Η τεχνητή νοημοσύνη έχει γίνει ο νέος βοηθός γραφείου, με εργαλεία όπως το ChatGPT, να θεωρούνται σημαντικοί παράγοντες αύξησης της παραγωγικότητας, ωστόσο οι ψυχολόγοι προειδοποιούν ότι η υπερβολική εξάρτηση από αυτήν μπορεί να έχει ένα κρυφό κόστος: τις κοινωνικές και συναισθηματικές μας δεξιότητες. Μπορεί να υπονομεύσει την επικοινωνία στον χώρο εργασίας.
«Οι ανθρώπινες σχέσεις, παρά την «ακαταστασία» τους και την πολυπλοκότητά τους είναι κινητήριες δυνάμεις της προσωπικής ανάπτυξης», εξήγησε η ψυχολόγος Laura Greve από τη Βοστώνη, σε συνέντευξή της στο Business Insider. «Οι άλλοι άνθρωποι μας προκαλούν, μας εκπλήσσουν, μας απογοητεύουν και μας εμπνέουν με τρόπους που μας αναγκάζουν να βγούμε από τη ζώνη άνεσής μας».
Σίγουρα, η σύνδεση με τους ανθρώπους μπορεί να είναι δύσκολη. «Για να χτίσεις μια στενή σχέση, πρέπει να εμφανιστείς και να ρισκάρεις να πεις κάτι με το οποίο ο άλλος μπορεί να διαφωνήσει ή να αποκαλύψεις κάτι πολύ προσωπικό για τον εαυτό σου», είπε η Greve. «Δεν κερδίζεις πάντα».
Τεχνητή νοημοσύνη όπως junk food: Εύκολο, γρήγορο, αλλά όχι υγιεινό
Αυτό μπορεί να εξηγεί γιατί ορισμένοι εργαζόμενοι στρέφονται πλέον σε εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης αντί για συναδέλφους για βοήθεια. Ενώ οι συνάδελφοι μπορεί να είναι αλαζονικοί, κακοδιάθετοι ή απασχολημένοι, τα chatbots είναι συνήθως ασφαλή. Δεν κρίνουν ούτε ντροπιάζουν τους χρήστες. «Η τεχνητή νοημοσύνη, από τη φύση της, τείνει να ικανοποιεί τις υπάρχουσες προτιμήσεις μας αντί να τις αμφισβητεί», είπε η Greve, παρομοιάζοντας την υπερβολική χρήση της τεχνητής νοημοσύνης με το πρόχειρο φαγητό (junk food). Προσφέρει άμεση ικανοποίηση, αλλά με την πάροδο του χρόνου μπορεί να οδηγήσει σε αυτό που αποκαλεί «διαβητικές σχέσεις», αφήνοντας τους εργαζόμενους κοινωνικά υποσιτισμένους και συναισθηματικά στάσιμους.
Τα chatbots δεν κρίνουν, δεν διακόπτουν και δεν διαφωνούν. Δίνουν απαντήσεις κατόπιν αιτήματος χωρίς αμήχανες παύσεις ή έντονες συζητήσεις. Ωστόσο, αυτή η αβίαστη αλληλεπίδραση, υποστηρίζει η Greve, είναι ακριβώς το πρόβλημα. Η απουσία διαφωνιών ή δυσφορίας μπορεί να είναι ευχάριστη τη δεδομένη στιγμή, αλλά αφαιρεί τις τριβές που βοηθούν τους ανθρώπους να αναπτύξουν ανθεκτικότητα, ενσυναίσθηση και επιρροή σε πραγματικές συνθήκες.
Οι ανησυχίες της Greve αντανακλούν πρόσφατες έρευνες όπως επισημαίνει το economictimes. Μια έκθεση της βρετανικής πλατφόρμας Multiverse προειδοποίησε ότι οι εταιρείες ξοδεύουν εκατομμύρια για την υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης, αλλά επενδύουν πολύ λιγότερα στην ανάπτυξη των ανθρώπινων δεξιοτήτων που είναι απαραίτητες για την αποτελεσματική χρήση της τεχνολογίας. Η κριτική σκέψη, η συναισθηματική νοημοσύνη, η προσαρμοστικότητα και η ηθική συλλογιστική είναι μερικές από τις 13 ανθρώπινες ικανότητες που διαχωρίζουν έναν περιστασιακό χρήστη τεχνητής νοημοσύνης από έναν που τη χρησιμοποιεί πραγματικά πολύ.
«Η τεχνητή νοημοσύνη είναι ο συγκυβερνήτης, αλλά εξακολουθούμε να χρειαζόμαστε έναν κυβερνήτη», δήλωσε η Imogen Stanley, ανώτερη επιστήμονας στη Multiverse.
Μια μελέτη του MIT Media Lab παρατήρησε τις γνωστικές επιπτώσεις της εξάρτησης από την τεχνητή νοημοσύνη. Οι φοιτητές που χρησιμοποιούσαν συστηματικά το ChatGPT παρουσίαζαν ασθενέστερη μνήμη, χαμηλότερη πρωτοτυπία και ακόμη και μειωμένη εγκεφαλική δραστηριότητα όταν τους ζητούσαν να εργαστούν ανεξάρτητα. Οι ερευνητές το περιέγραψαν ως «συντόμευση που κοστίζει πολλά περισσότερα από χρόνο», προειδοποιώντας ότι η ευκολία μπορεί να γεννήσει πνευματική παθητικότητα.
Ο κίνδυνος για τους νέους εργαζόμενους
Η Greve ανησυχεί ιδιαίτερα για τις νεότερες γενιές που εισέρχονται στην αγορά εργασίας. Εάν οι πρώτες επαγγελματικές τους αλληλεπιδράσεις πραγματοποιούνται μέσω εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης, ενδέχεται να δυσκολευτούν να χτίσουν την εμπιστοσύνη και την επιρροή από τις οποίες εξαρτώνται οι πραγματικές προοπτικές καριέρας.
«Σκεφτείτε το άτομο που θέλετε να είστε στα 40, 50, 60», είπε. «Σε έναν κόσμο όπου όλοι έχουν πρόσβαση στα ίδια εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης, η ικανότητά σας να δημιουργείτε αυθεντικές ανθρώπινες σχέσεις, να εμπνέετε εμπιστοσύνη και να συνεργάζεστε θα γίνει το πιο σημαντικό επαγγελματικό σας πλεονέκτημα», λέει η ψυχολόγος.
Το μήνυμα είναι σαφές: η τεχνητή νοημοσύνη ήρθε για να μείνει, αλλά δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη χαοτική, και μερικές φορές δυσάρεστη, δυναμική των ανθρώπινων σχέσεων. Ακριβώς όπως μια διατροφή υπερφορτωμένη με γρήγορο φαγητό οδηγεί σε προβλήματα υγείας, η υπερβολική κατανάλωση αλληλεπιδράσεων που δημιουργούνται από την τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να προκαλέσει μια μορφή επαγγελματικού και συναισθηματικού υποσιτισμού.
Η πρόκληση για τους σημερινούς εργαζόμενους δεν είναι να απορρίψουν την τεχνητή νοημοσύνη, αλλά να τη χρησιμοποιήσουν ως συμπλήρωμα, και όχι ως υποκατάστατο, των δεξιοτήτων που μόνο οι άνθρωποι μπορούν να προσφέρουν.
Πηγή: in.gr
