Σε έναν κόσμο γεωπολιτικών ανατροπών και αβεβαιότητας που επικρατεί στην παγκόσμια οικονομία, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα – αλλά και στην Ευρώπη – αντιμετωπίζουν αυξανόμενες προκλήσεις. Και το βασικό ερώτημα να είναι κατά πόσο και υπό ποιες προϋποθέσεις μπορούν παράλληλα με την βιωσιμότητα τους, να μετασχηματιστούν και να μπορέσουν να τροφοδοτήσουν την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητά.
Ας δούμε όμως λίγο τους αριθμούς. Όπως αναφέρει ανάλυση της Εθνικής Τράπεζας οι σχεδόν 890.000 ΜμΕ στην Ελλάδα συνεισφέρουν ετησίως κύκλο εργασιών της τάξης των 145 δισ. ευρώ. Τα 4/5 των ΜμΕ αντιστοιχούν σε ατομικές επιχειρήσεις, οι οποίες καλύπτουν αντίστοιχο μερίδιο στο σύνολο του εγχώριου εταιρικού τομέα (έναντι μόλις ½ του εταιρικού τομέα στην Ευρώπη).
Αν και σε αριθμό υπερτερούν οι ατομικές επιχειρήσεις, το μεγαλύτερο μερίδιο του κύκλου εργασιών (της τάξης του 60%) παράγεται από εταιρείες διάφορων νομικών μορφών (ΑΕ, ΟΕ, ΕΕ, ΕΠΕ κτλ.). Σε υψηλό ποσοστό δηλώνουν ότι επιθυμούν να επενδύσουν τα επόμενα δύο χρόνια σε εξοπλισμό κατά κανόνα, ενώ εκφράζει διάθεση να εξελιχθεί με τη χρήση τεχνολογιών Τεχνητής Νοημοσύνης.
Οι «δοκιμασίες»
Και μπορεί να έδειξαν μια σχετική ανθεκτικτότητα στις κρίσεις που έπληξαν την οικονομία, τώρα βρίσκονται αντιμέτωπες με ένα ευρύ πλέγμα προκλήσεων. Η έρευνα SAFE δείχνει ότι η σημαντικότερη πρόκληση που καλείται να αντιμετωπίσει η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα στη χώρα μας είναι η εύρεση εξειδικευμένου προσωπικού ή ανώτερων στελεχών, κάτι που ισχύει και στην πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών.
Ακολουθεί το κόστος παραγωγής ή εργασίας -το οποίο αυξήθηκε σημαντικά τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης, του αυξημένου κόστους πρώτων υλών και εν γένει του υψηλού πληθωρισμού- ενώ την πρόσβαση στη χρηματοδότηση ανέφερε ως κυριότερη πρόκληση το 14% των ελληνικών ΜμΕ που συμμετείχαν στην έρευνα, ποσοστό που είναι το υψηλότερο στην ΕΕ-27.
Και βέβαια το ρυθμιστικό πλαίσιο, το οποίο συνιστά βασική πρόκληση για το 11% των ελληνικών ΜμΕ, αποτελεί μαζί με το ενεργειακό κόστος το σημαντικότερο εμπόδιο για την αύξηση της επενδυτικής δραστηριότητας των ΜμΕ, σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
Ολιστική στρατηγική
Οπότε προφανώς απαιτείται μια ολιστική στρατηγική με πολιτικές και δράσεις που να διευκολύνουν τις πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις να αναπτυχθούν και να μεγαλώσουν.
Μια στρατηγική που, όπως έχει επισημανθεί κατ’ επανάληψη από τους θεσμικούς τους εκπροσώπους, ανάμεσα στα άλλα θα πρέπει να περιλαμβάνει ίση πρόσβαση σε κεφάλαια και ευκαιρίες, για να επενδύσουν στην τεχνολογική και παραγωγική τους αναβάθμιση, ανακατεύθυνση κοινοτικών προς τις ΜμΕ με συγκεκριμένες δράσεις, ευνοϊκή φορολογική πολιτική, η καλλιέργεια εγκαίρως των δεξιοτήτων των εργαζομένων σε αυτές για να μην βρεθούν στο περιθώριο της ψηφιακής οικονομίας και συμβουλευτική υποστήριξη.
Γιατί όπως είπε ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Ματέο Ρέντσι στο πρόσφατο 2o Ευρωπαϊκό Συνέδριο Επιχειρηματικότητας του Economist: «Πρέπει να διατηρήσετε την παράδοση των ΜμΕ, ώστε να εγγυηθείτε το μέλλον της χώρας σας».
