Ο ελέφαντας στο δωμάτιο

Το ρολόι που μετράει σε πραγματικό χρόνο το αμερικανικό χρέος στο κέντρο του Μανχάταν αλλάζει με γοργούς ρυθμούς τα ψηφία του. Καθιερώθηκε το 1989 όταν το χρέος των ΗΠΑ ήταν κάτω από τα 3 τρισ. δολάρια. Σήμερα αγγίζει τα 37 τρισ. δολάρια και οι ετήσιες πληρωμές των τόκων ανέρχονται σε περίπου ένα τρισ. δολάρια.

Ένα διογκούμενο βάρος που όλοι αποφεύγουν να το διαχειριστούν με πιο ανησυχητικό στοιχείο το όλο και αυξανόμενο δημοσιονομικό έλλειμμα, που τον Ιούνιο του 2025 αυξήθηκε κατά 64 δισ. δολάρια και διαμορφώθηκε σε 1,91 τρισ. δολάρια.

Ο Ρέι Ντάλιο, δισεκατομμυριούχος ιδρυτής της Bridgewater Associate, περιέγραψε πρόσφατα τη δημοσιονομική κατάσταση σαν να βρίσκεται κανείς σε μια βάρκα που κατευθύνεται στα βράχια. Εξήγησε ότι οι πολιτικοί μπορεί να βλέπουν τον κίνδυνο αλλά διαφωνούν στο πως να το διαχειριστούν φοβούμενοι το πολιτικό κόστος.

Τον Φεβρουάριο ξαναπροειδοποίησε ότι «το χρέος συσσωρεύεται σαν πλάκα» στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και θα μπορούσε να οδηγήσει σε «καρδιακή προσβολή» την οικονομία των ΗΠΑ, με τη μορφή χρεοκοπίας της κεντρικής κυβέρνησης και της κεντρικής τράπεζας.

Μπορεί να φαντάζει ένα ακραίο σενάριο αλλά οι αριθμοί είναι αδυσώπητοι. Ακόμα και ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, Τζερόμ Πάουελ, που εξαιρετικά σπάνια σχολιάζει ζητήματα που δεν άπτονται του θεσμικού του ρόλου έχει επισημάνει σε διαφορετικές συνεντεύξεις  ότι οι ΗΠΑ είναι σε λάθος δημοσιονομικό μονοπάτι και όσο πιο νωρίς αλλάξουν πορεία τόσο λιγότερο επώδυνο θα είναι.

Ο Χένρι Πόλσον, πρώην υπουργός Οικονομικών που διαχειρίστηκε την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 μπορεί να μιλήσει πιο ελεύθερα. «Η τρέχουσα πορεία μας όσον αφορά τον ομοσπονδιακό δανεισμό δεν είναι βιώσιμη» είπε σε συνέντευξή του στο CNBC. «Δεν ξέρω αν αυτό σημαίνει ότι θα φτάσουμε στον τοίχο, ξέρετε, σε έξι μήνες ή σε έξι χρόνια, ή οτιδήποτε άλλο».

Στο ίδιο μήκος κινείται και η εκτίμηση των μισών από τους συμμετέχοντες στην 31η ετήσια έρευνα των διαχειριστών αποθεματικών που διενεργήθηκε μεταξύ Μαΐου και Ιουνίου από την UBS σε 70 ιδρύματα από 40 και πλέον χώρες και οι οποίοι βλέπουν πιθανή την αναδιάρθρωση του αμερικανικού χρέους, όπως ανέφερε το Marketwatch.

Κι όσο όλοι κοιτάνε τον ελέφαντα στο δωμάτιο οι δείκτες του ρολογιού θα αλλάζουν με μεγαλύτερη ταχύτητα καθώς θα σφίγγει ο κλοιός του αμερικανικού χρέους.