα μεγαλύτερα ταμεία», δήλωσε ο Τραμπ κατά την υπογραφή του εκτελεστικού διατάγματος. «Θα δημιουργήσουμε πολύ πλούτο για το ταμείο».

Αλλά η προθεσμία των 90 ημερών ήρθε και πέρασε χωρίς να δημοσιοποιηθεί κανένα σχέδιο. Παρέμεινε άλυτο το πώς μια χώρα όπως οι ΗΠΑ, η οποία παρουσίαζε συνεχώς ελλείμματα στον προϋπολογισμό, θα μπορούσε να συνεισφέρει χρήματα.

Ο Τραμπ και οι σύμμαχοί του σκέφτηκαν ότι τα κεφάλαια θα μπορούσαν να προέλθουν από αυξημένους δασμούς ή από μια περίπλοκη συμφωνία για την απομάκρυνση των Fannie Mae και Freddie Mac από την κρατική κηδεμονία. Η τελευταία ιδέα δεν έχει αποκτήσει μεγάλη δυναμική, με τον υπουργό Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ να λέει ότι θα πρέπει να γίνει προσεκτικά για να αποφευχθεί η αύξηση των επιτοκίων στεγαστικών δανείων .

Αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ προβάλλουν τώρα τη δέσμευση της Ιαπωνίας ως την απάντηση.

«Λάβαμε ένα μπόνους 550 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τη χώρα», δήλωσε ο Τραμπ αυτή την εβδομάδα.