Συγκρατημένη ανησυχία επικρατεί στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, καθότι κυριαρχεί μια σχετική αβεβαιότητα με τις επενδύσεις. Κι αυτό διότι οι δασμοί Τραμπ στην ευρωπαϊκή οικονομία σε συνδυασμό με τις γενικότερες συνθήκες που επικρατούν δημιουργούν κατάσταση επενδυτικού προβληματισμού.
Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση έχει θέσει ψηλά τον πήχη και συγκεκριμένα στο 8,4% για φέτος.
Δε θα πρέπει να περνά απαρατήρητο και το γεγονός της -επί τα χείρω- αναθεώρησης της εκτίμησης για την ελληνική ανάπτυξη από την UBS.
Ωστόσο, τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την πορεία του ΑΕΠ στο πρώτο τρίμηνο του 2025, χτύπησαν «καμπανάκι».
Τα σημάδια
Αν και ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας κινήθηκε στο 2,2%, το ανησυχητικό σημάδι για την πορεία της οικονομίας είναι οι ρυθμοί μεταβολής του ακαθάριστου σχηματισμού παγίου κεφαλαίου, ήτοι των επενδύσεων.
Ο ακαθάριστος μετασχηματισμός παγίου κεφαλαίου το πρώτο τρίμηνο του 2025 μειώθηκαν κατά 6,1% σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2024 και υποχώρησαν επίσης κατά 3,2% συγκριτικά με το αντίστοιχο πρώτο τρίμηνο της περσινής χρονιάς.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το αρνητικό πρόσημο σε ετήσια βάση εμφανίζεται για δεύτερη φορά από το 2023. Το προηγούμενο αρνητικό τρίμηνο ήταν το τέταρτο του 2023 (-0,6%).
Ο αρνητικός ρυθμός μεταβολής από τρίμηνο σε τρίμηνο εμφανίζεται επίσης για δεύτερη φορά από το 2023, με την προηγούμενη (-2,9%) να είναι πάλι το τέταρτο τρίμηνο του 2024.
Όπως και να χει το -6,1% (συγκριτικά με το τέταρτο τρίμηνο του 2024) και το -3,2% (έναντι του πρώτου τριμήνου του 2024) είναι ανησυχητικά σημάδια για την οικονομική ανάπτυξη
Αξιοσημείωτη είναι η εικόνα στην Ελλάδα, όπως προκύπτει και από σχετικό πίνακα που δημοσίευσαν οι FT.
Σε αυτόν αποτυπώνεται ότι ο μέσος όρος επενδύσεων το 2024 είναι κατά περίπου 70% χαμηλότερος έναντι της τάσης που επικρατούσε πριν από την οικονομική κρίση, καταγράφοντας την δεύτερη χειρότερη επίδοση μετά τη Λετονία. Ωστόσο σε σχέση με την πανδημία καταγράφεται η μεγαλύτερη άνοδος μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ, πλησιάζοντας το 50%.
Ο ρόλος της αποταμίευσης
Και δεν είναι μόνο τα παραπάνω προβληματικά. Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες, οι οποίοι δημιουργούν συνθήκες ανησυχίες σε σχέση με τις επενδύσεις στην Ελλάδα. Η χαμηλή εθνική αποταμίευση δεν βοηθά τις επενδύσεις και άρα και την οικονομική ανάπτυξη στο μέλλον, σύμφωνα με τα όσα αναφέρονταν σε πρόσφατη έκθεση του Ελληνικού Δημοσιονομικού Συμβουλίου.
Επίσης, οι αποταμιεύσεις λειτουργούν ως «ασπίδα» προσφέροντας ένα δίχτυ ασφαλείας σε περιόδους κρίσης – όταν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις διαθέτουν αποταμιεύσεις, είναι καλύτερα προετοιμασμένα να αντιμετωπίσουν οικονομικές δυσκολίες, διασφαλίζοντας τη σταθερότητα και την ανθεκτικότητα.
Συνεχή ελλείμματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών εξ’ ορισμού σημαίνουν αύξηση του εθνικού μας χρέους. Και τα δύο μαζί σημαίνουν ότι η εξωτερική χρηματοδότηση είναι ζωτικής σημασίας για την ελληνική οικονομία.
Όμως, όπως έδειξε η κρίση χρέους της προηγούμενης δεκαετίας, η μεγάλη εξάρτηση από την εξωτερική χρηματοδότηση αφήνει τη χώρα ευάλωτη σε μεταβολές της εμπιστοσύνης των διεθνών δανειστών.
Τα κεφάλαια της εξωτερικής χρηματοδότησης θα συνεχίσουν να εισρέουν μόνο αν η χώρα συνεχίσει να απολαμβάνει διεθνή εμπιστοσύνη.
