Σημαντικές μειώσεις τιμών εφαρμόζουν από σήμερα τα μεγαλύτερα σούπερ μάρκετ στη Σερβία, καθώς τίθεται σε ισχύ το κυβερνητικό διάταγμα για τον καθορισμό ανώτατου ορίου στο εμπορικό κέρδος. Η κυβέρνηση της Σερβίας, σε απόφαση που δημοσιοποιήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου, επέβαλε πλαφόν 20% στο εμπορικό κέρδος για περίπου 20.000 προϊόντα καθημερινής ανάγκης.
Στη σχετική λίστα περιλαμβάνονται σχεδόν όλα τα βασικά είδη διατροφής —όπως ψωμί, αρτοσκευάσματα, κρέας, γάλα και τα παράγωγά του, λαχανικά και όσπρια— αλλά και προϊόντα οικιακής χρήσης, μεταξύ αυτών απορρυπαντικά, χαρτικά, αξεσουάρ κουζίνας, είδη προσωπικής υγιεινής, καλλυντικά, παιδικές τροφές και πάνες. Η συγκεκριμένη απόφαση εφαρμόζεται για εμπορικές αλυσίδες που το 2024 κατέγραψαν ετήσιο τζίρο άνω των 38 εκατομμυρίων ευρώ.
Μειώσεις τιμών έως και 15%
Ο υπουργός Οικονομικών, Σίνισα Μάλι, δήλωσε πως από τους ελέγχους που πραγματοποιήθηκαν διαπιστώθηκε ότι οι τιμές είχαν υποχωρήσει κατά μέσο όρο 15% από το πρωί της εφαρμογής του μέτρου. Ο ίδιος ανέφερε ότι πραγματοποίησε αγορές, επισημαίνοντας:
«Αγόρασα 25 προϊόντα από 23 κατηγορίες που καλύπτει το νέο πλαφόν. Πριν από τρεις ημέρες η αξία τους ήταν 4.992 δηνάρια (42,6 ευρώ) και σήμερα πλήρωσα 4.247 δηνάρια (36,2 ευρώ) για τα ίδια προϊόντα, δηλαδή μια διαφορά 744,8 δηναρίων (6,4 ευρώ)», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Μάλι.
Ωστόσο, ειδικοί και οικονομολόγοι εμφανίζονται επιφυλακτικοί ως προς την αποτελεσματικότητα του μέτρου. Εκτιμούν ότι οι εν λόγω παρεμβάσεις δεν διαφαίνεται να επιφέρουν μακροπρόθεσμα οφέλη, κυρίως λόγω έλλειψης πολιτικής βούλησης και αποτελεσματικού μηχανισμού ελέγχου της αγοράς. Ο καθηγητής Οικονομικών, Λιούμποντραγκ Σάβιτς, τόνισε στη σερβική δημόσια τηλεόραση RTS:
«Το κράτος δεν κάνει καλά τη δουλειά του, ούτε οι ενώσεις καταναλωτών, οι οποίες έχουν λίγο-πολύ τυπική υπόσταση. Οι μεγάλες εμπορικές αλυσίδες είναι καλά οργανωμένες, τις έφερε στη σερβική αγορά η κυβέρνηση και δεν θα παραιτηθούν εύκολα από το υψηλό κέρδος που είχαν μέχρι σήμερα», υπογραμμίζει ο Σάβιτς, εκφράζοντας την ανησυχία του πως οι εμπορικές αλυσίδες ενδέχεται να βρουν τρόπους να παρακάμψουν την απόφαση της κυβέρνησης.