Deutsche Bank: Ο επικεφαλής ενέκρινε αμφιλεγόμενη συναλλαγή, που μετά του ζητήθηκε να διερευνήσει

Ο διευθύνων σύμβουλος της Deutsche Bank, Κρίστιαν Σούινγκ, υπέγραψε μια συμφωνία 1,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, η οποία αργότερα εξετάστηκε στο πλαίσιο έρευνας την οποία επέβλεψε ο ίδιος και η οποία οδήγησε στην καταδίκη πρώην συναδέλφων του, σύμφωνα με έγγραφα που είδαν οι Financial Times.

Η συναλλαγή με την ιταλική τράπεζα UniCredit κανονίστηκε το 2010, όταν ο Σούινγκ ήταν επικεφαλής πιστωτικής της Deutsche και ήταν παρόμοια με μια αμφιλεγόμενη συμφωνία 2,2 δισεκατομμυρίων ευρώ από το 2008 με την ιταλική τράπεζα Monte dei Paschi di Siena.

Και οι δύο ήταν οι λεγόμενες ενισχυμένες συμφωνίες repo, οι οποίες χρησιμοποιούσαν ομόλογα και συναλλαγές παραγώγων για να αποκρύψουν το μέγεθος των δανείων που χορηγούσε η Deutsche σε άλλες τράπεζες, συμψηφίζοντας διαφορετικά στοιχεία μεταξύ τους.

Η Deutsche στη συνέχεια επαναδιατύπωσε τους λογαριασμούς της, αφού άλλαξε τη λογιστική αντιμετώπιση των συναλλαγών, από συναλλαγές χρηματοδότησης σε συναλλαγές παραγώγων.

Μετά από αυτή την αλλαγή, η τράπεζα το 2013 ανέθεσε έρευνα για τη λογιστική, την οποία επέβλεπε ο Σούινγκ, ο οποίος μέχρι τότε είχε γίνει επικεφαλής της μονάδας εσωτερικού ελέγχου της τράπεζας.

Ποινική δίκη στην Ιταλία

Τα ευρήματα του ελέγχου ήταν στο επίκεντρο ιταλικής ποινικής δίκης, στην οποία καταδικάστηκαν έξι πρώην τραπεζίτες της Deutsche σε ποινές φυλάκισης έως και τεσσάρων ετών και οκτώ μηνών για συνέργεια σε δόλια λογιστική και χειραγώγηση της αγοράς.

Οι διευθυντές αργότερα αθωώθηκαν από εφετείο και τώρα κατηγορούν την Deutsche για κακοδιαχείριση της υπόθεσης. Ένας από αυτούς μηνύει την τράπεζα για 152 εκατομμύρια ευρώ στη Φρανκφούρτη, ενώ άλλοι προετοιμάζουν παρόμοιες αγωγές στο Λονδίνο.

Σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα, καθώς και έγγραφα που είδαν οι FT, η Deutsche δεν αποκάλυψε τη συμμετοχή του Σούινγκ σε μία από τις συμφωνίες που συμπεριλήφθηκαν στην έρευνα, ούτε στην ίδια την έκθεση ελέγχου ούτε σε μεταγενέστερη παρουσίαση στην ιταλική κεντρική τράπεζα.

Σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν τη σκέψη της Deutsche, η αποκάλυψη του ρόλου του Σούινγκ ήταν περιττή, επειδή δεν υπήρχε πιθανή σύγκρουση συμφερόντων σε καμία χρονική στιγμή.

Η Deutsche δήλωσε στους FT ότι ο Σούινγκ, υπό τον ρόλο του ως επικεφαλής πιστωτικής, «συμμετείχε στην αξιολόγηση πιστωτικού κινδύνου των συναλλαγών, συμπεριλαμβανομένης της εν λόγω συναλλαγής UniCredit του 2010».

Η τράπεζα δήλωσε ότι ο έλεγχος του Σούινγκ δεν ασχολήθηκε με «την αξιολόγηση πιστωτικού κινδύνου των εν λόγω συναλλαγών», αλλά επικεντρώθηκε σε πτυχές στις οποίες ο Σούινγκ «δεν συμμετείχε» στον προηγούμενο ρόλο του.

«Οποιοσδήποτε ισχυρισμός για σύγκρουση συμφερόντων που αφορά τον Κρίστιαν Σούινγκ είναι εντελώς αβάσιμος», δήλωσε η τράπεζα.

Η Deutsche πρόσθεσε ότι επιμένει σε προηγούμενη δήλωσή της ότι ο έλεγχος διεξήχθη «ενδελεχώς, σωστά και ανεξάρτητα, και τα εμπλεκόμενα στελέχη εκπλήρωσαν τις ευθύνες τους κατάλληλα».

Ο έλεγχος του Σούινγκ ξεκίνησε αφού η Deutsche άλλαξε τον λογιστικό χειρισμό δισεκατομμυρίων ευρώ σε συμφωνίες με αντισυμβαλλόμενους, συμπεριλαμβανομένων των ιταλικών τραπεζών Monte dei Paschi και UniCredit.

Η έρευνα επικεντρώθηκε στη συναλλαγή Monte dei Paschi, η οποία είχε ιδιαίτερα αμφιλεγόμενα πρόσθετα χαρακτηριστικά που επέτρεψαν στην ιταλική τράπεζα να αποκρύψει ζημίες.

Σωρεία περίεργων υποθέσεων

Αλλά εξέτασε επίσης 87 άλλες ενισχυμένες συμφωνίες επαναγοράς με 22 αντισυμβαλλόμενους, συμπεριλαμβανομένης αυτής με την UniCredit, με περισσότερες από 30 από αυτές να έχουν αναδιατυπωθεί.

Ο έλεγχος κατηγόρησε τους τραπεζίτες που δόμησαν τις ενισχυμένες συμφωνίες επαναγοράς για την αναδιατύπωση, την οποία απέδωσε σε «αποτυχία του front office να ενημερώσει τα οικονομικά» σχετικά με τις βασικές λεπτομέρειες της δομής, υποστηρίζοντας το σκεπτικό που είχε δώσει η Deutsche για την αναδρομική λογιστική αλλαγή στον εξωτερικό ελεγκτή και τις ρυθμιστικές αρχές της.

Ένα ιταλικό εφετείο απέρριψε αργότερα αυτή την άποψη, υποστηρίζοντας ότι η δομή ήταν τυποποιημένη και γνωστή στην τράπεζα. Το εφετείο υποστήριξε επίσης ότι η δικαιολογία της Deutsche για την απόφαση για αναδιατύπωση ήταν άστοχη κίνηση, καθώς κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η τράπεζα είχε αλλάξει τα λογιστικά της στοιχεία για να παρακάμψει τις δαπανηρές κανονιστικές απαιτήσεις.

Η Deutsche Bank αμφισβήτησε τα συμπεράσματα του δικαστηρίου. Άτομα που γνωρίζουν τον τρόπο σκέψης της τράπεζας δήλωσαν στους FT ότι μια ξεχωριστή έρευνα που ανατέθηκε από τη γερμανική ρυθμιστική αρχή BaFin για το θέμα το 2014 δικαίωσε τον έλεγχο του Σούινγκ.

Ο Σούινγκ, ο οποίος ανήλθε στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου το 2018, δεν συμμετείχε στη σύναψη της πιο αμφιλεγόμενης συμφωνίας που βρισκόταν στο επίκεντρο της έρευνάς του – της συναλλαγής της Deutsche Bank το 2008 με την MPS αξίας 2,2 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Είχε, ωστόσο, ρόλο στη δεύτερη μεγαλύτερη συναλλαγή που υπόκειται σε λογιστική αλλαγή της Deutsche Bank: τη συναλλαγή του 2010 με την UniCredit.

Σε εκείνο το σημείο, ο Σούινγκ ήταν ο επικεφαλής πιστωτικός διευθυντής της τράπεζας και μέλος μιας επιτροπής που ενέκρινε τη συμφωνία της UniCredit στην οποία η Deutsche Bank απέκτησε ομόλογα αξίας τουλάχιστον 1,5 δισεκατομμυρίου ευρώ.

Η ιταλική τράπεζα δεσμεύτηκε να επαναγοράσει τους τίτλους σε μεταγενέστερο στάδιο και σε υψηλότερη τιμή — ένα τυπικό χαρακτηριστικό μιας συμφωνίας repo, με το spread που κέρδισε η Deutsche ουσιαστικά ισοδύναμο με τους τόκους που καταβάλλονται σε μια τράπεζα.

Η Deutsche Bank συνεργός σε απόκρυψη;

Η βελτιωμένη δομή repo επέτρεψε στους πελάτες να αποφύγουν τη χρήση λογιστικής mark-to-market, η οποία διαφορετικά θα τους είχε αναγκάσει να αναγνωρίσουν αμέσως τις αλλαγές στην αξία.

Πριν από τη συμφωνία, ωστόσο, η UniCredit απέκτησε τα ομόλογα που στήριζαν τη συναλλαγή από την Deutsche σε μια δομή παρόμοια με τη συναλλαγή MPS — που αναφέρεται ως «προμήθεια ομολόγων» στην εσωτερική της έρευνα και αποτελεί σημείο διαφωνίας επειδή σήμαινε ότι η κίνηση των ομολόγων ήταν κυκλική. Αυτό το γεγονός ήταν κλειδί για την αναδιατύπωση.

Έγγραφα που είδαν οι FT δείχνουν ότι η συμφωνία 1,5 δισεκατομμυρίων ευρώ της UniCredit που ενέκρινε ο Σούινγκ αναγνωρίστηκε ως «παρόμοια συναλλαγή» με τη συναλλαγή MPS στον εσωτερικό έλεγχο και ως μία από τρεις άλλες συγκρίσιμες συμφωνίες με «μεγάλα πλασματικά υπόλοιπα».

Τα έγγραφα δείχνουν επίσης ότι ο Σούινγκ συμμετείχε άμεσα στην έγκριση της συμφωνίας της UniCredit, η οποία εν μέρει χρειαζόταν την έγκριση του εκτελεστικού συμβουλίου. Σε ένα εσωτερικό email από τον Οκτώβριο του 2010, ο Σούινγκ είπε στους συναδέλφους του: «Η Unicredito εγκρίθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο».

Ο έλεγχός του διαπίστωσε ότι «δεν έγινε καμία αναφορά στην προμήθεια ομολόγων στο Έντυπο Πίστωσης και Έγκρισης του Διοικητικού Συμβουλίου», υποστηρίζοντας το επιχείρημα της Deutsche ότι το οικονομικό τμήμα της δεν γνώριζε όλες τις απαραίτητες λεπτομέρειες εκείνη την εποχή και ως εκ τούτου εσφαλμένα καταχώρησε τη συναλλαγή ως συναλλαγή repo και όχι ως συμφωνία παραγώγων.

Η Deutsche δήλωσε ότι «δεν γνώριζε κανένα στοιχείο που να υποδηλώνει ότι ο κ. Σούινγκ γνώριζε ότι η συναλλαγή της UniCredit αφορούσε προμήθεια ομολόγων», τονίζοντας ότι αυτή η πτυχή της συναλλαγής «δεν ήταν σχετικός παράγοντας για την αξιολόγηση του πιστωτικού κινδύνου μιας συναλλαγής repo».