Το λάδι καρύδας, ένα από τα βασικά προϊόντα μαγειρικής, γνωστό για τη χαρακτηριστική του γεύση και τα θρεπτικά του οφέλη, γίνεται ολοένα και πιο ακριβό, αναγκάζοντας τους καταναλωτές να αναζητήσουν εναλλακτικές.
Σε Ασία, Ινδία και Νοτιοανατολική Ασία, οι τιμές του λαδιού καρύδας εκτοξεύονται, με την Ινδία να καταγράφει τριπλασιασμό μέσα σε δύο χρόνια, μας ενημερώνει το Reuters σε εκτενές ρεπορτάζ του.
«Θα χρησιμοποιώ πιο φτηνό ηλιέλαιο για το καθημερινό μαγείρεμα και θα κρατήσω το λάδι καρύδας μόνο για πιάτα όπου η γεύση του είναι απαραίτητη», λέει η Leelamma Cherian από το Κεράλα της Ινδίας στο Reuters.
Οι αιτίες: Μειωμένη παραγωγή και ακραίες καιρικές συνθήκες
Η εκτίναξη των τιμών ξεκίνησε το δεύτερο εξάμηνο του 2024 και επιταχύνθηκε λόγω μειωμένης παραγωγής σε Ινδία και Νοτιοανατολική Ασία.
Οι περιοχές παραγωγής αντιμετώπισαν ξηρασία, παρατεταμένη ζέστη, προσβολές από έντομα και ασθένειες.
Οι τιμές στην Ινδία σχεδόν τριπλασιάστηκαν σε λιγότερο από δύο χρόνια, φτάνοντας τις 423.000 ρουπίες ανά μετρικό τόνο, ενώ η παγκόσμια τιμή εκτινάχθηκε στα 2.990 δολάρια ανά τόνο.
Η ζήτηση υπερβαίνει την προσφορά
Η Διεθνής Κοινότητα Καρύδας (ICC) προβλέπει ότι οι υψηλές τιμές θα συνεχιστούν στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, κυμαινόμενες μεταξύ 2.500 και 2.700 δολαρίων ανά τόνο.
Ακόμη και με την παραγωγή της νέας σεζόν, οι τιμές δεν αναμένεται να πέσουν κάτω από τα 2.000 δολάρια σύντομα.
Οι παράγοντες που καθυστερούν την ανάκαμψη περιλαμβάνουν παραμελημένες φυτείες, ακατάλληλους σπόρους και ακραίες καιρικές συνθήκες.
Η επίδραση σε τρόφιμα και καλλυντικά
Το κύμα αύξησης τιμών δεν επηρεάζει μόνο το λάδι, αλλά και τα προϊόντα καρύδας όπως το γάλα, το copra, την πάστα και το νερό καρύδας, καθώς και παραγωγούς σαμπουάν και καλλυντικών που βασίζονται στο λάδι για την υψηλή περιεκτικότητα σε λαουρικό οξύ.
Παγκόσμια παραγωγή υπό πίεση
Η παραγωγή λαδιού καρύδας πέφτει, καθώς τα δέντρα γερνούν και η επαναφύτευση είναι ανεπαρκής.
Η παγκόσμια παραγωγή παρέμεινε σταθερή γύρω στους 3,67 εκατ. τόνους τα τελευταία 30 χρόνια, με μικρές μόνο διακυμάνσεις.
Ακραίες καιρικές συνθήκες, όπως ξηρασία ή ξαφνικές βροχές, διαταράσσουν συνεχώς την παραγωγή, ενώ το φαινόμενο Ελ Νίνιο του 2023 επέφερε περαιτέρω ζημιά.
Η ανάκαμψη απαιτεί χρόνο
Οι καλλιεργητές έχουν αυξήσει τη συγκομιδή για να καλύψουν τη ζήτηση του νερού καρύδας, μειώνοντας τα ώριμα φρούτα για λάδι.
Παρά την υψηλή τιμή, η ζήτηση για τα προϊόντα καρύδας παραμένει ισχυρή λόγω των αντιληπτών οφελών για την υγεία.
Η ανάπτυξη νέων φυτειών θα χρειαστεί 4-5 χρόνια για να αποδώσει, γεγονός που σημαίνει ότι οι τιμές δύσκολα θα μειωθούν σύντομα.
Ανταγωνισμός και εναλλακτικές
Το premium του λαδιού καρύδας έναντι του φοινικέλαιου φτάνει τα 1.000 δολάρια ανά τόνο, από μόλις 100-200 δολάρια συνήθως.
Μία στροφή προς άλλες εναλλακτικές θα αυξήσει την τιμή τους, από το φοινικέλαιο μέχρι το ηλιέλαιο, τη σόγια και άλλα φυτικά έλαια για το σπίτι.
Το λάδι καρύδας μεταμορφώνεται από βασικό καθημερινό προϊόν σε πολυτελές αγαθό, επηρεάζοντας καταναλωτές, βιομηχανία τροφίμων και καλλυντικών, ενώ οι προκλήσεις στην παραγωγή και η αυξημένη ζήτηση διαμορφώνουν μια νέα πραγματικότητα για το μέλλον του προϊόντος.
