Tο ανώτατο όριο των συνολικά διαθέσιμων 150 δισ. του προγράμματος SAFE έφθασαν οι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί, σύμφωνα με όσα δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. H φον ντερ Λάιεν με ανάρτησή της στο Χ ανέφερε ότι συνολικά 19 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, έχουν υποβάλει αίτηση για υποστήριξη μέσω του χρηματοδοτικού εργαλείου, για την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας τους, στο πλαίσιο της συνολικής προσπάθειας επανεξοπλισμού της Ευρώπης.
«Είμαι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσω ότι έχουμε φτάσει στην πλήρη συνδρομή στο SAFE. Το σύνολο των 150 δισεκατομμυρίων ευρώ. Πρόκειται για μια ευρωπαϊκή επιτυχία», τόνισε χαρακτηριστικά η επικεφαλής της Κομισιόν.
19 Member States, including Latvia, have requested support via our SAFE Defence instrument.
I’m pleased to announce that we have reached full subscription of SAFE.
The whole €150 billion.
This is a European success. https://t.co/KlZRIPzNGJ
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) August 29, 2025
Η Ελλάδα και το SAFE
H Ελλάδα έχει ήδη καταθέσει πρόταση για χαμηλότοκα δάνεια ύψους 1,2 δισ. ευρώ για την ενίσχυση της εθνικής άμυνας και της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας.
Όπως είχε επισημάνει ο πρωθυπουργός σε ανάρτησή του στα τέλη Ιουλίου, η ένταξη της χώρας μας στον SAFE «ενισχύει έναν ήδη δυναμικό σχεδιασμό στο πλαίσιο του Μακροπρόθεσμου Προγράμματος Αμυντικών Εξοπλισμών (ΜΠΑΕ), το οποίο ενώ είχε ήδη διαμορφωθεί στα 28,8 δισ. ευρώ, πλέον αυξάνεται στα 30 δισ. ευρώ για την περίοδο 2025-2036. Η επέκταση του εξοπλιστικού προγράμματος ενισχύει την ελληνική αμυντική και τεχνολογική βιομηχανία, δημιουργεί σημαντικές ευκαιρίες για επενδύσεις, παραγωγικές συνεργασίες και νέες θέσεις εργασίας, αυξάνει την προστιθέμενη εγχώρια αξία και οδηγεί σε μεγαλύτερη εθνική αυτονομία».
Τα κεφάλαια
Βάσει του προγράμματος, τα κεφάλαια πρέπει να δαπανηθούν για κοινές αγορές αμυντικών προϊόντων από τις κυβερνήσεις της ΕΕ σε τομείς που έχουν εντοπιστεί ως κενά από την Επιτροπή, όπως προϊόντα αεροπορικής και πυραυλικής άμυνας, κυβερνοσυστήματα και μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Η επιτροπή θα αξιολογήσει τώρα τις μεμονωμένες προσφορές για το λεγόμενο έργο SAFE από τις πρωτεύουσες και θα λάβει αποφάσεις για τον καλύτερο τρόπο κατανομής των 150 δισ. ευρώ. Οι αρχικές εκταμιεύσεις θα μπορούσαν να ξεκινήσουν φέτος, δήλωσαν αξιωματούχοι στους Financial Times.
«Έχουμε πολλή δουλειά μπροστά μας, αλλά είμαστε στο σωστό δρόμο», ανέφερε η φον ντερ Λάιεν κατά τη διάρκεια επίσκεψης στη Ρίγα σε συνέντευξη Τύπου με την πρωθυπουργό της Λετονίας Evika Siliņa. «Έχουμε κοινές ευρωπαϊκές αμυντικές ανάγκες».
«Πολλά κράτη μέλη έχουν δηλώσει ότι θα το χρησιμοποιήσουν επίσης [για την αγορά όπλων] για να υποστηρίξουν την Ουκρανία… Αυτή είναι μια πραγματική ευρωπαϊκή επιτυχία», πρόσθεσε.
Οι αμυντικές δαπάνες
Η πρωτοβουλία έρχεται παράλληλα με τη δέσμευση των ευρωπαϊκών μελών του ΝΑΤΟ να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ κατά την επόμενη δεκαετία – μια υπόσχεση που απαίτησε ο Τραμπ ως το τίμημα της συνεχιζόμενης εμπλοκής των ΗΠΑ στην ασφάλεια της ηπείρου.
Έχει σχεδιαστεί για να προωθήσει την αγορά προϊόντων που κατασκευάζονται στην ΕΕ, με ρήτρες που περιορίζουν την ποσότητα εξαρτημάτων από τρίτες χώρες, εν μέσω ανησυχιών μεταξύ ορισμένων ευρωπαϊκών πρωτευουσών σχετικά με την έντονη εξάρτηση της ηπείρου από όπλα που κατασκευάζονται στις ΗΠΑ.
Το έργο προτάθηκε από την φον ντερ Λάιεν νωρίτερα φέτος, παράλληλα με μια άλλη πολιτική που εξαιρεί τις αμυντικές δαπάνες από τους κανόνες της ΕΕ που διέπουν το επίπεδο των ελλειμματικών δαπανών των μελών της.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, που διετέλεσε υπουργός Άμυνας της Γερμανίας στην κυβέρνηση της Άνγκελα Μέρκελ, τόνισε ότι «ολόκληρη η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να κατανοήσει πως είναι σημαντικό να εργαστούμε πάνω στην ετοιμότητα, την άμεση ετοιμότητα», ώστε να αντιμετωπίσουμε αυξανόμενους κινδύνους και απειλές.
Αναφέρθηκε επίσης στη σημασία της οικονομικής ευελιξίας για τα κράτη-μέλη της ΕΕ «ώστε να επενδύουν στην ίδια τους την άμυνα», αλλά και στην ανάγκη να εξεταστούν περισσότερες κοινές προμήθειες σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
