«Θεμέλιο της κοινωνικής πολιτικής είναι η οικονομία, που τη χρηματοδοτεί» είπε πρόσφατα ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης στο πρώτο υπουργικό συμβούλιο μετά τις θερινές διακοπές, αλλά για άλλη μια φορά τα στοιχεία της Eurostat δίνουν μια γκρίζα εικόνα φτώχειας και ανέχειας για ένα μεγάλο τμήμα της ελληνικής κοινωνίας.
Μπορεί η κυβέρνηση διαρκώς να παρουσιάζει ένα αφήγημα ανάπτυξης των δεικτών και των οικονομικών επιδόσεων αλλά οι επιλεκτικοί αριθμοί δε λένε πάντα την αλήθεια για την κοινωνική πραγματικότητα.
Έτσι με βάση τα στοιχεία της Eurostat για το 2024, το 11,3% του πληθυσμού της χώρας μας – δηλαδή 1 στους 10- δεν είχε την οικονομική δυνατότητα να αγοράσει ένα γεύμα που περιείχε κρέας, ψάρι ή κάποιο αντίστοιχο χορτοφαγικό γεύμα κάθε δεύτερη μέρα, όταν το αντίστοιχο ποσοστό στην ΕΕ ήταν 8,5%. Μάλιστα αυτό το μέσο ευρωπαϊκό ποσοστό ήταν ποσοστό χαμηλότερο κατά 1 ποσοστιαία μονάδα σε σχέση με το 2023 (9,5%), αλλά στην Ελλάδα κινήθηκε ανοδικά κατά 0,4 π.μ. καθώς το 2023 ήταν 10,9%.
Σε εθνικό επίπεδο, η Ελλάδα φιγουράρισε την πρώτη τετράδα των χωρών στην ΕΕ με το υψηλότερο ποσοστό ατόμων που κινδυνεύουν από φτώχεια και δεν μπορούν να εξασφαλίσουν οικονομικά ένα πλήρες γεύμα, καθώς το χειρότερο ποσοστό καταγράφηκε στη Σλοβακία (39,8%), και ακολούθησαν η Βουλγαρία (37,7%), η Ουγγαρία (37,3%) και η Ελλάδα (34,6%).
Ουσιαστικά, 1 στους 3 στη χώρα μας κινδυνεύει από φτώχεια και δεν μπορεί να έχει πρόσβαση από οικονομικής άποψης σε ένα πλήρες γεύμα.
Από την άλλη πλευρά, τα χαμηλότερα ποσοστά καταγράφηκαν στην Κύπρο (3,5%), την Ιρλανδία και την Πορτογαλία (και οι δύο 5,1%).
Σύμφωνα με τη Eurostat, η δυνατότητα να αντέξει κανείς οικονομικά ένα γεύμα με κρέας, ψάρι ή χορτοφαγικό ισοδύναμο κάθε δεύτερη μέρα είναι μεταξύ των στοιχείων που παρατηρούνται σε επίπεδο νοικοκυριού για τον υπολογισμό του ποσοστού σοβαρής υλικής και κοινωνικής στέρησης . Πρόκειται για ένα από τα στοιχεία του δείκτη ατόμων που κινδυνεύουν από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό . Ο δείκτης χρησιμοποιείται για την παρακολούθηση του πρωταρχικού στόχου για τη φτώχεια και την κοινωνική ένταξη του ευρωπαϊκού σχεδίου δράσης για τον πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων .
Ανάλογα στοιχεία είχε δώσει στη δημοσιότητα και η ΕΛΣΤΑΤ για το 2024. Με βάση τα στοιχεία της Έρευνας Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης των Νοικοκυριών 2024, o πληθυσμός που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό ανερχόταν πέρσι στο 26,9% του πληθυσμού της Χώρας (2.740.051 άτομα), παρουσιάζοντας αύξηση κατά 0,8 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2023 (26,1%).
Η αύξηση του ποσοστού του κινδύνου φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού (δείκτης που συντίθεται από τους επιμέρους δείκτες του κινδύνου φτώχειας, της υλικής και κοινωνικής στέρησης και της χαμηλής έντασης εργασίας) οφείλεται στην αύξηση του ποσοστού κινδύνου φτώχειας, σε 19,6% το 2024 από 18,9% το 2023 και της υλικής και κοινωνικής στέρησης σε 14,0% το 2024 από 13,5% το 2023. Ο κίνδυνος φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού είναι υψηλότερος στην περίπτωση των παιδιών ηλικίας 17 ετών και κάτω (27,9%), μειωμένος σε σχέση με το 2023 (28,1%).
Να σημειωθεί ότι το 2023 (Απρίλιος) ο κατώτατος μισθός διαμορφώθηκε στα 780 ευρώ (μεικτά) και έναν χρόνο μετά στα 830 ευρώ (μεικτά) και πρόκειται για τις αυξήσεις τις οποίες επικαλείται κάθε τόσο ο πρωθυπουργός ή η υπουργός Εργασίας. Όπως όμως δείχνουν τα στατιστικά δεδομένα οι ελάχιστες αυτές αυξήσεις ουδόλως άλλαξαν το κοινωνικό τοπίο στα πιο πληβειακά κοινωνικά στρώματα.
Καλό είναι λοιπόν η κυβέρνηση να δει και αυτούς τους στατιστικούς αριθμούς και να φροντίσει να δώσει άμεσα πραγματικές αυξήσεις στους μισθούς στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, να επιστρέψει το καθεστώς των 14 μισθών και 14 συντάξεων για όλους, να μειώσει την έμμεση (ΦΠΑ κ.α.) και άμεση φορολόγηση για μισθωτούς και συνταξιούχους και να πατάξει την ακρίβεια σε βασικά αγαθά όπως τα τρόφιμα, η ενέργεια, η στέγαση κ.α. Αλλιώς θα έχουμε το φαινομενικά παράδοξο, η ανεργία όντως να μειώνεται, οι εργαζόμενοι να αυξάνονται και να δουλεύουν… 13ωρα προσπαθώντας οι μισθοί τους να είναι σε τέτοιο επίπεδο ώστε να μπορούν να βγάλουν όλον τον μήνα και όχι μόνο 2-3 εβδομάδες…
