Καλώδιο Ελλάδας – Κύπρου: Άλλη μία σύσκεψη για το έργο, στην «πρίζα» το καλώδιο Ερντογάν

Εκτός «πρίζας» κρατά η Λευκωσία το καλώδιο Ελλάδας – Κύπρου, την ώρα που ο Ταγίπ Ερνογάν επιταχύνει την ηλεκτρική διασύνδεση της Τουρκίας με τα κατεχόμενα.

Για αύριο 31 Ιουλίου έχει προγραμματιστεί η τέταρτη συνεχόμενη σε διάστημα περίπου ενός μήνα σύσκεψη για το καλώδιο Ελλάδας – Κύπρου (Great Sea Interconnector – GSI) με τη συμμετοχή των Ρυθμιστών Ενέργειας της Ελλάδας (ΡΑΑΕΥ) και της Κύπρου (ΡΑΕΚ), τον ΑΔΜΗΕ και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στόχος της νέας τηλεδιάσκεψης είναι να αρθούν οι επιφυλάξεις της ΡΑΕΚ ως προς την έγκριση της χρηματοδότησης του GSI, που αναλογεί στους Κύπριους καταναλωτές ρεύματος και να βγει από τον πάγο το στρατηγικής σημασίας έργο για τα συμφέροντα της Ελλάδας και της Κύπρου.

Το σχέδιο για την ηλεκτρική διασύνδεση με τα κατεχόμενα έχει ξεκινήσει από το 2016, όταν το ψευδοκράτος και η Τουρκία συμφώνησαν την πρώτη τεχνική μελέτη

Οι μεθοδικές κινήσεις Ερντογάν για το καλώδιο

Κι ενώ η Λευκωσία προβάλει προσκόμματα για ένα ισχυρής γεωπολιτικής σημασίας έργο, ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν προχωρά μεθοδικά το project της ηλεκτρικής διασύνδεσης της χώρας του με τα κατεχόμενα της Κύπρου. Ακολουθεί μία στρατηγική η οποία με εργαλείο την ηλεκτρική διασύνδεση επιδιώκει την πλήρη ενσωμάτωση των κατεχόμενων στο τουρκικό κράτος.

Αξίζει να σημειωθεί ότι και με άλλα έργα που έχουν υλοποιηθεί τις τελευταίες δεκαετίες όπως τα δίκτυα τηλεπικοινωνιών, ο αγωγός νερού η Άγκυρα προσαρτά με έργα στρατηγικής σημασίας τα κατεχόμενα. Όπως επίσης οι τράπεζες στα κατεχόμενα λειτουργούν με το τουρκικό χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Το σχέδιο για την ηλεκτρική διασύνδεση έχει ξεκινήσει από το 2016, όταν το ψευδοκράτος και η Τουρκία συμφώνησαν την πρώτη τεχνική μελέτη.

Την περίοδο 2017 -2019 ολοκλήρωσαν τις αρχικές τεχνικές και γεωφυσικές εκτιμήσεις.

Το καλώδιο έχει σχεδιαστεί να ξεκινά από την Μερσίνα, νότια της Τουρκίας και να καταλήγει διανύοντας μια υποθαλάσσια και χερσαία απόσταση 80 με 110 χιλιόμετρα στον Άγιο Επίκτητο, που βρίσκεται σε απόσταση 7,4 χλμ. από την περιοχή της Κερύνειας

Το 2023 υπογράφηκε ανάμεσα σε Τουρκία και ψευδοκράτος υπογράφηκε συμφωνία για την υλοποίηση του έργου.

Το καλώδιο είναι ισχύος 300 MW και υψηλής τάσης συνεχούς ρεύματος (HDVC) και ο αρχικός προγραμματισμός για την πόντιση του ήταν τη διετία 2024 – 2025. Ο χρόνος ολοκλήρωσης του έχει οριοθετηθεί για το 2028.

Το καλώδιο έχει σχεδιαστεί να ξεκινά από την Μερσίνα, νότια της Τουρκίας και να καταλήγει διανύοντας μια υποθαλάσσια και χερσαία απόσταση 80 με 110 χιλιόμετρα στον Άγιο Επίκτητο, που βρίσκεται σε απόσταση 7,4 χλμ. από την περιοχή της Κερύνειας.

Αν υλοποιηθεί το έργο του Ερντογάν, για το οποίο ο Τούρκος πρόεδρος στις 20 Ιουλίου ανακοίνωσε την αποφασιστικότητα του για την κατασκευή του, τότε επιτυγχάνεται η ενεργειακή απεξάρτηση των κατεχόμενων από την ελεύθερη Κύπρο

Η ενεργειακή δέσμευση των κατεχόμενων από την Τουρκία

Σημαντικό είναι επίσης και το γεγονός ότι αν υλοποιηθεί το έργο του Ερντογάν, για το οποίο ο Τούρκος πρόεδρος στις 20 Ιουλίου ανακοίνωσε την αποφασιστικότητα του για την κατασκευή του, τότε επιτυγχάνεται η ενεργειακή απεξάρτηση των κατεχόμενων από την ελεύθερη Κύπρο. Θα πρόκειται για μία τεράστια γεωστρατηγική ήττα της κυπριακής κυβέρνησης αλλά και ήττα για τα εθνικά συμφέροντα.

Ο τουρκικός διαχειριστής συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας TEIAS βρίσκεται στους κόλπους του Ευρωπαίου Διαχειριστή των Συστημάτων Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας

Με άρθρο του στην εφημερίδα της Κύπρου «Σημερινή» στο φύλλο της 27ης Ιουλίου ο Γιάννης Χαραλαμπίδης Δρ. Διεθνών Σχέσεων σημειώνει πώς τα έργα της Τουρκίας είναι παράνομα. Και για το καλώδιο ότι παραβιάζει τόσο το Διεθνές Δίκαιο όσο και το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Μάλιστα προτείνει στο άρθρο του συγκεκριμένες λύσεις ώστε η κυπριακή κυβέρνηση να πολεμήσει νομικά το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης των κατεχόμενων με την Τουρκία.

Το παράδοξο με την Τουρκία και τον ENTSO E

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο τουρκικός διαχειριστής συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας TEIAS βρίσκεται στους κόλπους του Ευρωπαίου Διαχειριστή των Συστημάτων Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας.

Έχει το ρόλο του παρατηρητή από το 2022 με τριετή θητεία αν και το 2019 ο ΑΔΜΗΕ είχε πετύχει να μην βρίσκεται σε αυτή τη θέση. Το 2022 όμως ο τότε υπουργός Εξωτερικών Κασουλίδης δεν άσκησε βέτο για λογαριασμό της Κύπρου.

Αυτό σημαίνει ότι η τουρκική πλευρά έχει τη δυνατότητα να προωθεί το συγκεκριμένο έργο στους ευρωπαϊκούς οργανισμούς.

Η ηλεκτρική διασύνδεση GSI υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά μένει παγωμένη μετά την περσινή τουρκική παρεμπόδιση των θαλάσσιων ερευνών για την πόντιση του καλωδίου αλλά και μετά τα εμπόδια που θέτει η Λευκωσία στην πληρωμή του μέρους του κόστους που της αναλογεί

Η σύσκεψη για το καλώδιο Ελλάδας – Κύπρου

Με αυτά τα δεδομένα, όπως προαναφέρθηκε, πραγματοποιείται μία νέα σύσκεψη αύριο Πέμπτη 31 Ιουλίου για το καλώδιο Ελλάδας – Κύπρου. Η Λευκωσία, μέσω της άρνησης της ΡΑΕΚ, δείχνει, όπως ερμηνεύουν αρμόδιες πηγές, να μην θέλει το στρατηγικής σημασίας έργο για τα συμφέροντα της Κύπρου και της Ευρώπης.

Η ΡΑΕΚ αρνείται να εγκρίνει το ρυθμιζόμενο έσοδο που θα δώσει τα κεφάλαια τα οποία χρειάζεται ο ΑΔΜΗΕ για να πληρώσει τις δαπάνες του καλωδίου των 1.000 χλμ. Το καλώδιο κατασκευάζει η κατασκευαστική Nexans.

Η ηλεκτρική διασύνδεση GSI υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά μένει παγωμένη μετά την περσινή τουρκική παρεμπόδιση των θαλάσσιων ερευνών για την πόντιση του καλωδίου αλλά και μετά τα εμπόδια που θέτει η Λευκωσία στην πληρωμή του μέρους του κόστους που της αναλογεί.

Η ανακοίνωση του καλωδίου Τουρκίας – κατεχόμενων στις 20 Ιουλίου μένει να φανεί αν θα επηρεάσει τη στάση της Λευκωσίας και η ΡΑΕΚ αναθεωρήσει στην αυριανή σύσκεψη την αρνητική της στάση.