Πυρκαγιές: Σε πύρινο κλοιό η Νότια Ευρώπη

Φλόγες καταπίνουν ολόκληρες εκτάσεις, άνθρωποι χάνουν το βιος τους, το φυσικό περιβάλλον πλήττεται ανεπανόρθωτα για πολλοστή φορά. Πυρκαγιές σε πολλές περιοχές της χώρας παραμένουν ανεξέλεγκτες. Το μόνο ευχάριστο είναι πως η Πέμπτη ξημέρωσε με άπνοια καθώς σε όλα τα μέτωπα πνέουν 1 έως 2 Μποφόρ.

Όσο στην ευρύτερη περιοχή της Πάτρας όσο και γενικότερα στην Αχαΐα καίγονται σπίτια, στη Χίο εξελίσσονται «μάχες» γύρω ή ακόμη και μέσα σε χωριά, σε οικισμούς της ευρύτερης περιοχής της Άρτας μεγάλα μέτωπα καίνε ό,τι βρίσκουν στο διάβα τους.

Η εικόνα αυτή της πύρινης καταστροφής επεκτείνεται σε όλη τη νότια Ευρώπη, με καταστροφικές πυρκαγιές να φθάνουν στις παρυφές μεγάλων πόλεων, όπως η και η Ποντγκόριτσα. Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά: ο αριθμός των πυρκαγιών στην Ευρώπη έχει αυξηθεί κατά σχεδόν 50% σε σύγκριση με πέρυσι.

Οι πυροσβέστες δίνουν μάχη με τις φλόγες στην Ισπανία, την Πορτογαλία, τη Γαλλία, την Τουρκία, την Ελλάδα και το Μαυροβούνιο, καθώς οι θερμοκρασίες σε περιοχές της νότιας Ευρώπης ξεπερνούν τους 40 βαθμούς Κελσίου και οι χώρες εκδίδουν προειδοποιήσεις για καύσωνα.

Ο υπουργός Εσωτερικών της Ισπανίας, Φερνάντο Γκράντε-Μαρλάσκα, δήλωσε σε ραδιοφωνική συνέντευξη την Τετάρτη το βράδυ ότι έχει ειδοποιήσει την ΕΕ σε περίπτωση που η χώρα χρειαστεί βοήθεια. «Έχουμε προειδοποιήσει την ΕΕ για την ανάγκη πρόσθετων πόρων, ώστε να γνωρίζει ότι θα υπάρξει αίτημα κάποια στιγμή εάν οι συνθήκες γίνουν ακόμη πιο περίπλοκες ή εάν οι πόροι που έχουμε στη διάθεσή μας στην Ισπανία, η οποία είναι μία από τις χώρες με τους περισσότερους πόρους για την καταπολέμηση των δασικών πυρκαγιών, δεν επαρκούν».

Σε μια άλλη ραδιοφωνική συνέντευξη αργότερα, είπε ότι είχε ζητήσει από την ΕΕ δύο πυροσβεστικά αεροσκάφη Canadair, τα οποία θα μπορούσαν «να είναι στη διάθεση του κράτους» και να «σταλούν σε εκείνες [περιοχές] όπου… είναι απαραίτητα και αποτελούν προτεραιότητα».

«Καταλαβαίνουμε ότι λόγω των κλιματικών προβλέψεων… Θέλουμε να έχουμε αυτά τα αεροπλάνα στην εθνική μας επικράτεια το συντομότερο δυνατό για να τα χρησιμοποιήσουμε σε περίπτωση που χρειαστούν», πρόσθεσε.

Δύσκολη και η επόμενη εβδομάδα

Οι αξιωματούχοι προειδοποίησαν για «ακραίο κίνδυνο» πυρκαγιών σε αρκετές χώρες την ερχόμενη εβδομάδα.

Όπως γράφουν οι Financial Times, επικαλούμενες αρμόδιες πηγές η απειλή σε μεγάλο μέρος της Ιβηρικής χερσονήσου, στη νότια Γαλλία, στη Σλοβενία, στην Ουγγαρία, στην Ελλάδα, στη Ρουμανία, στη Βουλγαρία και στα υπόλοιπα Βαλκάνια είναι «ιδιαίτερα σοβαρή».

Η Ευρώπη έχει αντιμετωπίσει αρκετά κύματα καύσωνα κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών, τα οποία έχουν πυροδοτήσει ξηρασίες και πυρκαγιές, ενώ παράλληλα έχουν ασκήσει τεράστια πίεση στο ενεργειακό της σύστημα.

Ο Akshay Deoras, ερευνητής στο Εθνικό Κέντρο Ατμοσφαιρικής Επιστήμης και Τμήμα Μετεωρολογίας στο πανεπιστήμιο Reading, δήλωσε ότι οι καύσωνες ξηραίνουν το έδαφος και τη βλάστηση, «μετατρέποντας τα τοπία σε πυριτιδαποθήκες».

«Τα κύματα καύσωνα γίνονται πιο έντονα και συχνά λόγω της κλιματικής αλλαγής, πράγμα που σημαίνει ότι η κλιματική αλλαγή τροφοδοτεί άμεσα τις πυρκαγιές. Αυτό που βλέπουμε σε όλη την Ευρώπη αυτή τη στιγμή είναι ένα σαφές παράδειγμα του πώς οι παρατεταμένες θερμές και ξηρές συνθήκες καθιστούν τις πυρκαγιές πιο σφοδρές και πιο δύσκολο να ελεγχθούν.»

Στάχτη εκατοντάδες χιλιάδες εκτάρια

Δεδομένα από το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών για τις Δασικές Πυρκαγιές αυτή την εβδομάδα έδειξαν ότι περισσότερο από το διπλάσιο της έκτασης σε όλη την Ευρώπη έχει καεί από πυρκαγιές φέτος, ή περίπου 410.000 εκτάρια σε σύγκριση με λιγότερα από 189.000 εκτάρια πέρυσι.

Περίπου 1.600 μεμονωμένες πυρκαγιές έχουν εντοπιστεί στην ήπειρο μέχρι στιγμής το 2025, σε σύγκριση με περίπου 1.090 την ίδια περίοδο πέρυσι.

Μόνο στην Ισπανία, οι πυροσβέστες αντιμετωπίζουν 14 μεγάλες πυρκαγιές που είναι ενεργές σε 10 περιοχές, συμπεριλαμβανομένων της Καστίλης και Λεόν, της Γαλικίας και της Μαδρίτης, σύμφωνα με τον υπουργό Δικαιοσύνης Φέλιξ Μπολάνιος.

«Η κλιματική αλλαγή καθιστά τις ακραίες θερμοκρασίες προφανή κίνδυνο για πυρκαγιές στη χώρα μας, οι οποίες γίνονται ολοένα και πιο καταστροφικές και δύσκολες στην καταπολέμησή τους», είπε.

Δύο άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, συμπεριλαμβανομένου ενός 35χρονου εθελοντή πυροσβέστη στην Καστίλλη και Λεόν. Το Λας Μέδουλας, ένα φυσικό πάρκο και αρχαία ρωμαϊκή περιοχή εξόρυξης στην περιοχή που η UNESCO ανακήρυξε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς το 1997, έχει υποστεί ζημιές.

Η Σάρα Άαγκεσεν, υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος της Ισπανίας, δήλωσε σε ραδιοφωνική συνέντευξη την Τετάρτη ότι «ο αριθμός των πυρκαγιών και η έντασή τους» περιπλέκουν την κατάσταση.

«Η κατάσταση με τις πυρκαγιές παραμένει σοβαρή. Είναι απαραίτητο να δοθεί εξαιρετική προσοχή», έγραψε ο πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Αρκετές πυρκαγιές έχουν επίσης ξεσπάσει στην Πορτογαλία, ενώ η πρεσβεία των ΗΠΑ στο Μαυροβούνιο προειδοποίησε την Τρίτη ότι μια πυρκαγιά κοντά στην πρωτεύουσα Ποντγκόριτσα θα μπορούσε να εξαπλωθεί.

Ο περασμένος μήνας ήταν ο τρίτος θερμότερος Ιούλιος που έχει καταγραφεί παγκοσμίως, ξεπερνώντας μόνο το 2023 και το 2024. Η ευρωπαϊκή ήπειρος θερμαίνεται ταχύτερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο.